Merkez Bankası (TCMB) dataları, ortalama TL mevduat faizinin yaklaşık son 5 ayın en düşük düzeyine gerilediğini ortaya koydu. Buna nazaran, gösterge kabul edilen 1 ay vadeli TL mevduat faizi, 15 Ağustos ile biten haftada yüzde 50.57’ye; 1-3 ay vadeli TL mevduat faizi ise yüzde 51.55’e indi. Böylelikle, TCMB’nin faiz indirimlerine tekrar başladığı 24 Temmuz’dan bu yana 1 ay vadeli TL mevduat faizi 3.15 puan; 1-3 ay vadeli TL mevduat faizi ise 5.11 puanlık düşüş kaydetmiş oldu. Datalar birebir vakitte, faizlerin, piyasadaki oynaklığın artmaya başladığı mart ayı ortasındaki düzeylere döndüğüne de işaret etti. TL mevduat faizinin 15 Ağustos haftası prestijiyle gerilediği bu düzeyler, en son 21 Mart haftasında görülmüştü. Uzmanlar bu durumu, iç siyasi gündemdeki hareketlilik sonucu yaşanan ‘4 aylık sapma’ olarak nitelendiriyor. Öte yandan bu oranlar, TCMB’nin daha çok yüksek hacimli döviz dönüşümlü Kur Muhafazalı Mevduat’tan (KKM) standart TL mevduata geçişlerde geçerli oluyor. Bu da ortalamayı üst çekiyor. Vatandaşın bankaya gittiğinde karşılaştığı TL mevduat faizi ise yüzde 45’in altına gerilemiş durumda.
‘DÜŞÜŞ SÜRER’ BEKLENTİSİ
Mevduat faizi de siyaset faizi üzere kısa vadeli bir faiz olduğu için, TCMB faizindeki düşüş mevduata birebir yansıyor. Fakat siyaset faizindeki düşüşün kredi faizlerine yansıması daha yavaş, daha düşük oranlarda oluyor. Piyasa, 11 Eylül’deki PPK’da da faiz indirimi beklediği için, TL mevduat faizindeki düşüşün de sürmesi bekleniyor.
Konuyla ilgili Hürriyet’ten Gamze Bal’a bilgi veren bir stratejist, “Genelde daima bu türlü olur, Merkez siyaset faizini indirdiğinde evvel mevduat faizi buna reaksiyon verir. Faiz indirimleri devam ettiği sürece mevduat faizi de birebir istikamette hareket eder lakin kredi faizleri mevduatta daha geç ve daha yavaş iner. Bu türlü de devam etmesini bekliyoruz” değerlendirmesinde bulundu.
EN SÜRATLİ DÜŞÜŞ TİCARİ KREDİDE
Merkez Bankası’nın faiz indirimlerine tekrar başladığı 24 Temmuz’dan bu yana, kredi faizleri ortasında en çok düşüşü kaydeden ticari krediler oldu. TCMB datalarına nazaran, 8 Ağustos haftasında yüzde 58.04 olan ticari kredi faizleri, 15 Ağustos haftasında 56.55’e geriledi. Merkez’in faiz indirimlerine yine başladığı 24 Temmuz’dan bu yana ise ticari kredi faizlerinde 4 puanı aşan düşüş kaydedildi. 24 Temmuz’dan bu yana taşıt kredisi faizleri 2.1 puanlık düşüş kaydederek yüzde 42.46’ya, konut kredi faizleri 2.4 puanlık düşüş kaydederek yüzde 40.14’e, muhtaçlık kredisi faizleri ise 3.8 puan düşüşle yüzde 69.25’e indi.
NE OLMUŞTU?
TCMB, 6 Mart’taki PPK toplantısında siyaset faizini 250 baz puan indirerek yüzde 42.5’e düşürmüş; 20 Mart’ta ise inanılmaz toplantı yapmak durumunda kalmıştı. Mart ayı ortasında İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nın başlattığı soruşturmalar ve akabinde gelen tutuklamalar sonrası Merkez Bankası, piyasadaki oynaklığı denetim altına almak için çeşitli tedbirler almıştı.
EYLÜLDEKİ PPK’DA İNDİRİM BEKLENTİSİ
O devir Merkez’in takvim dışı bir PPK toplantısıyla TL’yi desteklemek gayesiyle fonlama faizini yüzde 46’ya yükseltmesi, kredi faizleri ile TL mevduat faizinde de üst taraflı bir harekete neden oldu. Mart ayının son haftasında, bankadan bankaya değişmekle birlikte yalnızca TL mevduat faizinde bir hafta içinde 3 puanlık bir artış gözlemlenmişti. Bu gelişmelerden sonra piyasanın merakla beklediği 17 Nisan’daki PPK’da ise yeni bir faiz artırımına gidilmiş; kredi faizlerinde de buna paralel olarak yükseliş sürmüştü. Gelinen noktada ise TCMB, mart ayında orta verdiği faiz indirimlerine temmuzda devam etme kararı aldı. Eylüldeki PPK’da bu indirimlerin devamı bekleniyor.
patronlardunyasi.com