Dünyanın en büyük emtia tüketicisi Çin başta petrol, doğal gaz, bakır, alüminyum ve nikel olmak üzere ithalata büyük ölçüde bağımlı. Özelikle jeopolitik görüntünün giderek değiştiği ortamda, ülke bir müddettir global emtia fiyatlarını etkileyebilecek stratejik rezervlerin stoklama yolu izliyor. Bunun emtia fiyatlarını genel olarak yükseliş tarafında desteklemesi bekleniyor.
TRUMP-PUTİN YAKINLAŞMASI
Ekonomim’den Evrim Küçük’ün haaberine göre, ABD Başkanı Donald Trump, Ukrayna savaşını sona erdirmek için barış mutabakatı konusunda Rusya Devlet Başkanı Putin ile aynı tarafta duruyor. Kimi siyası gözlemcileri nazaran, ‘ABD, Rusya’ya kur yapıyor” ve ve Putin’e dayanak sinyalleri Rusya’yı Çin’den uzaklaştırmak ismine büyük bir planın modülü olabilir. Global siyaset sahnesinde bunlar konuşulurken, Çin jeopolitik belirsizlikte kendini garanti altına almak için emtia stokluyor.
PETROLÜN %70’İ BAKIRIN %80’İ İTHAL
Ancak Caixa Bank tarafından yapılan tahlile nazaran ithalata bağımlılık ise ülke iktisadı için değerli bir risk olarak görülüyor ve idare, gerekli gördüğünde devreye sokmak için emtia stoku oluşturuyor. Tahlilde şu tespitlere yer veriliyor:
– Çin, global emtia tüketiminin yüzde 40’ını gerçekleştiriyor.
– Çin’in tükettiği petrolün yüzde 70’ini ve gazın yüzde 40’ını, ithal ediyor.- Bakır talebinin yüzde 80’ini, alüminyum yüzde 65’ini ve nikel yüzde 94’ünü ithal ettiği iddia ediliyor.
-Su ağır mahsullerden elde edilen ziraî eserler kelam konusu olduğunda ithalat oranı daha da yüksek olabilir.
– 2023’te Çin’in emtia ithalatının bedeli, evvelki yıla nazaran yüzde 16 artarak 810 milyar dolarla rekor düzeye ulaştı.
– Bunun yaklaşık yüzde 45’ini ham petrol ve türevleri, yüzde 30’undan fazlasını endüstriyel metalle oluşturdu.
– Çin, buğday ve pirinç üretiminde global önderlerden lakin besinde kendi kendine yetme oranı 2006’daki yüzde 93.6’dan 2020’de yüzde 65.8’e düştü ve 2030’a kadar yüzde 58.8’e düşmesi bekleniyor.
DEPOLAMA KAPASİTESİ BÜYÜYOR
Son beş yıllık planda (2021- 2025), hükümet güç ve besin ithalat akışlarını artırmanın bir yolu olarak ülkenin depolama kapasitesinin genişlemesine ağırlaştı.
Ham petrolün mevcut depolama kapasitesinin yaklaşık 2 milyar varil, doğal gaz için depolama kapasitesinin 2030 yılına kadar 85 milyar metreküpe ulaşabileceği belirtiliyor.
Ülkedeki metal ve güç envanter düzeyleri Ocak ve Kasım 2024 ortasında, çinko hariç, yüzde 100’ün üzerinde bir artış gösterdi.
“Düşmanca bir geleceğe hazırlanıyor olabilir” uyarısı Caixa Bank, “2025’te ortaya çıkmaya başlayan milletlerarası gelişmelere bakılarak, Çin’in emtia stoklama faaliyetlerinin ağırlaşmasını haklı çıkaracak argümanları şöyle sıralıyor:
– Çin orta vadede daha istikrarlı bir büyüme döngüsüne hazırlanıyor olabilir ve Batı’dan tedariki azaltmak istiyor olabilir.
– Depolama altyapısını genişletiyor olabilir.
– Trump’ın tarifelerini öngörerek emtia alımlarını öne çekiyor olabilir.
– Çin’in yeni jeopolitik tehditlere hazırlanıyor olabilir. Bu bağlamda, ABD’nin Malakka Boğazı üzerindeki tesiri Çin için kıymetli bir konu, zira bu sulardan geçen malların üçte ikisi Çin’e gidiyor.
– Ayrıyeten metal ve mineral stoku, ABD Güvenlik Konseyi’ne nazaran Tayvan’a mümkün bir Çin müdahalesi muhtemelliğine işaret ediyor olabilir.
FİYATLARDA ÜST TARAFLI BASKI YARATABİLİR
Bu faktörlerin 2025’te de varlığını sürdüreceği göz önüne alındığında, Çin hükümetinin emtia rezervlerini biriktirme suratını muhafazası ve hatta kimilerindeki gerilim karşısında bunu artırması bekleniyor. Bunun emtia fiyatlarında büyük olasılıkla daha fazla üst istikametli baskıya yol açacağı uyarısı yapılıyor.
patronlardunyasi.com