Enerji ve madende 8 madde daha yasalaştı

Kabul edilen hususlara nazaran, Maden Kanunu’ndaki değişiklikle, etraf ile ahenk teminatı, teminat mektubu olarak verilmiş ruhsatlarda düzenlemenin yürürlük tarihinden itibaren rastgele bir bildirim yapılmaksızın bir yıl içerisinde teminat mektuplarındaki kayıtlı fiyat kadar bedelin rehabilitasyon bedeli hesabına nakden yatırılması mecburî olacak. Aksi takdirde teminat mektupları nakde çevrilerek rehabilitasyon bedeli hesabına aktarılacak. Karşılığı nakden ödenen ruhsatlara ilişkin teminat mektupları ruhsat sahiplerine iade edilecek.

Çevre ile ahenk teminatı ödenmeyen ruhsatlara ait talepler, teminatlar nakden yatırılana kadar değerlendirilmeye alınmayacak.

Düzenlemenin yürürlük tarihinden evvel tahsil edilen ve düzenleme kapsamında tahsil edilecek etraf ile ahenk bedeli ve nakdi etraf ile ahenk teminatları rehabilitasyon bedeli hesabına aktarılacak.

Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihte yürürlükte olan ruhsatların etraf ile ahenk ve ruhsat bedellerinin hesaplanmasında ve tahsilinde, düzenlemenin yürürlük tarihinden evvelki ilgili kararlar 1 Ocak 2026’ya kadar uygulanacak.

Aynı kanundaki “İşletme Ruhsat Bedelleri” ile devlet hakkına yönelik tablolarda değişikliğe gidiliyor. Bu kapsamda işletme ruhsat bedellerinin rehabilitasyon çalışmaları için kullanılan yüzde 30’luk kısmında indirim yapılması ve ruhsat bedeli kadar ayrıyeten rehabilitasyon bedeli tahsil edilmesi istikametinde düzenleme yapılacak.

Ons fiyatı 2 bin 101 dolar ve üzeri fiyatlar için “devlet hakkı” artırılacak. Devlet hakkına yönelik tablolarda yer alan metalik madenlerle ilgili oranlarda güncellemeler yapılarak devlet hakkı kayıplarının önüne geçilecek. Krom madeni, Maden Kanunu’na ekli 3 sayılı tablodan çıkarılarak genel kararlara tabi hale getirilecek.

Devlet hakkının oluştuğu periyoda ilişkin Londra Borsası ortalama bedeli, devlet hakkının oluştuğu periyoda ilişkin Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası ortalama döviz kuru ve borsada süreç görmeyen madenler için Bakanlıkça açıklanan fiyatlar temel alınacak.

YENİLENEBİLİR GÜCE YÖNELİK DÜZENLEMELER

Mera Kanunu’ndaki düzenlemeyle meraların, Yenilenebilir Güç Kaynaklarının Elektrik Gücü Üretimi Emelli Kullanımına Ait Kanun kapsamında ilan edilen yenilenebilir güç kaynak alanları için gereksinim duyulan yerlerde tahsis maksadı değiştirilebilecek.

Yenilenebilir Güç Kaynaklarının Elektrik Gücü Üretimi Hedefli Kullanımına Ait Kanun’un 8. unsurunun başlığı “Arazi muhtaçlığına ve başka müsaade süreçlerine ait uygulamalar” halinde değiştirilecek.

Kanun’daki değişiklikle yenilenebilir kaynaklı güç yatırımlarını desteklemek gayesiyle yenilenebilir güç kaynaklarına dayalı üretim tesislerine yönelik uygulanan müsaade, kira ve irtifak süreçlerindeki yüzde 85 indirimin mühleti işletmeye girecek tesisler için 31 Aralık 2025’ten 31 Aralık 2030’a kadar 5 yıl müddetle uzatılacak. Bu çerçevede 31 Aralık 2030’a kadar işletmeye girecek yenilenebilir güç kaynaklarına dayalı üretim tesislerinin müsaade, kira ve irtifak süreçlerinde yüzde 85 indirim uygulanacak.

Orman vasıflı taşınmazlarda rüzgar yahut güneş gücüne dayalı elektrik üretim tesislerinin kurulabilmesine ait müsaade süreçlerinde düzenlemelere gidilecek.

Bu kapsamda ön lisans evrakına istinaden, müddet uzatımları dahil olmak üzere ön lisans mühleti kadar müsaade verilebilecek. Üretim lisansı kademesine geçilememesi halinde bu müsaade, ön lisans mühleti sonunda resen sona erecek. Üretim lisansı kademesine geçildiğinin EPDK tarafından ilgili yönetime bildirilmesi durumunda ön lisansa dayalı müsaade, üretim lisansı mühleti sonuna kadar uzatılacak.

Proje ve etüt basamağındaki ölçüm ve sondaj faaliyetleri için ilgili projenin ön lisans yahut üretim lisansı alması koşulu aranmaksızın müsaade verilebilecek. Lakin ön lisans kapsamında müsaade verilen bir saha içerisinde, müsaadeye husus projeye yönelik yapılan ölçüm ve sondaj faaliyetleri için ayrıyeten müsaade aranmayacak.

Orman vasıflı taşınmazlarda rüzgar yahut güneş gücüne dayalı elektrik üretim tesisi kurulabilmesine yönelik müsaade müracaatları, müracaat tarihinden itibaren azami 60 gün içerisinde sonuçlandırılacak.

Rüzgar yahut güneş gücüne dayalı elektrik üretim tesislerine ait proje tanıtım evrakı yahut çevresel tesir değerlendirmesi raporu hazırlanması süreçlerinde, rüzgar projelerinin ana kuş göç yolları üzerinde, güneş projelerinin ise ana kuş göç yolları üzerindeki darboğazlarda olması halinde ornitolojik müşahede yapılması mecburî olacak. Öteki alanlardaki rüzgar ve güneş projeleri için ornitolojik müşahede yapılması gerekmeyecek fakat bu projeler için yatırımcı, ilgili yönetim tarafından talep edilen önlemleri almakla yükümlü olacak.

İMAR VE RUHSAT İŞLEMLERİ

İmar Kanunu’ndaki “istisnalar” gizli kalmak kuralıyla ön lisans yahut üretim lisansı bulunan rüzgar yahut güneş gücüne dayalı elektrik üretim tesislerinin imar planları, parselasyon planları ve bunların değişiklikleri Güç ve Doğal Kaynaklar Bakanlığınca da onaylanabilecek.

Bakanlıkça onaylanan imar planları ve parselasyon planları, onay tarihi prestijiyle yürürlüğe girecek. Onaylı planlar, Bakanlığın internet sitesinde 15 gün mühletle ilan edilecek, itiraz olmaması halinde ilan mühletinin sonunda katılaşacak.

Ön lisans yahut üretim lisansı bulunan rüzgar yahut güneş gücüne dayalı elektrik üretim tesislerinde yer alan yapı ve müştemilata ait yapı ruhsatı, yapı kullanma müsaade dokümanı ve iş yeri açma ve çalışma ruhsatı Bakanlıkça da düzenlenebilecek.

Ruhsata tersliği tespit edilenler için İmar Kanunu’nun ilgili hususları çerçevesinde yapılacak süreçler Güç ve Doğal Kaynaklar Bakanlığınca tesis edilecek. Yapılara ait yıkım kararı alınması halinde Bakanlığın bildirimi üzerine, ilgisine nazaran büyükşehir belediyesi, belediye yahut vilayet özel yönetimi tarafından yıkım süreci gerçekleştirilecek.

Ön lisans yahut üretim lisansı bulunan yenilenebilir güç kaynaklarına dayalı elektrik üretim tesislerine ait yapı ruhsatı müracaatlarında, ivedi kamulaştırma kararına istinaden mahkemece verilen taşınmaza el koyma kararı ruhsat alma koşulları içerisinde pahalandırılacak evrak sayılacak.

İmar ve ruhsatla ilgili düzenlemelerin uygulanmasına ait yol ve temeller, Güç ve Alışılmış Kaynaklar Bakanlığınca çıkarılan yönetmelikle belirlenecek.

İNDİRİM MÜHLETLERİ UZATILACAK

Elektrik Piyasası Kanunu’ndaki değişiklikle güç ithalatının azaltılması, cari açığın düşürülmesi ve güç arz güvenliğinin tahkimi açısından yerli kaynakların güç üretiminde kullanımının desteklenerek kapasite kullanım oranlarının yükseltilmesi ve yerli kaynaklara dayalı üretimin artırılması için müsaade, kira ve irtifak süreçlerinde uygulanan indirimlerin mühleti 5 yıl daha uzatılacak.

Bu kapsamda 31 Aralık 2030’a kadar işletmeye girecek elektrik üretim tesislerinden lisans tarihinden itibaren 15 yıl boyunca müsaade, kira, irtifak hakkı ve kullanma müsaadesi bedellerine yüzde 85 indirim uygulanacak.

Yenilenebilir güç kaynaklarına dayalı ön lisans yahut üretim lisansı bulunan üretim tesisleri için gerekli özel mülkiyete bahis taşınmazların temini emeliyle Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu tarafından 31 Aralık 2030’a kadar Kamulaştırma Kanunu kapsamında “acele kamulaştırma” kararı alınabilecek. Bu müddet Cumhurbaşkanı tarafından bir keze mahsus olmak üzere 5 yıl mühletle uzatılabilecek.

Yapı ruhsatı ve/veya yapı kullanma müsaade evrakı olmadan tesis edilerek 31 Aralık 2024’ten evvel kısmen yahut büsbütün işletmeye girmiş lisanslı elektrik üretim tesisleri ve bunların zarurî altyapı ögeleri için imar planlarına işlenmiş bulunmak ve üretim lisansı sahibi hükmî bireylerce bu düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içerisinde müracaat edilmek kaidesiyle statik bakımdan uygun olduğuna dair inşaat mühendislerince hazırlanacak rapor ve fenni mesuliyetin ilgili mühendislerce üstlenildiğine dair doküman sunulması durumunda Bakanlıkça bedeli mukabilinde Üretim Tesisi Uygunluk Evrakı düzenlenecek.

Üretim Tesisi Uygunluk Evrakı, elektrik üretim tesisi ve elektrik üretiminin zarurî altyapı ögeleri kapsamındaki tüm yapılar için tek doküman olarak düzenlenecek ve iş yeri açma ve çalışma ruhsatı yerine de geçecek.

Üretim Tesisi Uygunluk Evrakı bedeli olarak ilgili tesis tipi için Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu tarafından belirlenen yeni ünite yatırım fiyatı ile hesaplanan toplam yatırım fiyatının 1000’de 1’i genel bütçeye gelir kaydedilmek üzere Bakanlıkça tahsil edilecek.

Elektrik üretim tesisleri için bu düzenlemelerin yürürlük tarihinden önce İmar Kanunu uyarınca alınmış idari yaptırım kararları, yıkım kararları ve idari para cezaları uygulanmayacak. Yapılmış itirazlar yahut açılmış davalar hakkında resen karar verilmesine yer olmadığına karar verilecek, yargılama ve takip sarfiyatları taraflar üzerinde bırakılacak ve vekalet fiyatına hükmedilmeyecek. Bu düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten evvel tahsil edilmiş meblağlar iade edilmeyecek.

TEKLİFİN GÖRÜŞMELERİNDE KÜRSÜ İŞGALİ

Görüşmeler sırasında vakit zaman milletvekilleri ortasında tartışmalar yaşandı. Meclis Başkanvekili Tekin Bingöl, milletvekillerini kaba ve yaralayıcı lisan kullanılmaması tarafında uyardı.

Teklifin 19. hususu üzerinde bir milletvekilinin konuşmasını tamamlayarak yerine geçtiği sırada CHP Rize Milletvekili Tahsin Ocaklı, “Bu bir aksiyondur. Bu kanunun geçmesine halktan aldığım yetkiyle müsaade vermiyorum.” diyerek kürsüyü işgal etti. Ocaklı, başka milletvekillerini de kürsü işgaline takviye vermeye davet etti.

TBMM Başkanvekili Bingöl, Ocaklı’yı uyararak, “Bu, Meclis çalışmalarına uygun bir hal değil.” dedi. Bu sırada CHP milletvekilleri de alkışlayarak kürsüye yürüdü. Bunun üzerine Bingöl, birleşime orta verdi.

Ara sırasında kürsü işgaline DEM Parti milletvekilleri de dayanak verdi, CHP ve DEM Parti milletvekilleri kürsüde uzun mühlet slogan attı.

Bingöl, ortanın akabinde birleşimi tekrar açtı. Milletvekillerinin kürsüyü terk etmemesi ve slogan atmayı sürdürmeleri üzerine Bingöl, “Böyle bir yordam yok. Bu türlü çalışamayız. Lütfen kürsüyü terk edin.” tabirlerini kullandı. Bingöl, ihtarlarına karşın CHP ve DEM Parti milletvekillerinin kürsüyü terk etmemeleri üzerine tekrar orta verdi.

Verilen orta sırasında milletvekillerinin kürsü işgaline son vermesi üzerine Bingöl, birleşimi tekrar açtı, teklifin görüşmelerine devam edildi.

19. unsurun görüşmeleri sırasında milletvekilleri ortasındaki laf atmalar üzerine arbede yaşandı. Arbede nedeniyle Tekin Bingöl birleşime orta verdi. Ortanın akabinde devam eden görüşmelerde 19. hususun de oylanarak kabul edilmesi sonrası Bingöl, birleşimi saat 14.00’te toplanmak üzere kapattı.

8 unsuru daha kabul edilen güç ve maden alanlarına yönelik düzenlemeler içeren kanun teklifinin görüşüldüğü Genel Konsey birleşimi yaklaşık 14,5 saat sürdü.

Daha evvelki birleşimlerle birlikte 19 hususu kabul edilen teklifin son 2 hususu bugünkü birleşimde görüşülecek.

patronlardunyasi.com