ABD Başkanı Trump’ın, İsrail Başbakanı Netanyahu’yu makule davet etmesinin, Erdoğan’ı övmesinin şifresi neydi?
Toygun ATİLLA
ABD Başkanı Trump ile İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun Beyaz Saray’da yaptıkları görüşme sonrası gazetecilerin karşısına çıktıkları günden bahsediyorum.
Erdoğan için “Sıkı bir adam ve çok zeki” sözlerini kullandığı sırada Netanyahu’ya dönen Trump, “Türkiye ile rastgele bir meseleniz varsa makul olduğunuz sürece çözebileceğimi düşünüyorum. Bence makul olmalısınız, makul olmalıyız” dedi.
Trump’ın, Netanyahu’ya “makul olma” daveti diplomatik lisanda son derece kıymetli bir davetti.
Kibarca, mevcut siyasetlerinden uzaklaş, “Akla, mantığa uygun davran” diyor, makul olmasını salık veriyordu.
Trump bu çağrıyı Netanyahu’ya neden yaptı?
Çünkü;
Trump, Türkiye’nin bölgedeki değerine ve gücüne güveniyor. Ülkesinin çıkarları gereği de Türkiye ve ikili bağlarının uygun olduğu Erdoğan ile işbirliğini sürdürmek istiyor.
Trump, İsrail-Türkiye gerginliği sürdüğü surece ise hem kendi ülkesinde hem de Ortadoğu’da istediği oyunu oynayamacağının farkında…
Gazze’deki soykırım ve katliama son vermesi, kısa vadede Netanyahu’nun “makulle” buluşması manasına gelecektir.
Trump, Filistin sıkıntısında o denli yahut bu türlü bir tahlil arayışında. En azından kendi başkanlık periyodunda bir sorun istemediğini anlayabiliyoruz.
Bence önümüzdeki günlerde bu mevzuda somut adımlar atacağını daima birlikte göreceğiz.
Bu adımlar sonrasında ise Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ve Türkiye’nin dış siyaset ekseninde kozmik seviyede ön plana çıkacağını düşünüyorum.
Tüm bu okumaları yaparken, meslektaşım Yahya Bostan’ın bugün yayınlanan “Tel Aviv, Ankara ile uzlaşma istiyor” yazısından çokça faydalandığımı ve puzzle’ın kesimlerinin birleştiğini söylemek isterim.
Bugünün en kıymetli yazısıydı.
Yahya Bostan, “Tel Aviv, Ankara ile uzlaşma istiyor” başlığı ile kaleme aldığı makalesinde aslında dün gece Trump ile Netanyahu ortasındaki görüşmenin şifrelerini saatler öncesinde kaleme almış, olaya başka bir mana ve ehemmiyet katıyordu.
Tüm olan biteni anlamaya çalışırken başımda bir sinema senaryosu belirdi.
Trump-Netanyahu görüşmesinde politik tansiyon sinemalarını aratmayacak bir 48 saat yaşanıyordu.
Washington-Ankara çizgisindeki görüşmeler, pazarlıklar, saat saat değişiyordu.
Külliyede, Recep Tayyip Erdoğan, Hakan Fidan, İbrahim Kalın bir ortaya gelerek durum değerlendirmesi yapıyor, Trump’a Netanyahu görüşmesi öncesinde görüşlerini, kaidelerini bildiriyorlardı.
Trump da, Oval Ofis’teki Netanyahu görüşmesine bu motivasyonla çıkıyordu.
Perde gerisinde, “makul olma” uzlaşısı yapılmıştı, bu o gün dünya basının önünde yalnızca ilan edilmişti.
Aslında bugün Yahya Bostan’ın yazısının son cümlesi her şeyi açıklıyordu: “Kimsenin savaş istediğini sanmıyorum.”
Barışa giden yolda ise her ülkenin kendi çıkarları ön planda olacaktı.
8 Nisan 2025, tarihi bir gündü.
Bugün o tarihi günün ayrıntılarına, yapılan bâtın protokollere ait bir fikrimiz yok.
Ancak, başta da söylediğim üzere…
O gün,
Türk-Amerikan ve İsrail ortasındaki ilgilerin, Filistin ve Suriye’nin de geleceğinin de belirlendiği bir günün işaret fişeği olarak kayıtlara geçecek, Türk iktisadı için de yeni parlak günlerinin başlangıcına göz kırpacaktı.
patronlardunyasi.com
