Kur Korumalı Mevduat 29 Ağustos itibarıyla 10 milyar doların altına düştü
Haziran 2023’ten sonra uygulanmaya başlayan sıkı para siyaseti uzunca bir müddettir TL varlıklardan kaçınan yabancı yatırımcının geri dönüşünün fitilini de yakmış bu dönüşün birinci atılımı ise devlet tahvillerinde yaşanmıştı. Bir devir yüzde 0,6’ya kadar inen yabancının toplam devlet tahvil stoku içindeki hissesi bu yıl ocak sonunda yüzde 10,96 ile son yılların en yüksek düzeyini görürken 14 Mart’ta ise yüzde 10,79 ile çift haneli seyrini sürdürüyordu. Fakat 19 Mart’ta İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun gözaltına alınıp tutuklanmasıyla yaşanan finansal sarsıntı yabancının tahvilde sert satışına yol açtı. Yabancının toplam tahvil stokundaki hissesi haziran başında yüzde 5,27’ye kadar düşerken 29 Ağustos itibariyle yüzde 7,24’e kadar yükseldi. Buna rağmen 19 Mart evvelki düzeyin hala 3.5 puan gerisinde bulunuyor.
19 MART’TAN BU YANA ÇIKIŞ 3 MİLYAR DOLAR
Merkez Bankası haftalık menkul değer bilgileri yabancı yatırımcının son üç haftadır tahvilde net alıcı olduğunu gösterirken 29 Ağustos ile biten geçen hafta da net alımın 763.3 milyon dolar olduğunu ortaya koydu. Böylelikle yılbaşından bu yana yabancının tahvil alımı 561.75 milyon dolara yükselse de 19 Mart sonrası net çıkışı 3 milyar doların üzerinde kalmaya devam etti. Piyasa uzmanları eylül ayının riskli olduğunu lisana getirirken bu hafta başında CHP İstanbul Kurultayı’nın iptaliyle başlayan sürecin 15 Eylül’de CHP Kurultayı kararıyla devam edeceğini belirtti. Uzmanlar, siyasi tansiyonun yabancının pay ve tahvildeki seyrinde tesirli olduğu görüşünde.
Ekonomim’den Şebnem Turhan’ın haberine nazaran, Merkez Bankası haftalık bilgileri son 9 hafta pay senedi piyasasında net alıcı olan yabancı yatırımcının geçen hafta tekrar satışa geçtiğini gösterdi. Datalara nazaran 29 Ağustos ile biten hafta itibariyle yabancının pay senedinde net satışı 136.6 milyon dolar düzeyinde. Yabancı yılbaşından bu yana pay senedi piyasasında net 1.95 milyar dolar, 19 Mart’tan bu yana da 935.51 milyon dolar net alım gerçekleştirdi. Bu hafta ise siyasi gerginlikler borsada dalgalı bir seyir yaşattı.
MERKEZ BANKASI REZERVLERİ YENİ TEPESİNDE
Merkez Bankası toplam rezervleri, 29 Ağustos haftasında bir evvelki haftaya nazaran 2 milyar 30 milyon dolar yükselişle 178 milyar 357 milyon dolara çıkarak rekor kırdı. Merkez Bankası’nın swap hariç net rezervi evvelki haftadaki 54.7 milyar dolardan 56.9 milyar dolara yükselirken, net milletlerarası rezervler de 22 Ağustos’taki 71.8 milyar dolardan geçen hafta 73.7 milyar dolara yükseldi. Bu hafta içinse uzmanlar Merkez Bankası’nın CHP İstanbul Kurultayı’nın iptal edilmesinin akabinde 5 milyar dolara yakın satış gerçekleştirdiğini hesapladı.
DÖVİZ MEVDUATLARI 4 MİLYAR DOLAR GERİLEDİ
Bu ortada Merkez Bankası haftalık para ve banka bilgilerine nazaran yurtiçi yerleşiklerin döviz mevduatı geçen hafta parite tesirinden arındırılmış olarak 4 milyar 49 milyon dolar geriledi. Gerçek şahısların döviz mevduatı pariteden arındırılmış olarak 205 milyon dolar artarken, hukuksal bireylerin döviz mevduatı parite tesirinden arındırılmış olarak 4 milyar 255 milyon dolar geriledi. Bir evvelki hafta hukuksal bireylerin döviz mevduatı 2 milyar dolar artış göstermişti.
KUR KORUMALI MEVDUAT 10 MİLYAR DOLARIN ALTINA İNDİ
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu haftalık bilgileri 29 Ağustos itibariyle kur muhafazalı mevduat hesaplarının 10 milyar doların altına indiğini ortaya koydu. Merkez Bankası’nın geçen ay sona erdirdiği kur muhafazalı mevduat hesaplarında artık son periyoda de girilmiş oldu. Aralık 2021’de döviz kurlarında yaşanan sert hareketler sonrası dövize endeksli getirisiyle devreye alınan kur muhafazalı mevduat hesabı için 23 Ağustos’tan itibaren Merkez Bankası gerçek şahısların de yeni hesap açmasını engelleyen kararı devreye aldı. Hukukî bireyler için ise 15 Şubat’ta kur muhafazalı mevduat hesabı sonlandırılmıştı. BDDK datalarına nazaran 29 Ağustos itibariyle kur muhafazalı mevduat hesap bakiyeleri 9 milyar 713,6 milyon dolara indi. KKM bakiyesi 127.6 milyar dolar ile 23 Ağustos 2023 haftasında tepeyi görmüştü. TL bazında ise kur muhafazalı mevduat hesapları 427.1 milyar TL’den 397.3 milyar TL’ye geriledi. Tıpkı haftada krediler 20 trilyon 326,2 milyar TL’den 20 trilyon 550 milyar TL’ye , mevduat 23 trilyon 867,1 milyar TL’den 23 trilyon 962,2 milyar TL’ye çıktı. Tüketici kredileri 2 trilyon 475,4 milyar TL’den 2 trilyon 506,1 milyar TL’ye, kişisel kredi kartları 2 trilyon 374,4 milyar TL’den 2 trilyon 440,8 milyar TL’ye yükseldi. Takipteki alacaklar ise 462.3 milyar TL’den 470.4 milyar TL’ye geldi.
TL’NİN GERÇEK DEĞERİ AĞUSTOSTA TEMMUZA GÖRE 0.55 PUAN ARTTI
TÜFE bazlı Gerçek Efektif Döviz Kuru endeksi, ağustos ayında bir evvelki aya nazaran 0.55 puan yükseldi. Merkez Bankası, Gerçek Efektif Döviz Kuru (REK) ağustos ayı bilgilerini açıkladı. Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) bazlı Gerçek Efektif Döviz Kuru (REK) endeksi, ağustos ayında bir evvelki aya nazaran 0.55 puan artarak 69.84 olarak gerçekleşti. Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yi-ÜFE) bazlı REK endeksi ise, ağustos ayında bir evvelki aya nazaran 1.27 puan artarak 93.43’e yükseldi. Merkez Bankası açıklamasında “REK endeksindeki artışın sebebi, TÜFE’deki artışın, nominal kur artışından daha fazla olmasından kaynaklanmaktadır. TÜFE bazlı REK endeksine tesir eden bileşenler incelendiğinde, Türk lirası karşısında, ABD doları ve Euro bir evvelki aya nazaran sırasıyla ortalama yüzde 1,55 ve yüzde 0,89 oranında bedel kazanmıştır. TÜFE ise bir evvelki aya nazaran yüzde 2,0, Yİ-ÜFE yüzde 2,48 artmıştır. Sonuç olarak, Türkiye TÜFE’si endeksin artışına katkıda bulunurken; Dünya TÜFE Sepeti ile Nominal Kur Sepetindeki değişim endeksi azaltıcı istikamette etkilemiştir” denildi.
patronlardunyasi.com
