Enerji ve maden tasarısı TBMM’de kabul edildi

Kanun’a nazaran, Etraf Kanunu’nun çevresel tesir değerlendirilmesini düzenleyen kararında değişikliğe gidilerek, “veya Çevresel Tesir Değerlendirmesi Gerekli Değildir Kararı” sözü çıkarılıyor. Buna nazaran, “Çevresel Tesir Değerlendirmesi Olumlu Kararı” alınmadıkça projelerle ilgili onay, müsaade, teşvik, yapı ve kullanım ruhsatı verilemeyecek, proje için yatırıma başlanamayacak ve ihale edilemeyecek lakin bu durum kelam konusu teşvik, onay, müsaade ve ruhsat süreçlerine başvurulmasına da mani teşkil etmeyecek.

Yapılan düzenlemeyle “ÇED Gerekli Değildir Kararı” tabirinin sebep olduğu yanlış anlaşılmaların engellenmesi amaçlanıyor.

Maden Kanunu’ndaki birtakım tariflerde değişiklik yapılıyor. Ruhsat bedeli tarifinde yer alan etraf ile ahenk teminatı çıkarılarak rehabilitasyon bedeli ayrıyeten düzenleniyor.

Yapılan değişiklikle ruhsat bedeli tarifi, “Taban bedelinin, ruhsatın yürürlükte kaldığı takvim yılı sayısı, maden kümesi, cinsi ve alan büyüklüklerine nazaran belirlenen katsayılarla çarpılarak, ilgili tablolarda gösterildiği biçimde hesaplanarak her yıl ocak ayının sonuna kadar; arama ruhsatlarında tamamı Genel Müdürlüğün bütçesine ve işletme ruhsatlarında ise yüzde 30’u Genel Müdürlüğün bütçesine, yüzde 70’i ise genel bütçeye gelir kaydedilmek üzere Genel Müdürlüğün muhasebe ünitesi hesabına yatırılması gereken meblağ.” formunda değiştiriliyor.

Kanun’a “Kurul”, “Rehabilitasyon”, “Rehabilitasyon bedeli hesabı” ve “Tahsil dairesi” tarifleri da ekleniyor.

MADENCİLİK FAALİYETLERİNDE MÜSAADE MÜDDETLERİNDE DEĞİŞİKLİK

Madencilik faaliyetlerinde müsaadeleri düzenleyen kararda değişiklik yapılıyor.

Düzenlemeye nazaran, özel etraf müdafaa bölgeleri, Ulusal Parklar Kanunu’na nazaran korunan alanlar, sulak alanlar, yaban hayatı müdafaa ve geliştirme alanları, ormanlar, Turizmi Teşvik Kanunu’na nazaran ilan edilen kültür ve turizm muhafaza ve gelişim bölgeleri, turizm merkezleri, Kıyı Kanunu’na nazaran korunması gerekli alanlar, 1’inci derece askeri yasak bölgeler, 1/5000 ölçekli imar planı onaylanmış alanlar, Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamında kalan sit alanları ile madencilik gayesi dışında tahsis edilen ve Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü tarafından uygun görüş verilen elektrik santralleri, organize sanayi bölgeleri, sanayi bölgeleri, petrol, doğal gaz ve jeotermal boru sınırları üzere yatırım alanlarına ilişkin koordinatlar, ilgili kurumlar tarafından Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğüne bildirilecek.

Ormanlar hariç bu alanlarda ruhsat düzenlenmeden evvel Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü, ilgili kuruma proje hakkında görüşünü sorarak müsaade talebinde bulunacak. İlgili kurum, değerlendirmelerini tamamlayarak 3 ay içinde müsaade talebine karşılık verecek. Bu mühlet içerisinde yanıt verilmemesi durumunda ilgili kuruma Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğünce bir ay ek müddet verilecek. Bu mühlet sonunda da karar bildirilmezse müsaade verilmiş sayılacak. Verilen müsaade, işletme ruhsatına geçiş yahut temdit değerlendirmelerinde o alanda devam edecek lakin yönetimin projede yahut rehabilitasyon projesinde değişiklik talep etmesi mümkün olacak.

Devlet ormanları içinde maden aranması ve işletilmesi ile madencilik faaliyeti için mecburî; tesis, yol, güç, su, haberleşme ve altyapı tesislerine Orman Kanunu kararlarına nazaran Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğünün talebi üzerine 3 ay içinde 24 ay müddetle bedelsiz müsaade verilecek. Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğünce talep edilmesi halinde müsaade müddeti 12 ay uzatılacak.

Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğünce alınan bedelsiz müsaadeye ait taahhüt senedi, Orman Genel Müdürlüğüne verilecek fakat verilen bedelsiz müsaadenin işletilmesi, gerçek ve hükmî şahıslara devredilmesi yahut işlettirilmesi halinde alınması gereken bedeller, Orman Genel Müdürlüğünün özel bütçe hesabına yatırılarak bedelli taahhüt senedi, en geç 1 ay içerisinde Orman Genel Müdürlüğüne verilecek.

Bu düzenlemenin yürürlüğe girmesinden evvel verilen müsaadeler, ruhsat müddetince devam edecek ve 6 ay içerisinde Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğüne devredilecek.

Arama faaliyeti için müsaade verilen alanlarda zorlayan sebepler ve kısıtlayıcı yasal kararlar hariç işletme faaliyetine de müsaade verilecek. Müsaade süreçlerinde mevzuatı gereği alınması gereken kurum görüşleri, çevresel tesir değerlendirmesi evrakı üzere dokümanlar Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğünce alınacak. Tarım ve Orman Bakanlığınca verilen müsaade, çevresel tesir değerlendirmesi istikametinden uygun görüş olarak kabul edilecek.

RUHSAT DÜZENLENDİKTEN SONRA ALAN MÜSAADEYE TABİ HALE GELSE DAHİ MADENCİLİK FAALİYETLERİNE DEVAM EDİLECEK

Ruhsat düzenlendikten sonra alan müsaadeye tabi hale gelse dahi madencilik faaliyetlerine devam edilecek lakin ruhsat alanında kültür varlığının tespiti halinde madencilik faaliyetlerine devam edilebilmesi için Kültür ve Turizm Bakanlığının uygun görüşü aranacak. Bakanlığın uygun görüş vermemesi durumunda Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğünce hesaplanan yatırım sarfiyatları fiyatındaki tazminat, lehine kısıtlama kararı verilen yönetimin bütçesinden ruhsat sahibine ödenecek.

Çevresel tesir değerlendirmesi süreçleri, Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca yürütülecek. Çevresel tesir değerlendirmesi sürecinde ilgili kurumlar görüşlerini en geç 3 ay içinde verecek. Kurumların ek müddet talep etmeleri halinde en fazla bir ay ek mühlet verilecek.

Tüm değerlendirmelerini tamamlayarak bu mühletler içinde görüş bildirmeyen kurumun görüşü olumlu kabul edilecek. Müsaade vermiş kurumlar, çevresel tesir değerlendirmesi sürecinde olumsuz görüş veremeyecek. “Çevresel Tesir Değerlendirmesi Olumlu Kararı” alınan madencilik faaliyetleri için ilgili kurum tarafından varsa mali yükümlülükler alınarak, en geç bir ay içinde öteki süreçler tamamlanacak.

İlgili kurum tarafından IV. Küme ile stratejik yahut kritik madenlere müsaade verilmeyen hallerde sahanın rezerv potansiyeli, yeri, cinsi ve iktisada katkısı üzere konular dikkate alınarak Güç ve Olağan Kaynaklar Bakanlığınca yapılacak müracaat üzerine müsaade hakkında sonuncu karar, üstün kamu faydası çerçevesinde Şura tarafından verilecek. Konsey, madencilik faaliyeti lehine karar verirse ilgili kurum bir ay içinde müsaade kararını Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğüne gönderecek ve ruhsat düzenlenecek.

“STRATEJİK YAHUT KRİTİK MADENLER” TEKRAR DÜZENLENİYOR

Maden Kanunu’nun “Stratejik yahut kritik madenler” başlıklı kararı tekrar düzenleniyor. Buna nazaran, arz kesintisi yahut yüksek fiyat artışı halinde önemli ekonomik sıkıntılar yahut güvenlik zafiyeti doğabilecek, sanayi üretiminin temel girdilerinden ve yüksek arz riski taşıyan madenler, kritik maden olarak kabul edilecek.

Ulusal güvenlik ve ekonomik refah için yüksek kıymete sahip ve iç yahut dış etkenler nedeniyle arzı kısıtlanabilecek madenler, stratejik maden olarak kabul edilecek.

Stratejik yahut kritik madenler, Milli Savunma Bakanlığı, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Ticaret Bakanlığı ile ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının görüşleri alınarak Güç ve Natürel Kaynaklar Bakanlığınca tespit edilecek.

Stratejik yahut kritik madenlere ait madencilik faaliyetleri için Kamulaştırma Kanunu kararları doğrultusunda tez kamulaştırma yapılabilecek.

Bir evvelki yıldaki üretim ölçüsünün yüzde 10’unu geçmemek kaydıyla stratejik yahut kritik madenlerin muhakkak bir oran yahut ölçüde ruhsat sahiplerince stoklanmasına Cumhurbaşkanınca karar verilebilecek.

REHABİLİTASYON BEDELİ RUHSAT BEDELİNDEN AYRIŞTIRILIYOR

Ruhsat bedelinde yüzde 30 oranında indirim yapılıyor ve rehabilitasyon bedeli, ruhsat bedelinden ayrıştırılarak ruhsat bedeli kadar bir meblağın rehabilitasyon bedeli olarak ödenmesi mecburî hale getiriliyor.

Tahsil edilecek işletme ruhsatı bedelinde yapılan indirimin genel bütçe gelirlerinde sebep olacağı azalmayı telafi etmek emeliyle ruhsat bedellerinin genel bütçeye gelir kaydedilecek hissesi yüzde 50’den yüzde 70’e çıkarılıyor.

İptal edilen ruhsatlar için ocak ayının sonuna kadar ödenmesi gereken ruhsat ve rehabilitasyon bedelinin ödenmeyen kısmı, ruhsatı iptal eden yönetimlerce Amme Alacaklarının Tahsil Tarzı Hakkında Kanun kararlarına nazaran takip ve tahsil edilecek.

Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğünce iptal edilen ruhsatlara dair ruhsat ve rehabilitasyon bedellerinin takibini ilgili tahsil daireleri yapacak.

Rehabilitasyon bedeli, işletme ruhsat bedeli kadar olacak. Tahsil edilen bedeller, vadeli hesapta nemalandırılacak. Rehabilitasyon bedeli ve nema geliri yalnızca rehabilitasyon için kullanılacak, haczedilemeyecek, rehin edilemeyecek ve temlik edilemeyecek. Nemalandırmaya ait öbür konular, Güç ve Natürel Kaynaklar Bakanlığınca yönetmelikle belirlenecek.

Rehabilitasyon yükümlülüğü kalmayan ruhsat sahiplerine ödedikleri rehabilitasyon bedelinin kullanılmayan kısmı iade edilecek. Madencilik faaliyeti yürütülen alanların rehabilitasyonunun sağlanması emeliyle Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğünce belirlenen yükümlülükler yerine getirilinceye kadar Genel Müdürlük tarafından üretim faaliyeti durdurulabilecek.

Kamu kurum ve kuruluşlarına ilişkin olmayan ham unsur üretim müsaadelerine birebir kümedeki ruhsatların rehabilitasyon yükümlülüklerine ait kararlar uygulanacak.

Kamu kurum ve kuruluşları uhdesindeki ham unsur üretim müsaadesi alanlarının rehabilitasyonu, bu kamu kurum ve kuruluşlarının yükümlülüğünde olacak. Rehabilitasyon uygulamaları, müsaade sahibi kamu kurum ve kuruluşlarının bütçesinde bu hedefle ayrılan ödenekten karşılanacak.

Rehabilitasyon, ayrılan bu kaynağın Tarım ve Orman Bakanlığına aktarılması suretiyle Tarım ve Orman Bakanlığınca da gerçekleştirilebilecek.

Rehabilitasyon yükümlülüğünü ihlal eden kamu kurum ve kuruluşlarına eksiklikleri gidermesi için bir ay mühlet verilecek. Bu müddette de eksiklik giderilmezse faaliyet durdurulacak.

patronlardunyasi.com