Prof. Dr. Osman Müftüoğlu: Yapılan araştırmalara göre boy uzadıkça ömür kısalıyor

Prof. Dr. Osman Müftüoğlu’nun Hurriyet gazetesinde bugün yayınlanan “Boy uzadıkça ömür kısalıyor” başlıklı yazısı şu formda:

Araştırma sayılarına bakılırsa daha kısa uzunluk daha uzun bir ömür mühleti beklentisi manasına da gelebiliyor. İstatiksel sayılara bakılırsa daha kısa uzunluk daha uzun bir hayat müddetini öngörüyor. Bu durumun farklı açıklamaları var. Bunlardan biri de “kanser sorunu”! Kimilerine nazaran “daha uzun bir uzunluk ile daha kısa bir ömür süresi” ortasındaki bağlantı temel olarak “boy uzadıkça artan kanser oranları”ndan kaynaklanıyor. Bu fikirde olanlara bakılırsa uzunluk farkı problemi erkeklerin bayanlara kıyasla kansere yakalanma riskinin neden yüzde 50 daha fazla arttığını açıklamaya da yardımcı olabilir. İstatistiklere nazaran, uzunluktaki 1 santimetrelik artış kanserden ölme riskini yüzde 6 arttırabiliyor ve erkekler bayanlardan genelde daha uzun boylular.

Bir öbür görüşe nazaran ise uzunluk ve kanser ortasındaki temas İGF-1 üzere kansere teşvik eden büyüme hormonlarından da kaynaklanıyor olabilir. Velhasıl bir vakitler çocukluk periyodundaki üstün ömür şartlarının ve sosyoekonomik statünün bir avantajı üzere düşünülen “daha iri ve daha uzun olma” farkı ya da avantajı günümüzde pek de geçerli değil.

KUVERSETİN ARTTIKÇA ÖMÜR UZUYOR

Kuversetin son yılların flaş flavonollerinden biri. Öbür taraftan sağlıklı beslenen birinin diyetinde (soğan, lahana, karnabahar, armut ve elma tüketenlerde) en çok bulunan flavonellerden biri de yeniden kuversetin. Kuversetinin pek çok becerisi var. Antialerjik, antiviral ve bağışıklık güçlendirici maharetleri birinci aklıma gelenler. Son yıllarda ortaya çıkan ve onu çok daha tanınan hale getiren yeni marifeti ise harikulâde “senolitik” gücü.

Hatırlayalım: Vücudumuzda oluşan yaşlanan hücrelerden kimileri ölmeyi reddederek “zombi hücrelere” dönüşebiliyor. Bu zombiler de ürettikleri iltihap oluşturan makûs eserlerle genç hücrelerin vazifelerini yapmalarına pürüz oluyor. O yaşlanmış/zombi hücrelerin yaşa bağlı fizikî fonksiyon bozukluklarına yol açmasının ve mevt oranlarının arttırmasının nedeni salgıladıkları bu toksik unsurlar. Bu yaşlı, işlevsiz, işe yaramaz ve de kötü/olumsuz sonuçları olan hücrelerin küçük bir kısmının bile temizlenmesi/yok edilmesi ise yaşa bağlı organ bozulmalarını geciktiriyor, ömür müddeti ve kalitesini arttırıyor. Bu hücreleri yok eden moleküllere de “senolitikler” ismi veriliyor. Kuversetin çilekteki fisetin ile birlikte bilinen en güçlü senolitik flavonollerden biri.

Ne düzgün ki o kusursuz ve doğal fitobesin üstte saydıklarım dışında tabiatta pek çok bitkide bol ölçüde mevcut. Kapariyi, çayı, marulu ve hurmayı da üstteki listeye rahatlıkla ekleyebiliriz. Bir halk sıhhati aforizması olan “Günde bir elma tabibi meskenden uzak tutar” tabirinin nedeni tahminen de kuversetinin bu değerli marifetiyle kontaklı.

FİSETİN VE PİPERLONGUMİN DE ÖMRÜ UZATIYOR

Fisetin ve piperlongumin de güçlü birer senolitik. Hatta fisetin kuversetine oranla neredeyse iki kat daha güçlü ve daha tesirli muazzam bir senolitik yani zombi yok edici flavonol. Ve bilinen en güçlü kaynağı ise çilek. Günde 50-100 gram çilek bile size muazzam bir fisetin gücü kazandırabiliyor. Piperlongumine gelince… Bizde pek bilinmeyen bir Hint biberinde/baharatında “pippali”de bol ölçüde piperlongumin var. Çileği her periyot, her yaşta, her şartta -tabii ki alerjiniz yoksa- tüketebilirsiniz ancak bir cins sivri acı biber olan pippalinin hamilelik ve emzirme devirlerinde tüketimi ise pek tavsiye edilmiyor.

SİRKE ZAYIFLATIR MI?

Araştırma sonuçlarına bakılırsa muteber ve mesken imali bir sirke nasıl elde edilirse edilsin, AMPK isimli enzimi aktive ederek kilo denetimine yardımcı olabiliyor. Sirkenin Latince kimyasal ismi “asetik asit”. Asetik sözcüğü de esasen Latince sirke manasına gelen “acetum” sözcüğünden türetilmiş. Salatalarınıza ve bazen de yemeklerinize muazzam bir lezzet katan sirke ise asetik asidin sudaki seyreltik bir çözeltisi. Sirke tükettiğinizde vücudunuza giren asetik asit daha fazla AMPK enzimini aktive ederek daha kolay kilo denetimi sağlayabiliyor.

SİRKENİN DİĞER HÜNERLERİ DE VAR

Sirke yalnızca kilo denetimine yardımcı bir mutfak lezzeti değil. Araştırma sonuçları sirkenin yeniden AMPK aktivasyonu yoluyla kanda kolesterol ve trigliserid düzeylerini düşürerek damarsal işlevlerini da güzelleştirdiğini, sonuçta de ömrümüzü uzatabileceğini gösteriyor. Ünlü Harvard Hemşireler Çalışması’na bakılırsa haftada beş gün yahut daha fazla en az bir çorba kaşığı sirke tüketen bayanlar bunu yapmayanlara nazaran daha sağlam kalplere ve daha düşük oranda kalp krizi riskine sahipler.

patronlardunyasi.com