1500 yıl önceki vebanın sırrı çözüldü

Bilim insanları, Ürdün’ün Jerash antik kentindeki toplu mezarda yaptıkları araştırmada, 1500 yıl evvel Bizans İmparatorluğu’nu sarsan Jüstinyen Vebası’nın nedenini kesin olarak ortaya çıkardı. Araştırma, salgının Yersinia pestis bakterisinden kaynaklandığını kanıtladı ve tarihin en eski pandemisine dair gizemi çözdü.

Florida’daki Güney Florida Üniversitesi (USF) ve Florida Atlantik Üniversitesi (FAU) önderliğinde yürütülen çalışmada, Yersinia pestis bakterisinin DNA’sı, Jerash’ta bulunan toplu mezardaki insan kalıntılarında tespit edildi. Bu, Jüstinyen Vebası’nın sahiden de tıpkı mikroptan, yani daha sonra Avrupa’da Kara Mevt olarak bilinen salgından, kaynaklandığını birinci sefer kesin olarak kanıtladı.

20-50 MİLYON KİŞİNİN VEFATINA SEBEB OLDU

Justinianus Veba Salgını, Ticaret gemileri veba bulaşmış pire taşıyan sıçanlar barındırdığı için Bizans (Doğu Roma) İmparatorluğu ve bilhassa başşehri Konstantinopolis’in yanı sıra Sasani İmparatorluğu ile tüm Akdeniz etrafında liman kentlerini etkileyen bir pandemidir.

Salgının ismini aldığı İmparator Justinianus’da bu viristen nasibini almış ama kurtulmuştur. Jüstinyen Vebası’nın o devirde 25-50 milyon kişinin vefatına yol açtığı kestirim ediliyor.

TARİHÇİLERİN TARTIŞMASI SONA ERDİ

Jüstinyen Vebası (MS 541-750) Bizans İmparatorluğu’nda milyonlarca insanın vefatına yol açmış, Avrupa’nın siyasi ve ekonomik yapısını değiştirmişti. Lakin bugüne kadar, bu salgına tam olarak hangi patojenin sebep olduğu tartışmalıydı. Yeni DNA bulguları, yazılı kayıtların ötesine geçerek direkt genetik delil sundu.

JERASH’TAKİ TOPLU MEZARDAN GELEN KANITLAR

Araştırmacılar, Jerash’taki Roma hipodromunun altındaki mezarlardan alınan sekiz insan dişi üzerinde antik DNA teknikleri kullandı. İnceleme sonucunda, kurbanların neredeyse birebir Y. pestis suşunu taşıdığı belirlendi. Bu da salgının çok süratli yayıldığını ve kısa müddette kitlesel ölümlere yol açtığını doğruladı.

SALGININ TEKRARLAYAN DOĞASI

Araştırmaya nazaran, veba salgınları tek bir kökten değil, hayvan rezervuarlarından tekrar tekrar ortaya çıkmış. Bu durum, 14. yüzyıldaki Kara Ölüm’den günümüzde hâlâ görülen hadiselere kadar farklı periyotlarda tıpkı bakterinin bağımsız dalgalar halinde salgınlara yol açtığını gösteriyor.

OKU: Beykoz Belediyesi’ne ihale sonrası gıda teslimatı yapıldığı söylenen TIR’ın aslında petrol tankeri olduğu, o gün hiç Beykoz’a uğramadığı ortaya çıktı

patronlardunyasi.com