Norveç’te hastane duvarında onlarca yıl duran Hintli ressam MF Husain’in efsanevi tablosu 13,8 milyon dolara satılarak rekor kırdı
Hintli ressam MF Husain’in unutulmuş yağlıboya tablosu, onlarca yıl sonra tekrar keşfedilerek Hint sanatının rekorlarını altüst etti.
REKOR FİYATA SATILDI
Husain’in 14 fit genişliğindeki geniş bir duvar resmi olan Untitled (Gram Yatra) isimli yapıtı, geçen hafta New York’taki Christie’s müzayedesinde gibisi görülmemiş bir formda 13,8 milyon dolara (10,6 milyon sterlin) satıldı. Amrita Sher-Gil’in The Story Teller’ının 2023’te aldığı 7,4 milyon dolarlık (5,7 milyon sterlin) Hint sanatının da evvelki rekorunu kırmış oldu.
HİNT MODERNİZMİNİN ÖNCÜLERİNDENDİ
2011 yılında 95 yaşında ölen Husain, Hint modernizminin öncülerinden biriydi ve Hint sanatkarları için kalıcı bir ilham kaynağı olmaya devam ediyor. 2006 yılında, ilah tasvirleri nedeniyle Hindu katı kümelerinden gelen mevt tehditleri sonrasında Hindistan’ı terk etti.
50 YIL BOYUNCA HASTANE DUVARINDA ASILI KALDI
Rekor fiyata satılan tablosu, yaklaşık 50 yıl boyunca, Norveç’teki Oslo Üniversitesi Hastanesi’nin duvarlarını mütevazı bir formda süsledi, göz gerisi edildi ve hatta değersizleştirildi. Artık ise, çağdaş Güney Asya sanatının tanımlayıcı bir yapıtı olarak duruyor.
Husain, daha sonra “köy yolculuğu” ismini verdiği Gram Yatra isimli tablosunu, ikon haline gelmesinden çok evvel, 1954 yılında çizmişti.
HİNT KÖY ÖMRÜNÜ TASVİR EDİYOR
Husain’in “Gram Yatra” tablosu, Hint köy hayatını canlı formda betimleyen 13 vinyetten oluşuyor. Klâsik Hint halk kültürü ve modernist tesirleri harmanlayan fotoğraf, minyatür geleneğindeki anlatı fotoğraflarına benzeri bir formda küçük karelerde kıssalar sunuyor. Yapıtta, günlük ömrün farklı sahneleri, bilhassa bayanların yemek pişirme, çocuk bakımı ve otomobil sürme üzere aktiviteleri, canlı ve topraksı tonlarla tasvir edilmiş. Bir karede ise bir çiftçi, toprağı tutarak Hint toplumunun çiftçilik köklerine gönderme yapar.
GÜNEY ASYA’NIN ÇAĞDAŞ SANATINI TANIMLAYAN ESER
Christie’s Güney Asya Çağdaş ve Çağdaş Sanat Başkanı Nishad Avari, “Güney Asya’nın çağdaş sanatını tanımlayan tek bir sanat yapıtı arıyorsanız, işte bu” dedi.
Tablonun, Husain’in yurtdışı seyahatlerinden, bilhassa 1952’de Çin’e yaptığı seyahatten nasıl etkilendiğini gösterdiğini belirten sanatçı, burada Xu Beihong üzere sanatkarların kaligrafik fırça darbeleriyle tanıştığını ve bunun izlerini tablonun etkileyici fırça darbelerinde görebildiğini söyledi.
DEĞİŞTİRİLMİŞ KÜBİZM USULÜNÜN BİRİNCİ BELİRTİLERİ DE GÖRLÜYOR
Husain’in biyografisini yazan Akhilesh’e nazaran, ressamın Hindistan’ın kültürel yapısıyla olan derin münasebeti, ülkenin kendisini nasıl gördüğünü, “insanların nasıl yaşadığını, nelerden hoşlandığını ve ne düşündüğünü” şekillendirmeye yardımcı oldu.
Resimde ayrıyeten Husain’in değiştirilmiş kübizm biçiminin birinci belirtileri de görülüyor; yapıtlarında geometrik biçimler ve kalın çizgiler ön plana çıkıyor.
DELHİ’DEN OSLO’YA UZANAN GİZEMLİ YOLCULUĞU
Delhi’den Oslo’ya kadar uzanan gizemli bir seyahat yaptı. 1954’te, Dünya Sıhhat Örgütü misyonu için Hindistan’da bulunan Ukraynalı doktor Leon Elias Volodarsky tarafından sırf 295 dolara satın alındı. Norveç’e götürüldükten sonra, yaklaşık 50 yıl boyunca Oslo Üniversitesi Hastanesi’nin duvarlarını süsledi. 2013’te Husain’in vefatından sonra, tabloyu keşfeden Christie’s müzayede meskeni, dünya çapında stantlar düzenledi. DAG CEO’su Ashish Anand, bu keşfin, Hint sanatının finansal kıymetini arttıracağını söz ediyor.
patronlardunyasi.com
