Eyüp SERBEST
Türkiye’nin son yıllarda bilhassa askeri gemilerle sürat verdiği inşa dalına, global piyasada Çin ile Güney Kore ve Japonya hakim. En güçlü oyuncu ise Çin. 2023 yılında üretilen her iki gemiden biri Çin’de yapıldı. Bu da yaklaşık 1700 gemiye denk düşüyor. 2024 yılı Ocak ayı sayılarına nazaran, Çin dünya deniz ticareti filosunun yüzde 19’unun, nakliye konteynerlerinin ise yüzde 95’inin üreticisi pozisyonunda. ABD ise ticari gemi inşasında dünyada 19’ncu sırada. Üretim kapasitesi ise yılda 5 gemiden daha az.
BİDEN ARAŞTIRDI, TRUMP NOKTAYI KOYACAK
Rakamlar, Biden devrinde başlayan bir araştırmaya dayanıyor. Trump’un misyona başlamasından 4 gün evvel açıklanan rapora nazaran, ABD üretimi ve işletmeli gemilerin teşvik eden müdafaaya karşın kapasitesi azaldı. Bu da ABD için ekonomik güvenlik risklerine yol açıyor. Biden’in başlattığı araştırmaya noktayı ise Trump idaresi koyacak.
AMERİKAN TERSANELERİNE GELİN YASASI
Trump idaresi, ticaret gemisi inşalarının Amerikan tersanelerine yönelmesi için adeta Meczup Dumrul vergisi denilebilecek bir tarifeyi yürürlüğe koymaya hazırlanıyor. Hazırlanan plana nazaran, Çin imali gemiler ABD limanlarına yanaşmak ve yük almak için 1 milyon dolar vergi ödeyecek. Bir öbür teklif ise, ABD’den ihraç edilecek malları taşıyacak ticari filoların en az yüzde 1’i Amerikan bayrağı taşıyan gemilerle yapılmak zorunda olacak. Bu oran 7 yıl sonra yüzde 15’e çıkartılacak. Böylelikle ABD limanlarına yük taşımak isteyen armatörler gemilerini ABD tersanelerinde yaptırmak zorunda kalacak. Ayrıyeten hükümet Amerikan tersanelerini tercih edecek armatörlere teşvik verecek.
TEKNOLOJİDE YENİ VERGİLER GELİYOR
ABD Başkanı Donald Trump, ayrıyeten Avrupa Birliği, İngiltere ve Türkiye’nin ABD’li teknoloji şirketlerine uyguladığı dijital hizmet vergilerine karşı gümrük tarifeleri getirmeyi de değerlendiriyor. Trump, ABD Ticaret Temsilciliğine, önceki dönem başlatılan soruşturmaların tekrar açılması talimatını verdi.
Trump, Cuma günü ABD ticaret temsilcisine, birinci periyodunda AB ülkelerinin yanı sıra Birleşik Krallık ve Türkiye tarafından uygulanan dijital hizmet vergilerine yönelik başlatılan soruşturmaların yine açılmasını emreden bir muhtıra imzaladı. Ayrıyeten Kanada da dahil olmak üzere öbür ülkelere yönelik muhtemel yeni soruşturmaları da kıymetlendiriyor.
Trump muhtıra yazısında, “Yönetimim, Amerikan şirketlerinin, emekçilerinin ve Amerikan ekonomik ve ulusal güvenlik çıkarlarının, yabancı hükümetlerin tek taraflı, rekabeti engelleyici siyasetleri ve uygulamaları nedeniyle tehlikeye atılmasına müsaade vermeyecektir” tabirlerini kullandı.
patronlardunyasi.com