KOBİ’lerden sonra büyük holdingler de yapılandırma talebinde: Bankalar talepleri geri çevirmiyor
Sıkı para siyaseti yükselen faizler, finansmana erişimde zorluk, yüksek enflasyon gerileyen alım günü hem bireyleri hem de şirketleri güç durumda bıraktı. Bireylerin kredi ve kredi kartı borcu için yapılandırma hudutları gevşetilirken şirketler de yapılandırma için bankaların kapılarını aşındırıyor. Fakat bankacılık dalı kaynaklarının verdiği bilgiye nazaran şu periyotta kimse borç ödemek istemiyor ve dev şirketler de yine yapılandırma için bankalarla masaya oturuyor. Bilhassa borçların vadesinin uzatımına yönelik talepler öne çıkarken şirketler böylelikle borçlarda vade yapısını da uzuna hakikat kaydırmayı hedefliyor.
Merkez Bankası temmuzda siyaset faizinde indirim döngüsünü başlattı lakin kredi kısıtlamalarında bir değişikliğe gitmedi. Uzunca bir müddettir ticari ve ferdi kredilerde uygulanan bu sınırlamalar ve yüksek faizler finansmana erişimi hayli güçleştirdi. Uzmanların verdiği bilgiye nazaran KOBİ’ler limitlerini doldurdu, KOBİ’lerin mali tabloları ve teminat yapıları da yeni kredi almaya müsait değil. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’ndan (BDDK) ferdî gereksinim ve kredi kartı borçlarına yönelik yapılandırmada hudutları gevşetse de şimdi ticari krediler için bu türlü bir adım atılmadı. Lakin bankalar kendi inisiyatifleriyle hem KOBİ’lerde hem de büyük ve dev şirketlerde borç yapılandırması için görüşmeler yürütüyor.
BANKALAR TALEPLERİ GERİ ÇEVİRMİYOR
Bankacılık dalı kaynaklarından edinilen bilgiye nazaran şu an herkes borç yapılandırma peşinde. Kaynak, finansal olarak borç ödemektense yaşanılan süreçte nakdi elinde tutmanın şirketlerin çok daha işine geldiğini ve banka borcunu ötelemenin de avantajlı bir durum olduğuna dikkat çekti. Bilhassa ferdî müşterilerde çok ağır borç yapılandırmasının gerçekleştirdiğini ticari müşterilerin de yapılandırma için geldiğini söyleyen bankacılık kesimi kaynağı ortada ise çok büyüklerin de borç yapılandırması için geldiğini ve bankaların da bu müşterileri geri çevirmediğini vurguladı. Kaynak, dev şirketlerin iktisattaki yükünün bankayı borç yapılandırma talebini geri çevirmekten alı koyduğunu söz ederek yapılandırma talebinin geri çevrilmesi durumunda iktisatta zincirleme formda oluşabilecek bir riski kimsenin almayacağına işaret etti.
Mayıs ayı sonunda Güçlü Holding’in borç yapılandırdığı ve bu adımlarla kısa vadeli borcun toplam borç içindeki oranını yüzde 60’tan yüzde 40’a gerilettiği haberleri basına yansıdı. Yayımlanan haberlere nazaran Şiddetli Holding, 1.3 milyar dolarlık kısa vadeli lira borcunu, vadesi 15 yıla kadar uzanan Euro cinsinden kredilerle yapılandırdı. Ayrıyeten piyasalardaki dalgalanmalara karşı ek teminat olarak 500 milyon Euro (yaklaşık 564 milyon dolar) meblağında ek finansman sağladı.
SİSTEMİK RİSK OLUŞTURMA İHTİMALİ
Bu örneğin ışığında öbür birtakım büyük holdinglerin de borç yapılandırma talepleri güçlendirdi. Bir öteki bankacılık kesimi kaynağı çok büyük şirketlerin iktisada zincirleme tesiri olabileceğini lisana getirerek bu yüzden bankaların bu talebi karşılamakta mecbur kaldıklarını vurguladı. Kaynak, şayet yapılandırma olmazsa iktisatta sistemik risk oluşabileceğine dikkat çekti.
Bir öbür bankacılık kesimi kaynağı ise dev şirketlerden çok ağır bir borç yapılandırma talebi olmadığını lakin yeni de birtakım devlerin bu talebinin bulunduğunu söyledi. Birtakım dev şirketler için borç yapılandırma için çalışmaların devam ettiğini söz eden bankacılık bölümü kaynağı, vade uzatımının borç yapılandırmasında şirketlerin en çok istediği husus olduğunu kimi görüşmelerde ise borç kesintisi de yapıldığına işaret etti.
FYY ÇERÇEVE MUTABAKATI DA BİRİNCİ YARIDA GEÇEN YILI KATLADI
Ekonomim’den Şebnem Turhan’ın haberine göre, Türkiye Bankalar Birliği (TBB) 2019’da devreye alınan Temmuz 2023 ile Aralık 2023 ortasında gerçekleştirilmeyen finansal yine yapılandırma çerçeve muahedeleri bilgilerini açıklıyor. Aslında bankaların kendi inisiyatifinde yaptığı tekrar yapılandırma muahedeleri FYY’den çok daha fazla gerçekleşiyor. TBB haziran bilgilerine nazaran bu yıl haziran ayında banka ve öteki mali kurumlara 100 milyon lira ve üzerinde kredi borcu olan şirketlerden yalnızca 4 adedine FYY çerçeve mutabakatı yapıldı. Bu 4 mutabakat ile 849 milyon liralık borç yine yapılandırılırken asıl dikkat çeken haziran ayında bir güç şirketinin 6 milyar lirayı aşan borç yapılandırması oldu. Bu yılın birinci altı ayında 12 milyar 622 milyon liralık borç yine yapılandırılırken geçen yılın birebir devrine nazaran hayli yüksek oranda borç yapılandırılmış oldu. TBB bilgilerine nazaran geçen yıl birinci yarıda yalnızca 836 milyon liralık 100 milyon lira ve üzeri borcu olanlar için yapılandırma yapılmıştı. TBB bilgilerine nazaran Türkiye Bankalar Birliği’ne üye bankaların Mart 2025 periyodu bilanço datalarına nazaran, yine yapılandırılan ya da yeni bir itfa planına bağlanan kredilerin toplam fiyatı yaklaşık 814.6 milyar TL oldu.
FITCH: ŞİRKETLERİN LİKİDİTE RİSKLERİ ARTACAK
Uluslararası kredi derecelendirme şirketi Fitch Ratings geçen hafta yayımladığı notta Türk sanayi şirketlerinin kredi derecelendirmesi 2025’te baskı altında kalmaya devam edeceğini belirtti. Fitch iktisadın yavaş büyümesinin, güçlü kredi şartlarının, sektörel zorlukların ve daralan marjların, borçlanma maliyetlerinin yüksek kalmasına sebep olacağını ve likidite risklerini artıracağını söyledi. Raporda, Türk lirasının kademeli olarak paha kaybetmesinin ithal ham hususların ve döviz borçlarının maliyetini artırdığı belirtildi. Ayrıyeten yüksek enflasyonun alım gücünü düşürmeye ve personellik maliyetlerini artırmaya devam etmesiyle Arçelik ve Vestel üzere ihracata dayalı tüketici eserleri şirketlerinin maliyetleri fiyatlara yansıtmasının zorlaştığı kaydedildi. Makroekonomideki volatilitenin en çok öne çıkan risk olduğunu söyleyen Fitch, mali siyaset ve para siyasetlerinin öngörülemez olmasının Türk sanayi şirketlerinin geleceğe yönelik planlamalarını zorlaştırdığını söyledi.
patronlardunyasi.com
