İstanbul’un tarihi semtlerinden Balat’ta bulunan ve 127 yılı aşkın müddettir hizmet veren Özel Balat Or-Ahayim Musevi Hastanesi, idare heyeti kararıyla kapatılıyor. Hastane idaresi, 18 Temmuz 2025’te aldığı kararla, sıhhat hizmetlerinin “sürekli ve kalıcı olarak sona erdirileceğini” duyurdu.
Çalışanlara gönderilen fesih bildiriminde, tüm faaliyetlerin durdurulacağı ve işletmenin büsbütün kapatılacağı belirtildi.
Yazıda ayrıyeten kapanışın akabinde işçinin hak ettiği kıdem tazminatlarının ödeneceği, talep edenlerin ise iş arama müsaadelerini toplu olarak kullanabileceği vurgulandı.
OSMANLI’DAN CUMHURİYET’E UZANAN TARİH
1898’de hayırsever Musevi cemaatinin girişimiyle kurulan Or-Ahayim Hastanesi, İstanbul’daki tüm halka hizmet verdi. Bilhassa salgın hastalık devirlerinde ve güç vakitlerde verdiği sıhhat hizmetiyle hafızalara kazınan hastane, cumhuriyet devrinde de ehemmiyetini korudu.
Tarihi boyunca pek çok ünlü tabibe mesken sahipliği yapan kurum, Atatürk’ün hekimlerinden kimilerini da bünyesinde barındırmasıyla biliniyor. Bu özelliğiyle, sırf bir sıhhat merkezi değil, birebir vakitte tıp tarihi açısından da büyük bir sembol niteliği taşıyordu.
“TARİHİ BİR HAFIZA KAYBI”
Kapatma kararıyla birlikte, İstanbul’un esaslı sıhhat kurumlarından biri tarihe karışıyor. Hem mimarisi hem de geçmişiyle Balat’ın simgelerinden biri olan hastanenin kapanışı, semt sakinleri ve sıhhat topluluğu tarafından “büyük bir kayıp” olarak bedellendiriliyor.
HASTANENİN KURULUŞU VE AMACI
1898 yılında, “Or-Ahayim” (İbranice: “Hayat Işığı”) ismiyle; idealist hekimler ve hayırseverlerin teşebbüsleriyle küçük bir sağlık ocağı olarak faaliyete başladı.
1. Abdülhamid’in fermanıyla kurulan bu hastanenin temeli, periyodun Musevi cemaati önderlerinin eforlarıyla atıldı.
Kurucular ortasında Dr. Yüzbaşı Rafael Dalmediko öne çıkıyor; başka değerli isimler Dr. Avramino de Kastro, Abraham Gerson, Amiral Dr. İzak Molho Paşa, Jakob Habib, Jozef Halfon, Robert Levi ve daha fazlasıydı.
TOPLUMSAL DAYANAK VE MİMARİ GELİŞMELER
Hastanenin kuruluşu, meskenlere dağıtılan kumbaralar, yurtdışına yapılan yardım davetleri, düzenlenen balolar, piyesler ve rozet satışı üzere etkinliklerle toplanan 11 bin altınla gerçekleşti.
İnşaatı ise Mimar Gabriel Tedesçi tarafından tamamlandı.
1920’lerde Bağdatlı işadamı Sir Elllie Kadoorie’nin büyük bağışı, hastanenin alanına üç yeni bina kazandırdı ve çağdaş hastaneciliğin temellerini attı. Bu binalardan ikisi hala kullanılmaktadır.
ZOR DEVİRLERDE HİZMET
Hastane, Birinci Dünya Savaşı, Balkan Savaşları, İstanbul’un işgali üzere kritik devirlerde faaliyet gösterdi. 1914’te yaralı askerler için 30, akabinde 40 yataklı karantina pavyonlarını Hilal-i Ahmer’e devretti ve çalışanları üstün uğraştan ötürü ödüllendirildi.
Ayrıca; 1921’de Rusya’dan, 1934’te Polonya’dan gelen göçmenlere kapılarını açtı.
ATATÜRK’ÜN TABİBİ DA HASTANEYE HİZMET ETTİ
Dr. Samuel Abravaya Marmaralı, Atatürk’ün hekimlerinden biri olarak hastaneye 40 yıl hizmet etmiş ve Cumhuriyet parlamentosunda milletvekilliği yapmıştır.
2004 yılında eski bir binanın yerine yeni bir yapı inşa edildi; 2005 yılında bu kısım Alegra Torel Geriatri Pavyonu ismiyle hizmete açıldı. 52 yataklı, 31 odalı, poliklinik, acil ve laboratuvarlarıyla ileri seviye bir sıhhat ünitesi oluşturan bu yapı, teknolojiyle donatıldı.
2005 yılında bu gelişmeyle birlikte, hastane “Yılın Hastanesi” mükafatları ortasında yer aldı.
patronlardunyasi.com