Bakanlık, gümrük kapılarında yakalanan virüslü domates tohumları hakkında açıklamalarda bulundu
Son 45 gün içerisinde Türkiye’nin gümrük kapılarında, ülkeye girişi yapılmak üzere olan virüslü domates tohumlarına yönelik 6 farklı operasyon düzenlendi. Yakalanan tohumların 4’ünün Çin, 1’ininTayland ve 1’inin Hindistan menşeli olduğu açıklandı.
Yapılan tahlillerde, bu tohumlarda dünya çapında tarım bölümünü tehdit eden “benekli mozaik virüsü” ve “kahverengi buruşuk meyve virüsü” tespit edildi. Her iki virüsün de tarımda en tehlikeli salgınlar listesinde birinci 5’te yer aldığı söz edildi.
Virüslü tohumlar, ülkelerine iade edildi. Bu virüslü tohumlar birinci olarak 2018 yılında ABD’de ortaya çıktı. Virüs, ABD’deki zerzevat ve meyve üretiminde önemli bir düşüşe sebep oldu.
2021 yılında ise İsrail’de görüldü ve kısa müddette ülkedeki tüm seralara yayıldı. İsrail seracılık faaliyetleri neredeyse durma noktasına geldi ve meyve-sebze muhtaçlığını ithalatla karşılamak zorunda kaldı. Bu örnekler, virüsün ne kadar yıkıcı olabileceğini gözler önüne seriyor.
TARIM BAKANLIĞI ALARMDA
Tarım ve Orman Bakanlığı, hususa ait hayli hassas davranıyor. Bugüne kadar hudut kapılarından virüslü tohumların geçişine müsaade verilmedi. Fakat, hudut kapılarına daima olarak bu çeşit tohumların gelmesi, tehdidin devam ettiğini gösteriyor. Bakanlık, gümrüklerdeki kontrolleri sıklaştırarak, misal hadiselerin önüne geçmeye çalışıyor.
“BİLİNÇLİ OLARAK YAPILIYOR”
Türkiye’den Kaan Zenginli’nin haberine nazaran, ziraat mühendisleri, virüslü tohumların Türkiye’ye girişinin engellenmesinin hayati değer taşıdığını vurguluyor. Türk tarımının bu cins salgınlara karşı korunması için hem hudut denetimlerinin artırılması hem de yerli tohum üretimine daha fazla yatırım yapılması gerektiği belirtiliyor.
Aksi takdirde, emsal virüslerin Türkiye’de yayılması durumunda tarım dalında geri dönülemez kayıplar yaşanabileceği uyarısı yapılıyor. Hususla ilgili gazetemize açıklama yapan Ziraat Mühendisi Ayşegül Aslan “Türkiye, tarım alanında kendi kendine yeterliliğini korumak ve besin güvenliğini sağlamak için bu tıp tehditlere karşı daha fazla önlem almak zorunda. Virüslü tohumların hudutlarda yakalanması sevindirici olsa da bu çeşit hadiselerin sıklığı telaş verici boyutlara ulaşıyor. Tarım Bakanlığı’nın yanı sıra çiftçiler ve ziraat mühendisleri de bu hususta bilinçlendirilmeli ve muhtemel risklere karşı hazırlıklı olunmalı. Bu kadar kısa müddette hudutlarımızda yakalanan bu eserlerin uygun niyetli olmadığı aşikâr. Ülke tarımını tehdit eden bir durum” diye konuştu.
TOHUMDAN YAYILIYOR, ÖNÜNE GEÇİLEMİYOR
Virüslü domates tohumlarının en büyük tehlikesi, tohumdan yayılması ve denetim altına alınamaması. Ekildiği bölgede yalnızca domatesleri değil, tüm bitkileri kısa müddette yok ediyor. İlaçlama ile tahlil bulunamayan bu virüs, bulaştığı toprakta 5 yıl boyunca kalıyor. Tıpkı toprağa ne ekilirse ekilsin, hastalık yeni esere de bulaşıyor. Ayrıyeten, virüslü domateslerin tüketilmesi durumunda insanlarda yüksek dozda gribal hastalıklara sebep olduğu belirtiliyor. Virüslü tohumların Türkiye’ye “verimli, kısa müddette yetişen ve uygun fiyatlı” olarak pazarlanmaya çalışıldığı öğrenildi. Fakat kimi ziraat mühendisleri, bu durumun düzgün niyetli olmadığını, Türk tarımına yönelik şuurlu bir hareket olabileceğini argüman ediyor. Çünkü, bu virüsler tarım tarihinin en tehlikeli salgınları ortasında gösteriliyor. Türkiye’nin tarım alanında kendi kendine kâfi bir ülke olması, bu cins tehditlere karşı daha hassas olmasını gerektiriyor.
45 GÜNDE 6 SEFER YAKALANDI
15 Şubat 2025: Hindistan menşeli 110 kg domates tohumunun İstanbul Havalimanı’ndan Türkiye’ye girişi yapılmak istendi. Bakanlık takımları müdahalesiyle eserler geldiği ülkeye geri gönderildi.
13 Şubat 2025: Antalya havalimanından girişi yapılmak istenen Çin menşeli 11,5 kg domates tohumunda yapılan denetim ve alınan numunelerde Tomato mottle mosaic virus (ToMMV) tespit edildi.
10 Şubat 2025: İstanbul havalimanından girişi yapılmak istenen Çin menşeli 6 kilo 901 gr domates tohumunda Tomato brown rugose fruit virus (ToBRFV) tespiti sebebiyle mahrecine iade edildi.
10 Şubat 2025: İstanbul havalimanından girişi yapılmak istenen Tayland menşeli 8 kilo 497 gr domates tohumunda Tomato brown rugose fruit virus (ToBRFV) tespit edildi.
23 Ocak 2025: İstanbul’dan girişi yapılmak istenen Çin menşeli 33,5 kg domates tohumunda, Tomato brown rugose fruit virus (ToBRFV) virüsü belirlendi.
10 Ocak 2025: İstanbul’dan girişi yapılmak istenen Çin menşeli 16,2 kg domates tohumu, Tomato brown rugose fruit virus (ToBRFV) tespiti nedeniyle mahrecine iade edildi.
patronlardunyasi.com
