Son yıllarda İstanbul’un bilhassa tanınan semtlerinde tartışma konusu haline gelen yüksek vale fiyatlarına İstanbul Valiliği tarafından ikinci defa müdahale geldi. Bebek, Etiler, Nişantaşı ve Levent üzere cümbüş yerlerinin ağır bulunduğu bölgelerde 1.000 TL hududunu aşan vale hizmet bedelleri vatandaşların reaksiyonunu çekerken, İstanbul Ticaret Odası (İTO) tarafından valilik kararı ile vale hizmeti fiyatların yönelik olarak kasım ayında belirlenen azami fiyat tarifesine yüzde 20-25 ortasında değişen oranlarda artırım kararı alındı. İlgili alanda düzensizliği ortadan kaldırmak hedefi ile ikinci sefer artırılan tarife, İTO’nun Mart ayı meclis toplantısında tartışmalara yol açsa da oy çokluğu ile kabul edildi. Yeni düzenlemeye nazaran, azami vale hizmeti fiyatı otopark fiyatı hariç tutulmak üzere AVM’lerde 250-375 TL, hastanelerde 190-250 TL, otel, restoran ve cümbüş merkezlerinde 310-500 TL olarak uygulanacak. Fiyat havalimanlarında ise 500 TL’den 600 TL’ye çıkarıldı.
ÜÇ BÖLGEDE FARKLI ÜCRETLENDİRME
Yeni tarifeye nazaran İstanbul’daki ilçeler üç bölgeye ayrılarak farklı fiyatlandırma yapıldı. Vale hizmetlerinin en ağır talep gördüğü Bakırköy, Beşiktaş, Beyoğlu, Fatih, Kadıköy, Üsküdar, Sarıyer ve Şişli’yi kapsayan 1. Bölgede AVM’ler için 375 TL, hastaneler için 250 TL, otel, restoran ve cümbüş merkezlerinde ise 500 TL tavan fiyat uygulanacak. Adalar, Ataşehir, Avcılar, Bahçelievler, Başakşehir, Bağcılar, Bayrampaşa, Beykoz, Beylikdüzü, Büyükçekmece, Esenyurt, Eyüpsultan, Güngören, Kağıthane, Kartal, Küçükçekmece, Maltepe, Pendik, Ümraniye, Tuzla ve Zeytinburnu’nu kapsayan 2. Bölge’de ise AVM’lerde azami vale fiyatı 310 TL, hastanelerde 190 TL, otel, restoran ve cümbüş yerlerinde ise 375 TL olarak belirlenirken Arnavutköy, Çatalca, Çekmeköy, Esenler, Gaziosmanpaşa, Sancaktepe, Silivri, Sultanbeyli, Sultangaz ve Şile’yi kapsayan 3. Bölge’de de azami vale hizmeti AVM’lerde 250 TL, hastanelerde 190 TL, oteller, restoranlar ve cümbüş merkezlerinde ise 310 TL olacak. Kelam konusu fiyatlar İTO’ya bağlı kurumlar için geçerli olacak. Yeniden İstanbul Havalimanı ve Sabiha Gökçen Havalimanı’nda Kasım ayında belirlenen 500 TL’lik azami fiyat tarifesi, 600 TL’ye çıkarıldı.
VALE SAYISI 20 BİNİ AŞTI
Türkiye genelinde son bilgilere nazaran bu alanda 20 binden fazla kişi istihdam ediliyor. İstanbul Valiliği, bu yeni düzenlemeyle birlikte hem tüketicilerin korunmasını hem de bölümdeki denetimsizliğin ortadan kaldırılmasını hedefliyor. Yeni tarifeye uymayan işletmelere ise İstanbul Valiliği tarafından ağır cezalar uygulanacağı lisana getirilirken bu cezaların hududu konusunda ise bilgi verilmedi. Uygulamaları nedeni ile yıllarca vale terörü olarak nitelendirilen hizmet, 2020’de çıkan yönetmelikle meslek olarak tanımlanmış ve bu meslek için standartlar belirlenmişti. 2023’e kadar daldaki tüm çalışanların mesleksel yeterlilik evrakı alması kaide koşulurken bunun için de Ulusal Eğitim Bakanlığı’na bağlı Mesleki Yeterlilik Kurumu görevlendirilmişti. Vale olmak isteyenler bu kurumlara başvurup eğitim alıyor ve akabinde girdikleri imtihanla mesleksel yeterliliğe kavuşuyor.
“BİR VALE FİRMASI SAHİBİ OLARAK ARACIMI VALEYE VERMİYORUM”
Konuyla ilgili Ekonomim’den Yener Karadeniz’e bilgi veren İTO 28. İşletme Dayanak Hizmetleri Meslek Komitesi Başkanı Salih Dursun, kendilerinin yüzde 30 artış olması tarafındaki beklentilerine karşılık artış oranının yüzde 20-25 civarında gerçekleştiğini lisana getirdi.
Belirlenen fiyatların masraflara bakıldığında çok küçük kıymetler olduğunu anlatan Dursun, “O kadar farklı fiyatlar isteniyor ki. Bir aracın farı 300 bin TL. Bir araba 20-25 milyon TL. Valeye gelen araçların skalası çoğunlukla bu türlü. O araç bir kaza yapsa, o çalışanın bir yere çaptığını düşünün tüm sorumluluğu onlar alıyor. Otopark alanlarına kira ödüyoruz. Sigorta ve güvenlik tedbirleri ile alakalı yüksek fiyatlı sigorta maliyetlerimiz var. Bize o denli maliyetler dayatılıyor ki çok yüksek sayılar. Teknolojik altyapı yatırımları var” diye konuştu.
Dursun, eleştirilenin gayesinde olan kesimin düzelmesi için ruhsattan yönetmeliğe kadar birçok alanda çalışmalar yaptıklarını belirterek, “Bazı bölgeler kendileri otopark işi ile uğraşmak istemedikleri için bu işi vale hizmeti veren şirketlere veriyorlar. Otoparklar ya otel oluyor ya restoran yapılıyor. Kimse otopark ile ilgili düzenlemeler yapmıyor. Vale terörü ile çok ilgileniyoruz. Dubaları toplatıyoruz. Ben de bir yere gittiğimde bir vale firması sahibi olarak aracımı valeye vermiyorum. Aracımı kendim park etmek istediğimde sorun yaşıyorum. Sorun çıkarmazsanız yer vermiyorlar” diye konuştu.
patronlardunyasi.com