MİT, Atatürk’le görüşmek isteyen ancak casusluk şüphesi ile hakkında bilgi istenen İngiliz kadın gazeteciyle ilgili raporu paylaştı
MİT’in resmi internet sitesinde, “Özel Koleksiyon” sekmesi başlığı altında yer alan “belgeler” kısmında yayımlanan istihbarat raporlarına yenisi eklendi.
Bu doküman, Atatürk’ten gazeteci olduğunu belirterek mülakat talep eden İngiliz bayana ait araştırmanın sonucunun bildirilmesi ile ilgili İstanbul Ofis Amirliğince hazırlanan istihbarat raporu oldu.
Söz konusu 31 Mayıs 1935 tarihli raporda şu tabirler yer aldı:
“Emrinizden 4 saat sonra Bay Kılıç Ali ile görüşebildim. Aşağıdaki buyruğu aldım. İngiliz gazetecisi olduğunu söyleyen ve Perapalas’ta katibi ile oturan bir bayan Atatürk’ten mülakat istedi. Atatürk, bunun bir casus olduğuna kanidirler. Kabul edip etmemek kararını vermeden önce bu bayan hakkında etraflı tafsilat verilmesini, muhaberesinin gözden geçirilmesini, evrakının yoklanılmasını, sefaretle münasebetinin bulunup bulunmadığının tespitini istiyorlar. Polise de haber verilmediğini ek ettiler. 3 saat sonra sonuç elde ettim ama bu neticeyi lakin saat 22.00’de verebildim. Bay Kılıç Ali’nin karşılığı şöyle oldu, ‘Atatürk yazınızı okudu, enteresan buldu, çok mutlu oldu, teşekkür ediyor. Muhabere ve evrakı hakkında görüştüğümüz üzere hareket edilmesini istiyorlar’ dediler.
Bay Kılıç Ali’ye verdiğim ve bağlı olarak takdim eylediğim tafsilat, bayanların vaziyetlerini kafi derecede aydınlatmaktadır. Bayanın ayrılmasına da 2 gün kalmıştır. Bununla bir arada gelecek ve gidecek mektuplarını elde etmeyi temin ettim. Fırsat hasıl olursa odasına da girmeye çalışacağım. Bayanların birer fotoğraflarını sunuyorum, bilgi olarak arz eylerim.”
İNGİLİZ İSTIHBARAT RAPORLARINDA ATATÜRK
BBC Türkçe, 9 Eylül 2024 tarihli haberinde İngiliz istihbarat raporlarını yayınladı ve raporda Mustafa Kemal Atatürk için, “Tehlikeli biri, tersleri desteklenmeli, rakipleri bir ortaya getirilmeli” yazıyordu.
Ekim-Aralık 1919 tarihli raporlarda, Mustafa Kemal’in Anadolu’daki örgütlenme faaliyetlerine dair Londra’ya iletilen tahliller yer alıyordu. Mustafa Kemal’in liderliğindeki hareket “devrimci ve tehlikeli” olarak değerlendirilmiş ve ona karşı muhalif kümelerin desteklenmesini önerilmişti.
Dönemin memleketler arası siyasetlerinde ise büyük fotoğraf şu biçimdeydi: Başbakan Lloyd George, Osmanlı’nın parçalanmasını ve Türklerin Anadolu’dan çıkarılmasını desteklerken, Winston Churchill daha ölçülü bir anlaşma taraftarıydı. Hindistan Bakanı Edwin Montagu ise hilafetin korunmasını savunuyordu.
Belgelerde, Mustafa Kemal Atatürk’ün Samsun’a çıkışından itibaren Amasya Genelgesi’ni yayımlaması, Erzurum ve Sivas Kongreleri’ni düzenlemesi üzere değerli dönüm noktaları yazılmıştı.
İNGİLİZ BAYAN GAZETECİNİN GÖZÜNDEN ATATÜRK
BBC Türkçe’nin 10 Kasım 1922 tarihinde yayınladığı habere nazaran, İngiliz bayan gazeteci Grace Ellison, 1922’de Ankara’da Mustafa Kemal Atatürk ile görüştü ve onu karizmatik, pratik ve etkileyici bir önder olarak tanımladı.
Osmanlı ve Türkiye’ye büyük ilgi duyan Ellison, 1908 Devrimi’nden itibaren bölgeyi takip etti ve Kurtuluş Savaşı’nı destekledi. Müşahedelerini “An English Woman in Angora” (1923) ve “Turkey Today” (1928) isimli kitaplarında anlattı.
Ellison, Türkiye’nin çağdaşlaşması için ağır çalışan Atatürk’ün ıslahatlara ve Ankara’nın idare merkezi olmasına ehemmiyet verdiğini yazdı. Ayrıyeten, Atatürk’ün Lozan görüşmelerinde bağımsızlığın pazarlık konusu yapılamayacağını söylemiş ve emperyalizme karşı olduğunu lisana getirmişti.
1935 YILINA DAİR BU TÜRLÜ BİR RÖPORTAJA RASTLANMADI
Ellison 1922 yılında Atatürk ile röportaj yapmış olsa da, 1935 yılına ilişkin bir röportaja rastlanmadı. Ellison’ın casusluk kuşkusuyla daha sonra Atatürk tarafından reddedildiği anlaşılıyor.
patronlardunyasi.com
