Hazine ve Maliye Bakanlığı yapay zekâ ile vergi kaçakçılığına karşı mücadeleyi güçlendiriyor, 120.4 milyar TL’lik matrah farkı belirlendi

Hazine ve Maliye Bakanlığı Bilgi Teknolojileri ve Risk Analizi Genel Müdürlüğü yetkilileri Meclis Yapay Zekâ Araştırma Komisyonu’nda, bakanlığın vergiden finansa kadar pek çok alanı ilgilendiren yapay Zekâ uygulamalarını ve projelerini anlattı. Bakanlık Bilgi Teknolojileri Genel Müdürü Mert Özarar, komisyondaki sunumunda yapay zekâyı “çağın petrolü” olarak nitelendirdi. Yapay zekânın 2030 yılına kadar dünya iktisadına 15.7 trilyon dolar, Türkiye iktisadına ise 150 milyar dolar katkı sağlayacağını söyledi. Özarar, “Son 10 ayda riskli mükellefe yakalama, kayıt dışılığı tedbire arttı. 1.5 milyon incelemede 120.4 milyar TL’lik matrah farkı ortaya çıktı. Bunu kendi elimizle bulma imkânımız yoktu. Yapay zekâyla yaptık” dedi.

İHBAR DEĞERLENDİRECEK

Özarar, bakanlığın uygulamaya koyduğu ve önümüzdeki süreçte yaşama geçirmeyi planladığı yapay zekâ projelerini şöyle anlattı: “İlk projemiz, Yapay Zekâ Tabanlı Nakit Akışı ve Portföy İdaresi Projesi. Yapay zekâ teknikleri kullanarak harcama, gelir, toplam vergiler, yani yıl sonunda Hazine’nin toplam ne kadar vergiyi toplayacağı kestirimini şimdiden yapacağız.

Likidite riskimizi önlemek için gerekli nakit rezervleri yapay zekâyla belirlenecek. Döviz, altın, Türk lirası ve alternatif yatırım araçlarının optimum dağılımı hakkındaki teklifleri sunması yani sade bir vatandaşımız bir portföy, sepet yapmak istese ‘optimum dağılım sanki nasıl olur’, yapay zekâ bunu yapacak.”

HARİTA ÇIKARILACAK

Yapay zekâ Dayanaklı Muhasebe Ve İleri Analitik Projesi’yle muhasebe, ödeme, emanet, tahsilat, mali istatistik, harcama, maaş, taşınır üzere mali platformlarda yer alan datalarda yapay zekâ kullanılarak süreçlerdeki usulsüzlükler, harcamalarda yanlışlar tespit edileceğini belirten Özarar şöyle devam etti:

“Mükerrer ödemeler ortadan kalkacak. Muş’taki defterdarın harcaması merkezden anında takip edilecek. Hayalimiz yapay zekâ tabanlı bir vergi müfettişi yapabilmek. Kayıt dışı iktisatla uğraş, vergi kayıp ve kaçağıyla aktif uğraş için ‘yapay zekâ vergi müfettişi’ yaratılacak. Yapay zekâ ile ‘doğru işe yanlışsız müfettiş’ verilmesini sağlıyoruz. Yapay zekâ kümeleme yaparak 7500 – 8 bin vergi müfettişimiz var, her birinin farklı alan uzmanlıkları, farklı sektörel tecrübeleri var. Vergi tespiti, usulsüzlüklerle ilgili gerçek işe yanlışsız müfettişi atayabilirsek o kadar başarılı oluruz. Yapay zekâ tabanlı ihbar sürece sistemini hayata geçiriyoruz. Gelen dilekçeler yapay zekâ ile kıymetlendirilerek bir harita çıkarılacak. Öteki usulsüzlüklerde ve vergi kaçırmalarda tıpkı aktörlerin rol oynayıp oynamadığı belirlenecek.”

‘ROBO-DANIŞMANLAR’

Finansal alanda şahsileştirilmiş dayanak sistemi de kurulacağını belirten Mert Özarar şöyle devam etti:

“Alım satım süreçlerini otomatik yapacak ‘Robo-Danışmanlar’ olacak. Burada bireylerin, firmaların yatırım amaçlarını de tahlil edecek ve herkesin aslında bakarsanız risk iştahlarının ve risk toleranslarını da tahlil ediyor olacak. Farklı manipülasyonlar ve dolandırıcılık tespitlerini kripto parada, borsada yaşıyoruz, farklı alanlarda yaşıyoruz. Bu dolandırıcılığı yapay zekâ ne kadar erkenden tespit edebilirse biz ona karşı o kadar tedbir alırız. Hazine dolandırıcılığının önlenmesi kıymetli. Risk idaresi ile hedeflediğimiz vergiyi erken ikaz sistemi projesi ile tahsil edebilmek. Mükellefleri skorlamak, puanlamak istiyoruz. Bu puanları takip etmek, mükelleflere cezayla yüzleşmeden ahenge davet ederek istekli ahengi artırmak ve tahsilatı artırmayı hedefliyoruz.”

patronlardunyasi.com