Son 2-3 yıldır inşaat kesiminin gündeminde artan maliyetler ve personel bulma krizi vardı. Yılın birinci aylarına ait açıklanan sayılar ise tablonun bilakis döndüğünü gösterdi. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) bilgilerine nazaran şubatta inşaat maliyet endeksi yıllık yüzde 23.94 arttı. Böylelikle son 51 ayın en düşük artışı görüldü ve artış enflasyonun da altında gerçekleşti.
6 Şubat zelzele felaketi sonrası emekçilerin bu bölgeye yönelmesi iç piyasada personel krizine neden olmuştu. Dal temsilcileri, beyaz yakalı maaşını aşan fiyatlara karşın çalışan bulamadıklarını, işlerin yavaşladığını lisana getirmişti. Bu cephede de son gelişmeler olumlu. TÜİK datalarına nazaran; 2023 ve 2024’ün birinci yarısında yüzde 100’ü aşan personellik maliyeti artışı evvel yüzde 50 bandına geriledi, son olarak açıklanan şubat verisine nazaran de yüzde 32’ye kadar düştü.
Hürriyet’ten Gülistan Alagöz’ün haberine nazaran, Hem maliyet artışında hem de emekçi bulma probleminde tahlil yoluna girildiğini belirten İnşaatçılar ve Gayrimenkul Geliştiricileri Derneği (İNDER) Yönetim Kurulu Lideri Engin Keçeli şunları söyledi:
ÖNGÖRÜLEMEYEN PERİYOT SONA ERDİ
“Malzeme üreticileri kurun dalgalı olduğu devirde gerçek dışı fiyatlama yaptı, maliyetler fevkalâde arttı. Bugün ise hem kurdaki sakinlik hem de talepteki daralma ile gereç fiyatlarında artışlar önemli manada yavaşladı. Sarsıntı bölgesinde inşaatların tamamlanmaya yaklaşmasıyla çalışanlar büyükşehirlere gelmeye başladı, bu da personellik maliyetini dizginledi. Tüm bu tablo içinde öngörülemeyen koşullarda fiyatlama periyodu sona erdi. Geçtiğimiz aylarda fiyatlardaki ani yükselişler nedeniyle maliyet hesabı dahi yapamıyorduk, artık sayılar hesaplanabilir hale geldi. Artık firmalar yeni bir projeye başlarken önünü görebilecek. Bu da yeni üretimin önünü açacak, şirketlere yatırım yüreği verecek.”
Peki maliyet artışı yavaşladı diye konut fiyatı düşer mi? Keçeli, fiyatlarda neden düşüş beklememek gerektiğini şöyle anlattı:
“Öncelikle konutun fiyatını belirleyen temel etken arsa ve orada bir gerileme yok. İkincisi konut üreticisi son iki yılda maliyet artışını tam manasıyla fiyata yansıtamadı. İşleri vaktinde teslim etmek için kârından taviz verdi. Ayrıyeten maliyet artış suratında düşüş maliyetlerin gerilediği manasına gelmez, eskisi üzere agresif artış olmadığını gösterir. Bu da konut fiyatında büyük artışlar olmayacağını manasına gelir. Ancak yeni konut üreten bir firma şayet işin başında gerçekçi bir fiyat belirlediyse düşüş yapmaz, yapamaz.”
‘EN TEMEL SORUN ARSA MALİYETİ’
“İNŞAAT maliyet artış suratındaki düşüş memnuniyet verici” diyen İnşaat Müteahhitleri Konfederasyonu (İMKON) Genel Başkanı Tahir Tellioğlu, “Ancak bugüne kadar gelen süreçte yaşanan artış da göz arkası edilmemeli” vurgusu yaptı. Tellioğlu, “Son 3 yılda enflasyon yüzde 300 ise materyal fiyatı yüzde 1000 arttı. Bugün ise maliyet artışı enflasyonun altında kaldı. Bu yeni üretim için moral verir. Fakat şunu unutmamak gerek; Yeni konut için evvel arsa gerek. O tarafta maliyetler o denli bir noktaya geldi artık üretimi mahzurlar oldu. Vatandaşın en temel gereksinimi olan barınma ve kaçınılmaz olan kentsel dönüşüm için üretim hızlanmalı. Bunun için de arsa ve finansman sorunu çözülmeli, piyasa istikrarı sağlanmalı” sözlerini kullandı.
patronlardunyasi.com