İngiltere, Hindistan ve BAE’den 7,5 milyar dolarlık yapay zeka atağı
Feramuz ERDİN
IISS raporuna nazaran, ABD ve Çin’in kesin liderliği elinde tuttuğu yapay zeka pazarında İngiltere, Hindistan ve Birleşik Arap Emirlikleri üzere ülkeler büyük yatırımlar yaparak savlı oyuncu olma planı kuruyor.
HİNDİSTAN
Bir yandan yapay zeka asıllı bir ekosistem kurmayı planlayan Hindistan, öbür yandan da bu alandaki dışa bağımlılığını azaltmayı hedefliyor. 2024 yılında bu dala hibe ve teşvik olarak 1.16 milyar dolar aktarılan Hindistan’da deneyim kazanan Hintliler birebir vakitte global yapay zeka pazarının gözdesi haline geliyor. Bu pazardaki iş gücü 2016 yılına nazaran yüzde 252 oranında artmış durumda. Hindistan’nın bu alandaki ana stratejisi ise yapay zeka alanında global bir oyuncu haline gelmek.
BİRLEŞİK ARAP EMİRLİKLERİ
Birleşik Arap Emirlikleri’nin yapay zeka alanındaki gelişme stratejisi ise tekrar öbür bölümlerde de olduğu üzere daha çok işgücü ithaline dayanıyor. Mahallî ve milletlerarası start-uplara yatırım yapmayı hedefleyen BAE, bu hedefle geçen yıl 1.77 milyar dolar kaynak ayırdı. BAE’nin yapay zeka stratejisi ise “Bunun için birini bekleme, kendi yapay zeka ekonomini kendin yarat” temeline dayanıyor. Bu strateji doğrultusunda dünyada bir birinci olan Muhammed Bin Zayed Yapay Zeka Üniversitesi de bu ülkede açılmış durumda.
Yapay zeka alanında yetişmiş insan ithaline dayalı stratejisi nedeniyle BAE bu durumda her ne kadar işgücünde son 8 yılda yüzde 168 artış sağlasa da kendi insan kaynağını şimdi kendisi üretemediği için şimdi arzulanan düzeye gelmiş değil.
İNGİLTERE
ABD’deki yetişmiş yapay zeka işgücünün Avrupa’ya açılma iştahından faydalanmak isteyen İngiltere ise bu alanda en büyük yatırıma sahip. Bu maksatla geçen yıl 4,52 milyar dolarlık bir bütçeyi harcayan İngiltere’nin asıl maksadı de yapay zeka alanında tüketici değil üretici ülke olabilmek. Gelecek 5 yılda 54 milyon poundluk bir bütçeyi milletlerarası araştırmaları desteklemek için ayıran İngiltere, bu alandaki başarısı için, dünyanın en yeterli mühendislik fakültelerine sahip olan Oxford ve Cambridge üniversitelerinin esaslı eğitim ve deneyimine güveniyor.
TÜRKİYE’DE DURUM NE?
2021 yılında Cumhurbaşkanlığı Dönüşüm Ofisi liderliğinde Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından açıklanan ve 2025 yılına kadar yapılacakları hedefleyen Ulusal Yapay Zeka Stratejisi, “Müreffeh bir Türkiye için çevik ve sürdürülebilir yapay zeka ekosistemiyle global ölçekte kıymet üretmek” olarak belirlenmiştir. Uygulama periyodunun sonu olan 2025 yılında ulaşılması öngörülen üst düzey amaçlar şunlardır:
Yapay zeka alanının GSYH’ye katkısı yüzde 5’e yükseltilecektir.
Yapay zeka alanında istihdam 50.000 bireye çıkarılacaktır.
Merkezi ve mahallî idare kamu kurum ve kuruluşlarında yapay zeka alanında istihdam 1.000 şahsa çıkarılacaktır.
Yapay zeka alanında lisansüstü seviyede mezun sayısı 10.000 şahsa çıkarılacaktır.
Yerel ekosistemin geliştirdiği yapay zeka uygulamalarının kamu alımlarında önceliklendirilerek ticarileştirilmesi desteklenecektir.
Uluslararası kuruluşların emniyetli ve sorumlu yapay zeka ile hudut ötesi bilgi paylaşımı alanındaki düzenleme çalışmalarına ve standartlaşma süreçlerine faal olarak katkı verilecektir.
Uluslararası yapay zeka endekslerindeki sıralamalarda Türkiye’nin birinci 20 ülke ortasında yer alması sağlanacaktır.
Bu strateji çerçevesinde, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı yapay zeka alanında yalnızca 2025 yılı prestijiyle faaliyet gösteren firmalara 50 milyon TL’ye kadar (1.2 milyon dolar) hibe takviyesi verileceğini açıkladı.
patronlardunyasi.com
