Coca Cola efsanesinin sırrı!

Nasıl bir iktisat’tan Gökhan Turhan’ın yazısından alıntı

Dünyanın en fazla tanınan ikinci yüzü hakkında yazmıştım geçtiğimiz haftalarda. KFC’nin kurucusu Albay Harland Sanders’dan bahsediyorum. Markanın sembolü olan Sanders’ın yüzünden daha da ünlü olan ise Noel Baba. Dünyanın bilinen en güçlü markası aslında. Kırmızı ve beyaz kıyafetler içinde olmasının nedeni ise dünyaca ünlü içecek markası Coca-Cola’nın yaptığı bir reklam çalışması.

Dünyanın en kıymetli markasının bir teknoloji, otomotiv yahut savunma şirketi olduğunu düşünebilirsiniz. Lakin o denli değil ne yazık ki. Brand Finance’e nazaran dünyanın en bedelli markası; 1.6 trilyon dolarla Noel Baba.

Geçtiğimiz yıllarda verilen bu kıymeti yaratan ise Noel Baba’nın her alanda kullanılabiliyor olması.

Ancak işin bir öteki kıssası daha var. Bilindiği üzere 4’üncü yüzyılda Aziz Nikola ismiyle tanınan; Batı’nın Santa Klaus, dünyanın ise Noel Baba ismiyle tanıdığı şişman, sevinçli, ak sakallı dedesi Likya’nın Myra, günümüzün ise Antalya-Demre kentinde yaşadı.

NOEL BABA’YA KENDİ RENKLERİNİ VERDİ

Ancak bilinenin tersine Noel Baba karakteri beşerler tarafından resmedildi.

1863 yılında New York’taki Harper’s mecmuasından Thomas Nast’ın fırçasında yaratılan Noel Baba, bacadan girmeye çalışan şişko bir cüceydi.

Maviş ve yeşil kıyafetlere sahip bu cüceyi birinci fark eden Coca-Cola oldu.

1930 Noel’inde birinci sefer Noel Baba üniforma giydi. Yapılan kontratla tekrar şekillenen Noel Baba, beyaz kürklü, kırmızı ceketli bir dedeye dönüştü.

Böylece kırmızı ve beyaz renkteki ikon Noel Baba, kırmızı-beyaz renklerle donatılan Coca-Cola şişeleriyle bacadan girmeye başladı.

ÖNCE KOVDU, SONRA İŞE ALDI

Coca-Cola, tıpkı KFC üzere eski bir askerin mucizesi aslında. Konfederasyon Ordusu’nda yarbay unvanına sahip olan John Smith Pemberton’ın 1892 yılında kurduğu marka, global seyahatine ise Robert Woodruff ile başladı.

1919’da babası Ernst Woodruff ’un 25 milyon dolara satın aldığı Coca-Cola’yı bir dünya markası haline getiren Robert’ın çalışma biçimiydi. O tam bir tanıtım ustasıydı.

Birinci Dünya Savaşı sırasında şeker almak üzere kullandığı kredilere teminat diye gösterdiği, bir New York bankasının kasasında duran Coca-Cola’nın bâtın tanımının kurtarılmasını bile ustalıkla, büyük bir reklam kampanyasına dönüştürdü.

Ürün kalitesi ve standardı konusunda saplantısı nedeniyle sterilizasyon sürecine ve kesin formülüne eksiksiz bağlanan Robert Woodruff , Coca-Cola’nın gelecekteki muvaffakiyetinin satış değil, hizmet olduğuna karar verdi. Radikal bir kararla şirketin bütün satış takımını işten çıkardı.

Ertesi gün yeni kurduğu “hizmet” kısmında hepsini işe aldı. Yeni kısmın rolü daha fazla coke satmaları için perakendecilere, servis istasyonlarına, en değerlisi müşterilere yardım etmekti. Çünkü Woodruff ’un asıl istediği eser satmak değil, müşterinin esere ulaşması ve onların talepleriydi.

1926’da, 37 yaşındayken Coca-Cola’yı memleketler arası bir şirkete dönüştüren Woodruff , 1955 yılında şirketin başkanlık vazifesinden ayrıldı. 60 yıl boyunca şirketin idaresinde büyük rol üstlenen Woodruff ’un global markalaşma konusunda kattıkları Coca-Cola’yı dünyanın en fazla bilinen markalarından biri haline getirdi.

Coca-Cola, aslında bizlere şirketlerin satış ve pazarlama departmanlarının çalışma stillerini ortaya koyuyor. Asıl hedefin eseri satmaktan öte tüketicinin ya da iş ortaklarının muhtaçlıklarını öğrenmek, onlarla sıkı bir bağ kurmak olduğunu gösteriyor. Çünkü iktisat kitaplarının da sıklıkla bahsettiği üzere hizmetin olmadığı her bölüm hezimetle bizleri tanıştırıyor.

Noel Baba’dan bahsetmişken, bugün yeni bir yıla adım atıyoruz. Hepimiz için daha huzurlu, keyifli ve sağlıklı bir yıl dilerim. Yeni yılımız, 100’üncü yılımız kutlu ve keyifli geçsin.