Kimya sektöründe yerli fırtına: Dow Türkiye’den çekildi, Polisan, Metal Oksit Kimya ve İzel Kimya el değiştirdi
Geçen yılı 30 milyar dolarlık ihracatla kapatan kimya bölümünde satın alma furyası yabancıdan değil, yerliden yana. Son 2 ayda sektörün kıymetli oyuncuları pazardaki varlığını sattı ve el değiştirmeler başladı. ABD’li dünya devi Dow’un Türkiye’deki üretimini ortağı Aksa’ya satmasıyla yaşanan el değiştirmelerde alan tarafında ise büsbütün yerli firmalar dikkat çekiyor.
Yılın birinci büyük satışını ABD’li dünya devi Dow yaptı. 2012’de ortağı Akkök Grubu’yla DowAksa’da üretime başlayan ABD’li dev, yüzde 50’lik hissesi devrettiğini duyurdu. 57 milyar dolarlık varlığı bulunun dünyanın en büyük 3 kimya şirketinden biri olan Dow’un çıkışı yalnızca pay satışı değil, bir devin Türkiye’den çekilmesi manasına geliyor. Aksa, yüzde 50’lik pay için Dow’a 125 milyon dolar ödeyecek. DowAksa’nın ürettiği, dünyada yalnızca 8 ülke tarafından üretilen karbon elyaf, savunma sanayi başta olmak üzere, rüzgar gücü, altyapı, otomotiv, hafif gereçler ve havacılık bölümlerinde kullanılıyor.
İkinci büyük satın alma ise haziran ayının sonunda duyuruldu. Yıldırım Holding’deki ortaklığından ayrılarak Corex Holding’i kuran Yüksel Yıldırım, Türkiye’nin en esaslı ve en kıymetli boya üreticilerinden Polisan Holding’i almak için görüşmelere başladı. Bitlis Ailesi’nin kurduğu Polisan’ın yüzde 78’i Corex’e geçti. Yıldırım bu satın almayı Hollanda’daki bağlı iştiraki Corex Holding B.V. iştiraki olan Corex Ports and Terminals Dilovası Liman İşletmeleri A.Ş. üzerinden yaptı. Hem Dow hem de Polisan’daki satışın akabinde bölümde iki önemli satış daha gündemde.
GEÇEN YIL SARITAŞ’I BU YIL ÇİNKO OKSİT’İ ALDI
Bunlardan biri Ege Kimya’nın Metal Oksit Kimya isimli şirketi devralması. Ege Kimya’nın aldığı Metal Oksit, 1975 yılında kuruldu. 1975 yılında Türkiye’de bir birincisi gerçekleştiren ve İsveç Ranas firmasının know-how’ı ile Fransız prosesi kullanarak İstanbul’da Çinko Oksit üretimine başlayan şirket, Ortadoğu’nun da birinci üreticisi. İzmit-Dilovası’nda yaklaşık 10 bin metrekarelik alanda üretim yapan Metal Oksit, kimya, dokuma, otomotiv üzere alanlara yönelik imalat gerçekleştiriyor. Şirketin üretim kapasitesi ise yıllık 22 bin ton.
ATATÜRK’ÜN YAŞLI DELİKANLISI KURDU
Metal Oksit şirketini alan Ege Kimya ise Türkiye’nin ilklerinden. Beyaz eşya kesiminin duayen isimlerinden biri olan Ali Mansur’un 2 ortağıyla birlikte kurduğu Ege Kimya, geçen yıl İzmirli kimya şirketi Tunçtaş Cam Sanayi’ni satın almıştı. Adapazarı’nda 120 bin metrekarelik alanda kurulan üretim tesisiyle deterjan, seramik, yapı kimyasalları, kauçuk, araba lastiği, tarım ve boyanın yer aldığı 10’dan fazla kesimin orta malı tedarikçisi olan Ege Kimya, 2022 yılında 2.5 milyar TL ciro yapmıştı.
Dünya’dan Kerim Ülker’in haberine nazaran, son satın alma haberi ise yeniden yerliler ortasında oldu. İzel Kimya’nın tamamı Setaş Kimya tarafından satın alındı. Satışı yapılan İzel Kimya, 1996 yılında boya ve vernik üreticilerinin Alkid Reçine gereksinimlerini karşılamak amacıyla kuruldu. Gebze Kimya Sanayi Bölgesi’ndeki 10 bin metrekarelik alanda üretim yapan İzel Kimya, üretiminin yüzde 70’ini 60’ın üzerindeki ülkeye gerçekleştiriyor.
İzel’i alan Setaş Kimya ise 1966 yılında Adnan Şener tarafından kuruldu. 1914’te doğan Şener, devlet tarafından açılmış olan bir müsabakayı kazanarak üniversite okumak için 1937 yılında Almanya’ya gitti ,burada kimya mühendisliği eğitimi aldıktan sonra Türkiye’ye dönerek endüstrinin kurulmasında öncülük eden 700 gençten biri oldu.
Bu küme günümüzde “Türk Prometeler” ya da “Atatürk’ün yaşlı delikanlıları” olarak anılıyor.
patronlardunyasi.com
