Eve dönen eserlerde Manhattan Bölge Savcı Yardımcısı Matthew Bogdanos’un imzası var

Hürriyet’ten Umut Erdem’in haberine nazaran, Matthew Bogdanos renkli kişiliğiyle de dikkat çekiyor.

ABD Deniz Piyadeleri’nden emekli bir albay olan Bogdanos, birebir vakitte müellif ve boksör. 2001 yılında Afganistan’a konuşlandırılan terörle çaba grubunun kesimiydi.

Burada El Kural’a karşı hareketleri nedeniyle Bronz Yıldız mükafatına layık görüldü. Mart 2003’te albaylığa terfi etti ve ekibin başkanı olarak Irak’a görevlendirildi. Irak’taki misyonu sırasında Bağdat’taki Irak Müzesi yağmalandı ve binlerce pahalı antika çalındı.

Bogdanos, beş yıldan uzun bir müddet yapıtları kurtarmak için bir takıma liderlik etti. 2006’ya kadar eforları sayesinde yaklaşık 10 bin eser kurtarıldı. Kasım 2005’te, yapıtları kurtarma gayretleri nedeniyle Lider George W. Bush tarafından Ulusal Beşeri Bilimler Madalyası ile ödüllendirildi.

2010 yılında Bölge Savcılığı’na döndüğünde, Eski Eser Kaçakçılığı Ünitesi’ni kurdu ve hälä başkanlığını yürütüyor.

‘BU YAĞMA DURMALI’

2022 yılında Türkiye’den ABD’ye kaçırılan 9 modülden oluşan 6 tarihi eser, Antalya Müzesi’nde düzenlenen merasimle iade edilmişti.

Törende konuşan Bogdanos, “New York’taki Kültür Varlıklarını Koruma Ajansı ile 35 ülkeden yağmalanmış kültür varlıklarının peşindeyiz. Kaçakçıların peşinde olacağız. Masaya yumruğumuzu vuracağız. Bu yağmayı durdurmak durumundayız” demişti.

Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü çatısı altında faaliyet gösteren Kaçakçılıkla Gayret Daire Başkanlığı, geçtiğimiz haftalarda beşinci yaşını kutladı.

Başkanlığın çalışmaları ile birlikte son yedi yılda tam 8 bin 967 eser doğduğu topraklara döndü. Bu yapıtların en kıymetlilerini de ABD’den getirilen Çingene Kızı Mozaikleri, Kiliya Tipi İdol, Roma Imparatoru Lucius Verus Heykeli, Boubon Antik Kenti Kökenli Bronz Bayan Büstü ve Kybele Adak Heykeli üzere kültür varlıkları oluşturdu.

ABD’Lİ MÜZELERE DİRENİYOR

Bu muvaffakiyetin ardında ise Başkanlığın son beş yıldır, ABD Manhattan Bölge Savcılığı ile geliştirdiği işbirliği ve ortak çalışma modelinin olduğu öğrenildi. Başkanlığın ABD’den iadesi sağlanan yapıtların ülkeye getirilişinde Türkiye dostu olan Savcı Yardımcısı Matthew Bogda-nos’un imzasının olduğu ortaya çıktı. Bogdanos’un son olarak Cleveland Sanat Müzesi koleksiyonunda bulunan Marcus Aurelius heykelinin ülkeye iade edilmesindeki verdiği çaba takdir topladı. Ohio eyaletindeki müze koleksi-yonundaki heykel, Türkiye’nin 65 yılı aşkın bir müddettir peşinde olduğu yapıtlardan biriydi.

BURDUR’A GELİP İNCELEME YAPTI

Kültür ve Turizm Bakanlığı ile New York Manhattan Bölge Savcılığı ortasında 2021’de başlayan işbirliği sayesinde, Lucius Verus, Septimius Severus ve İmparator Caracalla’ya ilişkin heykeller de dahil olmak üzere birçok Boubon kökenli nadide eser anavatanına döndü. Bakanlığın arşiv dokümanları, akademik araştırmalar ve antik kentteki hafriyat çalışmaları heykelin orjinal yerini açıkça ortaya koyunca Manhattan Bölge Savcılığı, Türkiye’nin iade talebini haklı bularak, Cleveland Sanat Müzesi’ndeki heykele el koyulmasına karar verdi. Savcı, bu soruşturma sürecinde Burdur Boubon Antik Kenti’ne de gelerek incelemede bulundu.

İNCECİKÖZ: SAĞ OLSUN BİZE DAYANAK VERİYOR

Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürü Birol İnceciköz, Hürriyet’e Savcı Bogdanos’un kaçakçılıkla çabadaki katkılarını anlatarak teşekkür etti:

“Savcı Matthew Bogdanos sağ olsun, bizim ülkemize çok yardımı dokunan birisi. Lakin biz de o yapıtın ülkemizden kaçırıldığına dair o denli ispatlar ortaya koyuyoruz ki sağ olsun Savcı Matthew da yapması gerekeni yapıyor ve bize dayanak oluyor. Bilhassa müzayede konutlarında, özel müzelerde bizden kaçırılmış yapıtların sergilendiğini ortaya koyduğumuzda, bizim ismimize bulunduğu, sorumlu olduğu bölgede savcılığın gereğini yapıyor. Umarım öteki tüm ülkelerdeki şuurlu savcılarla da benzer iş birliği modelini kurarız. Keşke dünya üzerindeki her savcı, Matthew üzere şuurlu olsa, mesleğine inanmış olsa.”

patronlardunyasi.com