Formula 1 yarışlarının yapıldığı İstanbul Park ihalesi mahkeme kararıyla iptal edildi

Türkiye’nin tek Formula 1 yarış pisti olan İstanbul Park’ın ihalesi iptal edildi. Pistin eski kiracısı Intercity’nin sahibi Vural Ak’ın, ihale şartnamesindeki birtakım hususların hukuka ters olduğu gerekçesiyle Vakıflar Genel Müdürlüğü’ne karşı açtığı davada, İstanbul 11’inci Yönetim Mahkemesi İstanbul Park için yapılan tüm süreçlerin iptaline karar verdi.

Mevcut imar durumu ile ihale şartnamesindeki değişikliklerin yapılmasının mümkün olmadığına karar veren İstanbul 11. Yönetim Mahkemesi, ihaleyi kazanan şirketin ihale şartnamesinde yazılı müddet içerisinde Formula 1 yarışlarının Türkiye’de düzenleneceğine dair protokolü Vakıflar Genel Müdürlüğü’ne sunamadığı ve ihalenin rekabetçi olmadığı gerekçesiyle ihalenin iptaline karar verdi.

Ekonomim’de yer alan bilgiye nazaran, İstanbul 11. Yönetim Mahkemesi, karar metninde imar durumu ve rekabetçiliğe pürüz teşkil eden noktaları şu halde söz etti:

“Taşınmazda alışveriş merkezi üzere mahaller/yapılar yapılması öngörüldüğünden, öncelikle alanın plan değişikliliğinin yapılarak bu fonksiyonların/yapıların yapılabileceğinin ortaya konulması ardından ihaleye çıkılmasına karar verilmesi ve buna dayalı olarak ihale ilanının yapılması gerekmektedir. Aksi halde şimdi imar planlarının/değişikliklerinin üretiminin mümkün olup olmayacağı belgisiz bir durumla ilgili olarak ihaleye çıkılmasının kamunun kaynaklarının verimsiz kullanımına sebebiyet verebileceği, hatta planın yapılmaması/yapılamaması halinde ihalenin iptal edileceği kaidesi yer aldığından kamuda israfın oluşması sonucunu doğuracağı dikkate alındığında, ihaleye çıkılmasında ve ihale ilanında beklenen kamusal faydanın ortaya çıkmayacağı sonucuna ulaşılmaktadır. Bununla birlikte, üstte izah edildiği üzere imar planlarının/plan değişikliklerinin imalinin birçok süreçten geçmek suretiyle hazırlandığı ve planların hazırlık evresi ve onayının belirli bir müddet gerektirdiği, tekrar plan yapılırken birçok kurumdan görüş alınması ve bu görüşlerden kimilerine (İSKİ, Orman, Tarım, Karayolları vb) motamot uyulması gerektiği münasebetiyle bu kadar karmaşık ve uzun bir süreç isteyen bir konunun yüklenici dışında bir çok kurumun irade ve inisiyatifinde olması, bir öteki deyişle yüklenicinin iradesi ve imkanı dışında kamu yönetimlerinin büsbütün tasarruf ve yetkisinde olması nedeniyle bu biçimde bir kaideyle ihaleye girmek isteyen kişi ya da kurumlarda ihaleye girip girmeme konusunda tereddüte yol açacağı ve dahi bir birçoklarının ihaleye girmemesine sebebiyet verebileceği, bunun da ihalenin temel prensiplerinden olan rekabetin oluşmasını engelleyeceği açıktır.”

‘1 AY İÇİNDE PROTOKOL MÜMKÜN DEĞİL’

Yanı sıra şartnamede en çok baş karışıklığına yol açan husus “Yüklenicinin işin mukavelesini imzaladıktan sonra bir ay içinde Formula-1 yarışlarının 2026’da Türkiye’ye getirilmesi için Formula 1 yetkilileriyle yaptığı protokolü yönetime sunması” zaruriliği idi. Bu unsura yapılan itirazı da kıymetlendiren Mahkeme, kararında şu tabirleri kullandı: “Davaya mevzu ihale kararı ve ilanı ile Formula-1 yarışlarının ülkemize getirilmesinin amaçlandığı, bu hedefle ilgili olarak meclis kararında bir ekip kaideler belirtildiği görülmektedir. Bu koşullara nazaran ihale ile ilgili mukavelenin imzalanmasını müteakip bir ay içinde ilgili kuruluşla yarışların Türkiye’ye getirilmesi konusunda protokol imzalanması gerekmekte olup sonraki yıllarda de her yıl bu yarışın ülkemizde yapılmasının sağlanması aksi halde tazminat alınacağı belirtilmiştir. Bilindiği üzere, Formula-1 yarışları, Formula 1 Kümesi ve Milletlerarası Araba Federasyonu tarafından düzenlenmekte olup, bir yıl boyunca, her birine Grand Prix ismi verilen ve değişik ülkelerde özel yollarda sürülen yarışlardan oluşmaktadır. Buna nazaran, Formula-1 yarışlarının düzenlenmesinin muhakkak bir süreç gerektireceği ve nerede ne vakit düzenleneceğinin düzenleyici olan ilgili küme ve milletlerarası kuruluşun kararına bağlı olduğu, münasebetiyle bir süreç isteyen bir konunun yüklenici dışında bir çok kuruluşun irade ve inisiyatifinde olması, bir öteki deyişle yüklenicinin iradesi ve imkanı dışında düzenleyici olan küme ve memleketler arası kuruluşun büsbütün tasarruf ve yetkisinde olması nedeniyle, Formula-1 yarışlarının taşınmazda yapılmasına ait olarak ihale sonrası mutabakat yapılması için koşul koşulan 1 (bir) aylık müddetin çok kısa sayılabilecek bir mühlet olduğu, gerçekten ortadan uzun bir vakit geçmesine rağmen gelinen kademeye kadar yarışların taşınmazda yapılacağına dair bir muahedenin ortaya konulamadığı dikkate alındığında, bu formda bir kuralla yani işin kontratı imzalandıktan sonra 1 (bir) ay içerisinde Formula-1 yarışlarının taşınmazımızda yapılmasına ait mutabakat sağlanarak imzalanacak protokolün yönetime bildirileceği koşuluyla, ihaleye girmek isteyen kişi ya da kurumlarda ihaleye girip girmeme hususununda tereddüte yol açacağı ve hatta bir birçoklarının ihaleye girmemesine neden olabileceği, bu durumun ihalenin temel unsurlarından olan rekabetin oluşmasını engelleyeceği açıktır.”

‘KAMU ZİYANI OLUŞACAKTI, İTİRAZ ETTİK’

İstanbul 11. Yönetim Mahkemesi’nin kararı üzerine ulaştığımız Intercity’nin sahibi Vural Ak, pisti 2012’de ihale ile kiraladıklarını, gönüllülük temeli ile alanda birçok aktiflik yaptıklarını, 12 sene boyunca da 84 milyon dolar kira ve bakım parası harcadıklarını söz etti. Bu süreçte 2 yıl üst üste Formula 1 yarışı yaptıklarını ve bütün masrafları kendilerinin ödediğini hatırlatan Ak, şöyle devam etti: “Ancak iyiniyetli olmayan bir küme insan tarza uygun olmayan halde orayı ele geçirmeye çalıştı. Son 3 yılımızda de buna yönelik çalıştılar. İftira ve palavralarla bizi yıpratmak istediler. Lakin biz her şeyi yöntemine uygun yaptığımız için somut bir suçlama ile gelemediler. Akabinde uygun olmayan bir ihale şartnamesi ile ihaleye çıkıldı. Biz de evvel ihaleye girmeye karar verdik, lakin şartnameyi okuduğumuzda gördük ki teknik olarak yapılması mümkün olmayan birçok husus var. Bize nazaran göstermelik bir ihaleydi ve burada kamu ziyanı oluşacaktı. Tıpkı vakitte şartname kamu vicdanını yaraladığı için mahkemeye başvurduk. Dedik ki, bu ihale şartnamesindeki hususları hiçbir ticari, ahlaki ve yasal çerçeveye uymuyor. Bunun iptali ve yine ihalenin yapılması gerektiği tarafında müracaatımızı yaptık. Mahkeme de itirazlarımızı haklı görüp ihaleyi iptal etti. Bundan sonra Vakıflar Genel Müdürlüğü şartnameyi düzeltip yine ihale açmak zorunda. Doğal bizim burada hiçbir beklentimiz yok, biz bu ihaleye tekrar girmeyeceğiz. Lakin burada 12 yılda edindiğimiz kıymetli bir deneyim var. Kamu şayet isterse bu deneyimimizi bilabedel paylaşırız.”

patronlardunyasi.com