Geleceğin iş dünyası: Çocukların yüzde 65’i şu anda var olmayan mesleklerde çalışacak

Son yıllarda yapay zekâ alanındaki radikal gelişmeler yeni tartışmaları beraberinde getirirken, TBMM Araştırma Hizmetleri Başkanlığı, yapay zekânın çalışma hayatına tesirini araştırdı. İşte muhtemel tesirler…

NASIL ETKİLEYECEK?

Yapay zekânın çalışma hayatına tesirleri; dijital yeteneklere ve vasıflı işgücüne gereksinimin artması, vasıfsız işgücünde azalma yaşanması, yeni iş ve meslek imkânlarının ortaya çıkması, esnek yapılanmaların ehemmiyetinin artması, iş sıhhati ve güvenliği tedbirlerinin robotlarla desteklenerek artırılması, siber güvenliğin kıymet kazanması, fizikî gerilimin ruhsal gerilime dönüşmesi, sendikaların tesirinin azalması ve işgücü kutuplaşması biçiminde özetleniyor.

MAKİNELER İNSANLARIN YERİNİ ALACAK MI?

Makinelerin insanların yerini alacağı tasası bilgisayarın keşfiyle doruğa çıktı. Makinelerin insan gücüne nazaran daha faal çalışabilmesi, onların insanların yerini almasını kolaylaştırdı ve bu durum vasıfsız yahut düşük vasıflı emekçilerin işsiz kalmasına neden oldu. Öteki yandan, ileri teknolojik makinelerin kullanılabilmesi için vasıflı işgücü muhtaçlığı ortaya çıkarırken, vasıflı işgücüne talep arttı. 2024 bilgilerine nazaran, dünya genelindeki fabrikalarda toplam 4 milyon 281 bin 585 robot ünitesi çalışmakta.

ROBOTLAR ÇOK MU KULLANILACAK?

Sabah’tan Lider Yılmaz’ın haberine nazaran, robotların esnek çalışma şartlarına ahenk sağlaması, kullanım kolaylıklarının artması ve farklı boyutlarda daha kolay ve fonksiyonel robotların çeşitlenerek maliyetlerinin düşmesi, akıllı üretim süreçlerinin gelişimine katkı sağlayacak. Bu doğrultuda, gelecekte robotların üretim süreçlerinde daha yaygın bir formda kullanılması öngörülüyor.

HİZMET KESİMİ NASIL KULLANACAK?

Yapay zekânın yol açtığı değişimden insan kaynakları da faydalanmakta. Yapay zekâ ile eğitim, işe alım, oryantasyon, performans kıymetlendirme üzere süreçler verimli ve süratli bir halde yürütülüyor. Yapay zekânın bilhassa işe alımda çok yararlı olduğu, adayların taranması, otomatik bildiri ve süratli tahlil etme kolaylığı sağlıyor.

CHOTBOT’LARIN TESİRİ NEDİR?

Türkiye’de chatbot bilhassa bankacılık ve finans, e-ticaret, medya, cümbüş, otomotiv ve hizmet dallarında kullanılıyor. Chatbotlar gerçek vakitli olarak kullanıcılarla irtibat kurabilmekte, matematiksel sözleri çözebilmekte, rastgele bir mevzuda metin yazabilmekte. Müşterilere süratli hizmet sunabilmek için işletmeler, web sitelerinde sohbet robotlarından faydalanıyor.

İŞSİZLİĞİ TETİKLER Mİ?

Çalışma hayatı, yapay zekânın tesiriyle esaslı bir dönüşüm geçirmekte. Yapay zekâ sistemleri, beşere dayalı ucuz iş gücünün değerini azaltırken yapay zekâ sistemleriyle birlikte çalışabilecek nitelikli insan gücüne olan ihtiyacı artırıyor. Bu durum, insanların işsiz kalma kaygılarını da beraberinde getiriyor. Yapay zekâ daha az emek girdisi, yani daha az maliyet manasına geliyor. Bu nedenle, iş gücünün nitelik açısından gelişiminin, teknolojik ilerlemelerden daha süratli bir biçimde gerçekleşmesi, çalışanların hünerlerini daha ileri düzeylere taşımalarını zarurî kılıyor.

YENİ MESLEKLER Mİ ORTAYA ÇIKACAK?

Artan robotlaşma ve otomasyon nedeniyle birçok kesimde azalan iş imkânlarına paralel olarak beşerler işsiz kalacak, buna karşılık birçok yeni istihdam alanı ortaya çıkacak. Birtakım projeksiyonlarda dünya genelinde bu periyotta ilkokula başlayan çocukların yüzde 65’inin şimdi mevcut olmayan işlerde çalışması muhtemel görülüyor. Lakin robotların, üretkenlik ve yetenek bakımından daha verimli olan insanların yerini tümüyle almasına şimdi ihtimal verilmiyor.

HANGİ MESLEKLERE TALEP AZALACAK?

Yapay zekâ kullanımının artması ile talep azalışı olan birtakım meslekler bulunuyor. Bu meslekler ortasında bilgi giriş elemanları, muhasebe ve bordro memurları, montaj-fabrika çalışanları, banka memurları, müşteri hizmetleri çalışanları, finansal analist üzere iş rolleri yer alıyor.

GELECEĞİN MESLEKLERİ NE OLACAK?

Geleceğe damga vuracak yeni meslekler ise “Bellek İyileştiriciler, Blockchain Yetenek Analisti, Cyborg Psikologları, Dijital Anıt Uzmanı, Etik Hacker, Makine Tahsili Uzmanı, Robot Etik Uzmanı, Robotik Mühendisleri ve Teknisyenleri, Robot Tamircisi, Sanal Asistan Kişilik Dizayncısı, Sanal Cerrah, Uzay Turizmi Operatörü, Yapay Zekâ Eğitimcileri, Toplumsal Medya Uzmanlığı, Data Mühendisliği, Bilişim Avukatlığı” olarak sıralanıyor. İŞKUR, iş arayanlar ile patronları daha faal eşleştirmek için yapay zekâ algoritmaları kullanıyor.

patronlardunyasi.com