Çek Cumhuriyeti, parlamento seçimleri için sandık başına gitti. Oy kullanma süreci dün ve bugün yapıldı. Sandıklar saat 14.00’te kapandı.
RESMİ OLMAYAN SONUÇLAR POPÜLİST MİLYARDERİN LEHİNE
Oyların tamamına yakını sayıldı. Birinci sonuçlar ise popülist Memnuniyetsiz Vatandaşlar Hareketi’nin (ANO) kurucusu, eski başbakan ve milyarder iş insanı Andrej Babis’in lehine.
Parlamentonun alt kanadı Temsilciler Meclisinin 200 üyesinin belirlendiği seçimde şimdi katılaşmamış birinci sonuçlara nazaran oyların yüzde 34,93’ünü alan ANO birinci parti oldu.
İktidardaki Sivil Demokrat Parti (ODS), TOP 09 ve Hristiyan Demokratlar Birliği’nin (KDU-CSL) oluşturduğu Spolu (Birlikte) ittifakı ise bir evvelki seçime nazaran yüzde 4 kaybederek oyların yüzde 23,07’sini aldı.
Belediye Başkanları ve Bağımsızlar Partisi (STAN) yüzde 11,12 ile seçimi 3’üncü sırada tamamlarken, Çekya Korsan Partisi’nin oy oranı da yüzde 8,78’e ulaştı.
Aşırı sağcı Özgürlük ve Doğrudan Demokrasi Partisi (SPD) yüzde 7,85 oy alırken, 2022’de kurulan sağ “Motorcular Kendileri İçin” partisi yüzde 6,80 ile yüzde 5’lik barajı aşmayı başardı.
Andrej Babis, oyunu Ostrava kentinde kullandı.
SEÇİM SONUÇLARI, KOALİSYON HÜKÜMETİNE İŞARET EDİYOR
Tek başına hükümeti kurmak için 200 üyelik Temsilciler Meclisi’nde en az 101 sandalyeye ulaşmak gerekiyor. Bu seçimde ise hiçbir parti bu sayıya ulaşamadı. ANO’nun, koalisyon hükümeti kurmak için birinci evvel çok sağ SPD ile masaya oturması öngörülüyor.
Anlaşmaları durumunda iki partinin Temsilciler Meclisi’nde sandalyesi 96’ya ulaşıyor. Bu durumda ANO’nun, SPD’nin dışında barajı geçmeyi başaran bir diğer sağ parti olan “Motorcular Kendileri İçin” ile de görüşmesi bekleniyor.
SEÇMENLERE DONUT DAĞITTI
Seçimlerin galibi Andrej Babis, ülkede tartışmaların ve tenkitlerin odağında bulunuyor. Çek milyarder, 3 Ekim’deki oylamalar sırasında dahi, alışveriş merkezi önünde seçmenlere bilhassa Amerika’da bol tüketilen tatlı bir çörek olan donut dağıttı. Hatta donut dağıtımı seçim kamyanyasının kıymetli bir ayağını oluşturdu.
UKRAYNA’YA ASKERİ YARDIMI SINIRLAMA KELAMI VERDİ
Kimyasal gübre dalında faaliyet gösteren Agrofert şirketinin sahibi olan Çek milyarder, Rusya yanlısı bir siyaset izliyor. Babis, dört yıllık kemer sıkma siyasetlerini sona erdirme ve Ukrayna’ya askeri yardımı sınırlama kelamı vermişti.
71 yaşındaki Andej Babis’in seçim ikazanmasıyla, Avrupa Birliği’nin (AB) demokratik kurumlarını sınayan Macaristan Başbakanı Viktor Orban ve Slovakya Başbakanı Robert Fico’ya katılmasıyla AB’nin siyasi istikrarını daha da sağa yanlışsız kaydıracağı tarafında değerlendirmeler yapılıyor. Babis, seçmenlere yaptığı son seçim öncesi televizyon konuşmasında, “Çek Cumhuriyeti’ni asla doğuya sürüklemeyeceğiz, AB yahut NATO’dan asla ayrılmayacağız” demişti.
Babis’in Orban ve Fico’nun aksine, Rusya Devlet Başkanı Putin ile hiçbir vakit tıpkı safta yer almadığı, lakin Avrupa’ya göçün durdurulması konusunda popülist mevkidaşlarıyla ortak bir tutum sergilediği belirtiliyor.
Başarılı bir teşebbüsçü olarak, işleri çok farklı bir biçimde yapacağını, devleti bir şirket üzere yöneteceğini argüman eden popülist milyarder, tıpkı vakitte daha süratli büyüme, daha yüksek fiyatlar ve emeklilik maaşları, öğrencilere ve genç ailelere daha düşük vergiler ve vergi indirimleri vaat etti.
Babis’in Çek Cumhuriyeti’nde muhteşem zenginler ortasına yükselişi, Doğu Avrupa’da komünizmin çöküşünden sonraki periyot olan 1990’larda başladı. Babis, AB sübvansiyonu çekmeyle ilgili uzun müddettir devam eden dolandırıcılık suçlamalarıyla karşı karşıya. Lakin Babis suçlamaları reddediyor.
Komünist Çekoslovakya bâtın servisindeki rolüyle de konuşulan Babis, çıkar çatışması, vergi kaçakçılığı, yolsuzluk, medyayı etkileme üzere suçlamaların da amacında. Babis, çıkar çatışmalarını düzenleyen bir yasa nedeniyle 2023 yılında medya şirketlerini satmak zorunda kaldı.
patronlardunyasi.com