İş dünyası, bankalara ticari kredilerde ‘faizleri indirin’ çağrısı yaptı

Merkez Bankası’nın faiz indirimi sürecine başlamasıyla sevinen gerçek kesim, bankaların ticari kredi faizlerinde indirime gitmemesi nedeniyle hayal kırıklığına uğradı. Edinilen bilgiye nazaran, Merkez Bankası’nın siyaset faizini 300 baz puan indirerek yüzde 43’e indirmesinin akabinde mevduat faizleri yüzde 47’lerden yüzde 43 düzeylerine inerken, ticari kredilerde ise neredeyse hiç düşmedi.

Ekonomim’den Merve Yiğitcan’ın haberine nazaran, ticari kredi faizlerinin kamu bankalarında yüzde 54-55, özel bankalarda yüzde 60 bandında seyrettiği öğrenildi.

Mevduat faizine anında indirim uygulayan bankaların ticari tarafta indirimi gündeme almamasına reaksiyon gösteren iş dünyası temsilcileri, finansman meselelerinin üretim kayıplarını ve kapanışları hızlandırdığı son periyotta ticari kredi faizlerinin siyaset faizindeki indirime paralel seyretmesini talep ediyor.

EROĞLU: ARZ-TALEP DENGESİZLİĞİ FIRSAT GÖRÜLMEMELİ

• TOBB Plastik, Kauçuk ve Kompozit Sanayi Meclisi Başkanı Yavuz Eroğlu, şu anda ticari kredi tarafında arz talep istikrarının bozulmuş olduğunu lisana getirirken, “İşletmelerden krediye ağır talep var, çünkü finansman muhtaçlıkları çok yüksek. Buna rağmen bankalar tarafında arzın daha az olduğu bir devir kelam konusu” dedi. Siyaset faizine gelen indirimlerin ticari kredi faizlerine süratli yansımamasının temel nedeninin de bu olduğuna işaret eden Eroğlu, bankaların kredi talebi yüksek olan piyasada faizi indirmek yerine direnç gösterdiğini vurguladı. Lakin bu devirde finansman şartlarında bir ölçü gevşemeye gidilmesinin finans kuruluşlarının da faydasına olabileceğini vurgulayan Eroğlu, “Çünkü son devirde finansman darboğazında zorlanan firmaların sayısı arttıkça bankaların kredi dönüşlerinde de değerli zahmetler yaşanıyor. Burada bankalar finansmana ulaşımdaki darboğazı kısa vadeli stratejiler ile fırsatı çevirmek yerine orta vadeli stratejiyle düşünerek kendilerine de bir yarar sağlayabilirler. Orta vadeli strateji ile bankalar da kendileri için daha sürdürülebilir kar elde edebilir” dedi

ÖKSÜZ: MEVDUATTAKİ TEPKİSİ GÖSTERMİYORLAR

• İstanbul Dokumacılık ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği (İTHİB) Lideri Ahmet Öksüz, bankaların Merkez Bankası’nın faiz indiriminin akabinde mevduat faizini çabucak düşürdüklerini, fakat ticari kredi faizlerinde birebir tepkisi göstermediklerini söylerken, son indirim sonrasında da benzeri bir durumun yaşandığını lisana getirdi. Buna rağmen ihracatçıların birtakım problemlerle gayret ettiğine işaret eden Öksüz, “Bir yandan kur sorunu devam ediyor, hala kur artışları enflasyonun gerisinde seyrediyor. Bir yandan da finansman maliyeti hala çok yüksek. Faiz ve kur sarmalındaki ihracatçılar dertli bir periyotta geçiyor. Umarız bu faiz indirimleri devam eder, fakat bankaların da bu noktada kredi faizlerini düşürmeleri gerekiyor, yoksa hiçbir manası olmuyor” sözlerini kullandı.

NARBAY: BU FAİZ ORTAMINDA ENDÜSTRİCİNİN PARA KAZANMASI MÜMKÜN DEĞİL

• Türkiye Giysi Sanayicileri Derneği (TGSD) Başkanı Toygar Narbay, ticari kredi maliyetlerinin çok yüksek olduğunu, siyaset faizindeki 300 baz puanlık indirimin de tıpkı formda yansıtılsa dahi bu maliyeti indirmeye yetmeyeceğini söyledi. Geçmiş enflasyonun yüzde 35, gelecek enflasyonun ise yüzde 23 olduğunu aktaran Narbay, “Bankaların ticari kredi faizi ise yüzde 54-55’lerde. Yani beklenen enflasyonun çok üzerinde ticari kredi faizi var. Bu faiz oranlarının çok süratli formda aşağı inmesi gerekiyor” dedi. Yüksek faizin Türkiye’de enflasyon yaratmaya başladığı ihtarında bulunan Narbay, şu ikazlarda bulundu: “Yüksek faiz 4 halde enflasyona tesir ediyor. Birincisi yüksek ticari kredi faizleri, vadeli satışlara eser fiyatına geçiş yapıyor. İkincisi kredi kartı kurulları ile enflasyonu etkiliyor. Üçüncü olarak ithalatta kullanılan forward kurda faiz çarpanı olduğu için ithal eser fiyatlarının artmasına yol açıyor. Son olarak da para arzının artmasına yol açıyor. Zira bugün siyaset faizi yüzde 43, fakat gelecek haziranda beklenen enflasyon yüzde 23. Bu türlü olunca ortadaki makas kadar para hacmini artırmış oluyorsunuz. Bu da enflasyona neden oluyor.” Bu faiz ortamında da endüstricinin ve tüccarın para kazanmasının mümkün olmadığını vurgulayan Narbay, “Acilen yeni bir KGF’nin çıkarılması, Eximbank reeskont kredilerinden faiz tahsilatının önden değil sondan yapılması üzere tedbirler alınması lazım” diye konuştu.

ÖNDER: MEŞAKKATE GİRECEK FİRMA SAYISININ ARTMASINDAN ENDİŞELİYİZ

• Zücaciyeciler Derneği (ZÜCDER) Başkanı Burak Önder, şu anda siyaset faizinin düşmesine karşın finansmanın hem erişimi hem de kalitesi noktasında badirelerin sürdüğünü söylerken, bankaların hala kredi kanallarını açmaya sıcak bakmadığını söz etti. Öte yandan, Merkez Bankası’nın faiz indiriminin kıymetli olduğunu kaydeden Başkan, lakin ticari kredi tarafında gerçek bir genişlemenin olması için, ticari kredilerde büyüme sınırlamasının da regülasyonla genişletilmesi gerektiğini savundu. Finansman darboğazının yaşandığı bu sürecin sene sonuna kadar devam etmesinin sanayi kesiti üzerinde baskı yaratacağı ve tansiyonu yükselteceği ihtarında bulunan Lider, “Sıkıntıya girecek firma sayısının artacağından telaşlıyız. Tahminen ihracatımız artıyor lakin incelediğimizde muhakkak başlı kalemler bu artışı sırtlıyor; büsbütün sanayi ihracatındaki artışla büyümüyor ihracat. Bir yandan da ithalat hala çok cazip, iç piyasada da birçok kesim ithalata yöneliyor, bu durum üretimde kalıcı hasar yaratabilir. Kamunun elinde geniş kaynak olmadığını biliyoruz, lakin bu sonlu kaynağın üretim ve ihracata yönlendirilmesi gerekiyor” değerlendirmelerinde bulundu.

ÖNEL: BEKLENTİ, FAİZ MALİYETİNİN DÜŞÜRÜLMESİ

• İstanbul Tüccarlar Kulübü Lideri İlker Önel de, işletme sermayesinin en düşük, talebin en zayıf, operasyonel maliyetlerin de en yüksek olduğu bir devirden geçildiğini hatırlatırken, “TCMB hem siyaset faizini, hem de gecelik borçlanma faizini 300 baz puan düşürmesine karşın, her periyot olduğu üzere bankalar gerçek bölümün kullandığı ticari kredi maliyetlerini düşürmedi. Ticari ve ferdî mevduat faizini birebir gün 5 puan birden düşürmelerine karşın, ticari kredi faizleri hala kamu bankalarında yüzde 54- 55, özel bankalarda yüzde 60 bandında bulunuyor. Beklentimiz bir an evvel beklenen oranın düşürülüp faiz maliyetinin azalmasıdır” dedi.

patronlardunyasi.com