Prof. Dr. Lokman Hakan Tecer, Marmara Denizi’nin birtakım bölgelerinde müsilajın tekrar görüldüğünü söyledi.
MÜSİLAJIN ÜÇ NEDENİ
Müsilajın kimi periyotlarda yüzeye çıktığını belirten Tecer, “Müsilajı oluşturan üç temel faktör var. Birincisi denizin durağan bir hal alması, ikincisi iklim değişikliğine bağlı olarak sıcaklıkların artması, üçüncüsü de antropojenik (insan faaliyetlerinden kaynaklı) tesirler nedeniyle denize yapılan deşarjlar.” dedi.
Marmara Bölgesi kıyılarında 20-25 milyon insanın yaşadığını anlatan Tecer, “Günde 7-8 milyon ton atık su, arıtılmış ya da yarı arıtılmış olarak denize deşarj ediliyor. Bu deşarj edilen suyun içerisinde muazzam ölçülerde azot ve fosfor var ve bunlar da müsilajı oluşturan temel besin unsuru.” diye konuştu.
“İNSAN FAALİYETLERİNİN SONUCU”
Tecer, 2021’de Marmara Denizi ve Kuzey Ege kıyılarında görülen müsilajın ekosistemi önemli halde etkilediğini anımsattı.
Geçmiş yıllarda kışın müsilajın yüzeyde görülmediğini anlatan Tecer, “Normalde olağan şartlarda bu devirlerde müsilaj bütün dünyada olduğu üzere burada da beklenebilir, görülebilir bir şey lakin bu kadar ağır olması, bu kadar yüzeyde gözükmesi bir antropojenik tesirin olduğunu, yani insan faaliyetleri sonucunda oluşan bir tesirin olduğunu bize gösteriyor.” dedi.
“İLERİ BİYOLOJİK ARITMA HAYATİ DERECEDE ÖNEMLİ”
Tecer, kapalı bir deniz olan Marmara’nın önemli halde korunması gerektiğini belirtti.
Bu kapsamda, Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının Marmara Denizi Aksiyon Planı’nı hazırladığını tabir eden Tecer, “Bu manada belediyelerin arıtma tesislerine, ileri biyolojik arıtmaya geçmelerini sağlamak için kontroller de yapılıyor. Tahminen burada biraz yol katedildi lakin büsbütün ortadan kaldıracak bir düzenleme yapılmış değil.” biçiminde konuştu.
Marmara Denizi’nin kirletilmesinin olumsuz sonuçlarının vakit zaman tesirini gösterdiğini belirten Tecer, şunları kaydetti:
“Marmara Denizi’nde yüzeyde görünen müsilajın sebebi de biraz iklim değişikliğine bağlı sıcaklık artışı. Tahminen bununla uğraş öbür türlü edilebilir fakat Marmara Denizi’ne yapılan bu deşarjlar, kesinlikle ileri arıtmayla yapılmalı ve azaltılmalı. Bir de artık iklim değişikliğine bağlı sıcaklık artışından bahsediyoruz ancak şunu görmüyoruz. Marmara Denizi son 50 yılda 2,5 derece sıcaklık artışına maruz kalmış. Bu 2,5 derece Karadeniz’de 1 santigrat derece, Ege Denizi’nde 1,4 santigrat derece olmuş. Marmara Denizi bunlardan daha çok ısınmış. Sıcaklıkların artması, denizin durağanlaşması ve deşarjların olması kaçınılmaz olarak Marmara Denizi’ndeki müsilaj sorununu vakit zaman mevsimin dışında görmemize, hayatımıza sebebiyet verecek.”
Tecer, müsilajın deniz ekosistemini de olumsuz etkilediğini lisana getirdi.
Müsilajın manzara kirliliğinden ibaret olmadığını, güneş ışığının geçmesini engelleyerek bitkilerin oksijen üretimini kısıtladığını ve fotosentezi azalttığını anlatan Tecer, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Bunun deniz ekosistemi içerisindeki tesirleri önemli manada geri dönülemez boyutlara ulaştı. Marmara Denizi’ndeki ticari balık tipi dediğimiz cinslerde bir azalmaya, popülasyonlarda bir düşmeye, onun yerine daha makus şartlarda yaşamaya alışık, omurgasızların, denizanası üzere tiplerin çoğalmasına sebep oluyor. Bir an evvel denize yapılan deşarjların önüne geçilmesini ve Marmara Denizi’nin gözümüz üzere korunmasının katı kurallarla devam etmesini sağlamak zorundayız. Müsilajın denizin altında olması demek balıkların yuvalarının üzerini örtmesi, ışığın aşağılara geçmemesi demek. Yüzeyde olması da birebir tesirleri gösteriyor. Yani yüzeyde görmüyorsak denizin tabanlarına inmişse tamam müsilaj sorunu ortadan kalktı diyemeyiz.”
patronlardunyasi.com