Türk bilim insanı atık saçlardan kan durdurucu, doku iyileştirici geliştirdi

Tutar, İstanbul Üniversitesi ve İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa’nın paydaşı olduğu Entertech İstanbul Teknokent’te, TÜBİTAK 1812 Girişimcilik Takviye Programı kapsamında kurulan biyoteknoloji teşebbüsü Mplusheal Biyoteknoloji A.Ş. çatısı altında insan saçının potansiyelini açığa çıkaran projesini geliştirdi.
Araştırma ve laboratuvar sürecinin akabinde berberlerin ve bayan kuaförlerinin kapısını çalan Fiyat, buralardan boyasız ve kimyasal süreç görmemiş atık saçları topladı.
Tutar, saçları üzerlerindeki kirden ve bakım hasebiyle oluşmuş hususlarından ayrıştırdıktan sonra cam bir behere alıp kimyasal çözelti ekledi ve saçların büsbütün çözünmesi için laboratuvardaki manyetik ısıtıcıda bıraktı.
Sürecin akabinde büsbütün çözülen saçlar, kahverengi sıvı halini aldı.
Dr. Öğretim Üyesi Tutar, sıvıyı bu defa selüloz membrana koyup saf suyun içinde 2 gün diyaliz edilmesini sağladı.
Sıvıyı pH derecesinin 5.0’a ulaşmasının akabinde cam kavanoza alıp buzluğa koyan Meblağ, donan eseri kurutma aygıtına aldı. Eser büsbütün kuruyup toz haline gelince de istediği keratini (koruyucu protein) elde etti.
Tutar, atık bir saçtan kozmetik ve medikal kesimi üzere birçok alanda kullanılabilecek keratine dönüşen tozu, kendi belirlediği oranlarda PBS sıvısıyla birleştirdi.
Uygulama sonucunda PBS ile karıştırdığı keratinle hazırlanmış kompozit malzemeyi beden yaralarının üzerine şırıngayla enjekte eden Meblağ, kesikler üzerinde kısa müddette elastik bir yapıya dönüşen, yara bandı ve dikiş vazifesi yapan husus üretti.
“KENDİ PROSEDÜRLERİMİZ ÜZERİNE ÇALIŞMALAR YAPTIK”
Laboratuvarda çalışmalarını AA grubuna anlatan Fiyat, proje fikrinin 2021 yılında ortaya çıktığını ve birinci olarak tırnak yatağı yaralanmalarında çalışma fikrine ağırlaştıklarını söyledi.
Doktora araştırma bursu kapsamında Los Angeles’taki (UCLA) Kaliforniya Üniversitesi’nde bulunduğu devirde mesane yaralanmaları üzerine çalıştığını belirten Fiyat, “Türkiye’de yaptığımız araştırmalar sonucunda bilhassa acil servislere yılda 5 milyona yakın tırnak yatağı yaralanması şikayetiyle hastaların başvurduğunu gördük. Bu manada neler yapabiliriz diye ayrıntılı hazırlıklar yaptık ve bir proje oluşturduk. ‘Madem biz bunu tırnak yatağında yapacağız, tırnakta ne ağırdır, keratin ağırdır.’ diye düşündük. O vakit keratin çalışalım, beşerde kullanacağımız için insan saç atıklarıyla bunu yapalım dedik.” formunda konuştu.
Tutar, çeşitli kaynaklardan keratin elde edilebildiğini fakat bu klasik yolların hiçbirini laboratuvarda gerçekleştiremediklerini anlattı.
Kendi formülleri üzerine çalıştıklarını ve 7 ayda saçtan keratin elde etmeye yönelik metot geliştirdiklerini söz eden Meblağ, şunları kaydetti:
“Keratin çok kullanışlı bir eser. Hayvan tüyleri ya da hayvan atıklarından elde edilen keratin kozmetik alanında sıkça kullanılıyor. Biz de dedik ki esasen sıhhat alanında bir şeyler yapmak istiyoruz. O vakit immünolojik tesirlerini daha da azaltalım ve saç keratinini bu manada kullanalım. Bunun üzerine çalışmalarımızı ağırlaştırdık. Sonra elde ettiğimiz keratinle çok çeşitli çalışmalara yöneldik.”
“İNSAN SAÇI YÜZDE 65 İLA 90 ORANINDA KERATİN İÇERİYOR”
Tutar, çalışmaları sürerken keratinin farklı alanlarda tesirli olduğunu gördüklerini belirterek, “İnsan saçı yüzde 65 ila 90 oranında keratin içeriyor. Bu dayanılmaz bir oran. Bizim kendi geliştirdiğimiz metottaysa çok süratli bir biçimde, randımanı yüksek, suda çözünebilir ve düşük molekül yüklü keratin elde ediyoruz. Bu bize çok büyük avantaj sağlıyor. Bu protein yapının molekül yükünü daha düşük yapabildiğimiz için teşebbüsü artırıyoruz. Bu, doku yapıştırıcı çalışmamızda da başka çalışmalarımızda da bize avantaj sağladı.” dedi.
Ürünün yara bandı ve dikişten farkına değinen Meblağ, şunları paylaştı:
“Amacımız, cerrahi müdahale gerektiren yaralanmalarda bu eseri kullanabilmek. Eserin en büyük özelliği enjekte edilebilir olması, rastgele bir ışık kaynağına gereksinim duymadan dokuyla entegre olduğunda kendi kendine katılaşma tepkisine girerek jelleşmesi ve katılaşması. İnsan saçından elde ettiğimiz bir eser olduğu için içeriğinin immünolojik tesirleri çok az. Yaptığımız eser aslında hidrojen bir yapı ve hidrojenlerin su tutma kapasiteleri çok yüksektir. Hidrojen yapıda olduğu için kanı bir sünger üzere içine emiyor.”
Dr. Öğretim Üyesi Tutar, yüzde 100 yerli eserlerin ticarileşmesi için yatırım dayanağı beklediklerini kelamlarına ekledi.
patronlardunyasi.com