Feramuz ERDİN

Maslow’un muhtaçlıklar piramidinde fizikî muhtaçlıklar olan yeme ve içme insanlığın en temel muhtaçlığı olarak tanımlanmıştır. Buna nazaran de sağlıklı, doğal ve makul fiyatlardan sunulan besine erişim bir insan ve vatandaşlık hakkıdır.

SAĞLIKLI VE KESİNTİSİZ BESİN ULUSAL GÜVENLİK UNSURUDUR

Dünya nüfusunun artması ve kaynakların azalması başta Bill Gates olmak üzere birçok iş beşerinin doğal tarım kaynaklarına yahut tarımla ilgili işlere yönelmesine neden olmuştur. Tarım Bakanlığı, iş örgütleri, iş insanları ve üreticiler gelmekte olan besin kıtlığına karşı ortak bir master plan çerçevesinde hareket etmelidir.

HİLELİ GIDALAR

Tarım Bakanlığı ve belediyelerin ana misyonu vatandaşın sağlıklı besine ulaşabilmesini sağlamaktır. Besin kontrolleri de bunun bir parçasıdır. Tarım Bakanlığı son dönemde birçok besin eserini denetlemekte ve sonuçlarını kamuoyu ile paylaşmaktadır. Bu süreçte maalesef kimi firmaların günlük tüketmek zorunda olduğumuz besinlere hile karıştırdığını öğrenmiş durumdayız. Bu firmaların ağır idari, isimli ve maddi cezalara çarptırılması kamuoyunun bir başka beklentisidir. Tüketicilerin bu firmalara karşı ferdî tazminat davası açmaya başlaması bir öteki önleyici formül olarak gündeme gelebilir.

TARIM İLAÇLARI

Denetlenmesi gereken bir öbür alan da tarım ilaçlarının adapsız kullanımıdır. Başta kanser olmak üzere birçok hastalığa davetiye çıkaran denetimsiz ve bilinçsiz tarım ilacı kullanımı vatandaşların sıhhat problemleri yaşamasının ana sebeplerinden birisidir. Vakit zaman yaşanan zerzevat ve meyve zehirlenmelerinin ana sorumlusu çok halde kullanılan tarım ilaçlarıdır. Çiftçinin kolayına gelmesi ve daha seri üretim yapılabilmesini sağlaması nedeniyle tarım eserlerinde birtakım vitamin ve kimyasalların bilinçsiz formda kullanılması bilhassa ihracatta uygulanan kontrol düzenekleri sonucunda ortaya çıkmaktadır. Emsal tesirli kontrol düzeneklerinin üretim ve tüketim kademelerinde da kurulması acil bir gerekliliktir.

FAHİŞ FİYATLAR

İster markette isterse lokantalarda olsun, birtakım besin fiyatlarının döviz bazında dahi dünya ortalamasının üzerinde olması tüketicinin en çok şikayet ettiği durumdur. Alındığı söylenen kimi önlemler ve yapılan kontrollerin besin fiyatlarının makul düzeye çekilmesi konusunda bir sonuç vermemesi dikkat caziptir. Besin enflasyonunun dünya ortalamasının çok üzerinde olması tüketicinin kaliteli ve ucuz besine ulaşmasının önünde bir manidir. Sağlıklı kuşakların gelişimi için besin güvenliği en temel gerekliliktir.

ÇİFTÇİNİN DURUMU

Merkezi otorite tarafından faal bir planlama yapılarak uygulanmıyor olması çiftçinin ve üreticinin önünü görememesine neden olmaktadır. Ziraî teşvik ve öteki dayanakların emeli dışında kullanılması yahut büsbütün plansız yapılması tarım ve hayvansal eserlerin arz ve istikrarında gerekli aktifliği sağlayamamaktadır. Çiftçinin teknolojik imkanların sınırsız olduğu günümüz dünyasında eser ekerken adeta kumar oynaması kabul edilebilir bir durum değildir. Tarım ve hayvancılıkta bırakın kendi kendine yetmeyi, ülkemizin ithalatçı pozisyonunda olması yanlış yapılan birşeylerin olduğu konusunda en kıymetli ipucudur. İran ve Mısır’dan zerzevat, Güney Amerika’dan hayvan ve hatta savaş altındaki Ukrayna’dan buğday ithal etmek akılla açıklanabilecek bir durum değildir.

KOMİSYONCULAR VE ZİNCİR MARKETLER

Sahip oldukları ekonomik güç nedeniyle zincir marketler ve komitecilerin piyasadan yüklü ölçülerde mal çekmeleri halinde aşikâr bir grup indirimler almaları ticaretin kanunudur. Lakin ülkemizde artk neredeyse bir standart haline gelen ve tarlada 1 lira olan eserin tezgahta neredeyse 10 liraya satılmasının hiçbir ekonomik yaklaşım yahut maliyet tablosu ile izah edilebilir bir hali yoktur. Burada yaşanan, paradan para kazanan odakların çok hırsı ve aç gözlülüğüdür. Üretici birliklerinin genelde gayesinin dışına çıkmış olması, ülkedeki öbür sivil örgütlülük kurumlarının birçoklarında olduğu üzere bir hayal kırıklığı yaratmasının yanında; toplumsal birliğe, ulusal güvenliğe ve ortak geleceğe dair bir zaafiyet yaratmaktadır

AZALAN SU KAYNAKLARI

Dünya’nın 1.5 derece ısınması esasen iklim değişikliği ve kuraklık ile ilgili tasaları artırmışken, Türkiye’nin iklim değişikliğinden en çok etkilenen coğrafyada bulunması bizi herkesten daha çok hazırlıklı olmak zorunda bırakmıştır. Azalan yağışlarla birlikte kullanım ve tarım sularında hala bütünsel bir yaklaşım sağlanamamış olması yakın geleceğimiz için tehlikeli bir durumdur. Yer altı ve yer üstü tatlı sularına daha çok sahip çıkılması, bunun yanında alternatif tatlı su kaynaklarının devreye sokulması, su verimliliği ve besin güvenliği konusunda baş yorulması gereken bir süreçte yalnızca seyirci kalınmasının yakın gelecekte kesinlikle bir bedeli olacaktır.

patronlardunyasi.com