Sağlıklı yaşam uzmanı Profesör Doktor Osman Müftüoğlu, Hürriyet’ten ayrılarak Oksijen Gazetesi’ne transfer oldu

İşte Osman Müftüoğlu’nun birinci yazısı:

Oksijen’de 21 Mart’tan itibaren “İkinci 50” başlıklı yazılar yazacaksınız. Yani 50 yaşımızdan 100 yaşımıza kadar kaliteli bir halde yaşayabilmek için yapılması gerekenleri anlatacaksınız. İkinci 50’den bahsedebilmek, artık 100 yaşını görenlere o kadar şaşırmayacağımızı, gitgide olağanlaşacağını de gösteriyor. 100’ü görmek insan için ne demektir?

Herhangi bir kişi için 100 yaşı görmek aslında insanlığın başlangıcından beri var olan bir efsane. Buna yabancı literatürde ‘centenary’ler deniyor, bizde de ‘dalya’ diye bir kavram var. Dalya merakını birinci sefer net gündeme getiren kişi 3. Cumhurbaşkanı, merhum Celal Bayar’dı. Dalyaya çok az kala kaybettik (Oksijen’in notu: Bayar 1986’da öldüğünde 97 yaşındaydı). Tekrar eski cumhurbaşkanlarından İsmet İnönü ve Süleyman Demirel de beklenen adaylardandı. Demirel’i yakından resmen izlediğim için onun dalya diyebileceğini umuyordum. Ancak bir şanssızlıkla, bir akciğer sorunundan kaybettik. Dalya diyenlere toplum genelde esasen klasik olarak farklı bir gözle bakıyor. 2000’li yılların başında Okinawa’ya yaptığım ziyarette, 100’ü geçenlerin kutsandığını, hürmet göstermede farklı bir noktaya gerçek taşındıklarını gördüm. 100’üncü doğum günlerinde kral üzere tahtın üzerine koyuyorlar ve omuzlarına alıyorlar.

KÖTÜ YAŞLANMAK, TOPLUMA TOPLUMSAL VE EKONOMİK YÜK GETİRİYOR

100’E KALİTELİ HALDE VARMAK DA KIYMETLİ, DEĞİL Mİ?

Mesele dalya demekten fazla, o dalyanın hakkını vermek. Yani makul, şuurla, bilgiyle, sıhhatle girmek. Bilhassa gelişmiş ülkelerde 50 yaş üstündeki insanların ömür müddetlerinin kalitesini artırma konusunda muazzam çalışmalar var. Çalışmalar gösteriyor ki, ABD’de 75 yıl yaşayan biri bunun 60-62 yılını sağlıklı geçiriyor. Geri kalanında sıhhat sorunları yaşanıyor. Bu da topluma büyük bir sıhhat maliyeti yüklüyor. Ve birebir araştırma; bu insanların bir yılı daha sağlıklı geçirmeleri sağlanırsa, Amerikan iktisadına katkısının 2 trilyon dolar olacağını hesaplıyor. Yani kayıp harikulâde yüksek. Makûs yaşlanmak, bizim kendimiz ve ailemiz dışında toplumun toplumsal ve ekonomik ömrüne da yük olmamız manasına geldiği için bir sorun.

İkinci 50’nin getireceği bilgiyi ve tecrübeyi de kullanamama ihtimali yaratıyor tıpkı vakitte.

Evet. Yeni hayat akılla, buluşla, beyin teriyle kazanılıyor. O nedenle 50’sini geçmiş, olgunlaşmış, sakinleşmiş, daha ayrıntılı düşünebilen; letafet, sükunet, zarafet, deneyim kazanmış insanlara bu yeni hayatta daha çok muhtaçlık var. Bu insanların aklı bizim için daha değerli diyor bütün Batılı çalışmalar. Ve mesela 65 yaşında emekliliği bir “yaşlılık zorlaması” olarak görüyorlar. Biz ikinci 50’yi ne kadar sağlıklı yaşayabilirsek, kendi alanımızdaki uzmanlık ve deneyimlerimizi ne kadar güzel sahiplenerek yaşlanabilirsek, topluma da o kadar büyük yararlar getirir ve daha az yük olabiliriz.

O VAKİT BU YAZILAR FİZİKÎ SIHHAT KADAR ZİHİNSEL VE DUYGUSAL SIHHATE DA MI ODAKLANACAK?

Kesinlikle. Zira vücudumuz ve ruhumuz yaşamak zorunda olduğumuz gerçek meskenimiz. Onlar sağlıklı olduğu sürece ailemizde, toplumumuzda, mesleğimizde yaşama bahtı buluyoruz. Onun için birinci bakımı kendi vücut ve ruh konutumuzda yapmak zorundayız.

ÇOK DENEYİMLİ BİR DOKTORSUNUZ. SİZCE TÜRKİYE’DE İNSANLARIN İKİNCİ 50’YLE İLGİLİ YAŞAMASI MÜMKÜN EN BÜYÜK SORUN NE OLUR? EN AZ DİKKAT ETTİĞİMİZ ŞEY NE?

Gözlemlediğim kadarıyla bizim daha âlâ sıhhat okuryazarı olan bir toplum yetiştirmeye gereksinimimiz var. Sıhhatimizin bedeli ve idaresi konusunda okul hayatlarımızda çok güzel bilgilendirilmiyoruz. İdare kademelerimiz de; adı Sağlık Bakanlığı “hastalık bakanlığı” olarak çalışıyor. Hastane açmakla övünüp seviniyoruz ancak sağlıklı hayatı güçlendirebilecek olan toplumsal ve toplumsal tertipler ve ekonomik yapılanmaları pek gündeme almıyoruz. İnsanları çok genç emekli etmek üzere büyük yanlışlara düştük. Bir emekli ordusundan oluşan fakat tıpkı vakitte yeteri kadar ekonomik gelire sahip olmayan ve yeterli beslenmek, belleğini güçlendirmek, antrenman yapmak, âlâ uyumak, toplumsallaşmak üzere imkanlardan yoksun bir toplum yarattık. Bu toplum mutsuz, huzursuz, karamsar, gerilimli. Lakin düzgün ömrün birinci planında memnun olmak var. Biz yeni bir sıhhat paradigmasına gereksinim duyuyoruz. Bizim yeteri kadar hastanemiz, sıhhat tertibimiz, tedavi edici sistemimiz var. Artık gereken, daha hastalanmak. Bunun için de çok sıhhat bilgisine sahip olmamız, daha çok sıhhatimizi müdafaa tarafında yönetilmemiz lazım. “Hastalık bakımı” başlıklı tıbbı evirdiğimiz vakit hastanelerde ameliyathane, MR sırası bekleyen, randevu kuyruğunda kişi sayısı otomatik olarak azalacak zira daha az hastamız olacak. Daha çok çalışanımız olacak, daha az rapor alacaklar, daha çok işlerine güçlerine bakabilecekler, daha çok üretecekler, zenginleşen bir toplum haline geleceğiz. Bu birbirini izleyen bir paradigma. Sıhhat hayat treninin lokomotifidir. O lokomotif sağlam olmazsa ardına vakitle tansiyon vagonu, diyabet vagonu, Alzheimer vagonu vb. eklenir.

OKURLARI ‘GOOGLE ÜNİVERSİTESİ’NE BAŞVURMAKTAN KURTARACAĞIM

20 YILI AŞKIN MÜDDETTİR BİLDİKLERİNİZİ MEDYA ÜZERİNDEN KİTLELERLE PAYLAŞIYORSUNUZ. BİRÇOK KAVRAMI TÜRKİYE SİZİNLE KULLANMAYA BAŞLADI, TIPTA YENİLİĞİ SİZDEN ÖĞRENDİ. SIHHATE BAKIŞ AÇISINI DEĞİŞTİREN ŞAHISLARDAN BİRİ OLDUNUZ. OKSİJEN OKURU BU YAZILARDA SİZDEN YENİ NELER ÖĞRENECEK?

İkinci hayat seyahatinin nasıl yapılması gerektiğini öğrenecek. Bu seyahatin nasıl daha konforlu hale getirilebileceğini, nasıl daha keyifli ve huzurlu bir halde yürütülebileceğini öğrenecek. Bu seyahatin keyfine varacaklar. Hipokrat geleneğinin, bilimsel tıbbın da ötesinde yeni bir tıp geliyor. Bunun “ilaç tıbbı” olmaktan çıktığını öğrenecekler. Klâsik bilgilerin yanında Çin tıbbının, Şamanist tıbbın, Hint tıbbının da kıymetli olduğunu görecekler. Bunları pas geçemezsiniz. Bizim kendi İbn-i Sina geleneğimiz de çok değerli. Doğduğumuz andan hasta olduğumuz vakte kadar bizi sağlam tutan, yetersiz kaldıkları için hastalandığımız doğal unsurlardan oluşan ilaçlarla tedavi edilebileceğimizi öğrenecekler. Maydanozdaki apigeninin bir kanser ilacı bile olabileceğini ancak tıpkı apigenin sayesinde daha kolay uyuyabileceklerini öğrenecekler. Onları heveslendirerek yol arkadaşı haline getirip daha çok bilgilendireceğim. Ve tabirimi beğenilen görün, “Google Üniversitesi’nin arama mühendisi” olmaktan çıkaracağım onları. Oksijen Üniversitesi’nin sadık okur mühendisleri haline getireceğim. Bu çok kıymetli zira ‘Google Üniversitesi’ndeki arama mühendisliği insanları ikinci 50’de en çok mutsuz eden sorunlardan biri. ‘Google Üniversitesi’nin otoyollarına isteyen istediği süratle hareket eden otomobiller bırakıyor. Polis yok, elektronik denetleme sistemi yok. Sıhhatle ilgili 10 bilginin 9’u palavra yanlış. Geçenlerde yayınlanan çok büyük bir araştırma diyor ki; sıhhat bilgileri yahut sıhhat eserlerinden faydalanma konusunda interneti kullananların vefat ihtimalleri yüzde 40 artıyor. Biz Oksijen’de bir ‘İkinci 50 üniversitesi’ açıp bu seyahate çıkanlara yol arkadaşlığı olma hevesiyle bu sayfayı oluşturmayı düşündük.

YANLIŞ BİLGİ ALMANIN YANI SIRA, ORADA OKUNANLAR OLASI BİR HASTALIĞIN TEDAVİSİNDE ÇOK KIYMETLİ OLAN MORALİ DE ETKİLİYOR DEĞİL Mİ?

Tabii ki. Zira okunabilmek için en başta en kötüyü yazıyor.Diyelim ki birinin bedenindeki ferritin yüksek çıktı. İnternete müellif yazmaz “Karaciğer sirozu olabilirsiniz” cümlesini görüyor, başı karışıyor. Meğer farkında değil ki gündüz bir demir tedavisi almıştır, o nedenle ferritin iki hafta yüksek kalacaktır. Lakin pazartesi bana gelene kadar büyük tansiyonu 18, küçük tansiyonu 12’ye yükseliyor. İki tane uykusuz gece geçiriyor. Google Üniversitesi’nde arama motoru mühendisi olmak bu nedenle çok güzel bir şey değil.

“BOL BOL BİYOMOLEKÜLER BELİRTEÇ VE ‘OMİK TIBBI’ KONUŞACAĞIZ”

Çok sık yapacağım bir ihtar var: “Kendinize yeterli bakın, daha uzun yaşayacaksınız.” Siz hiçbir şey yapmasanız bile, istisnalar hariç, bugün 75-80 yıl cebinizde. Şu anda ortalama global ömür 73. Bunu 1900’lü yılların başında hayal etmek bile imkansızdı. 100 yılda buraya geldik. Bir 100 yıl sonra çok daha uzayacağı kesin. Bütün sıkıntı bu süreçte ömür uzunluğuyla sağlıklı hayatı birbirine yakın hale getirebilmek. Bunun sırlarından biri biyomoleküler tıp. Yani biz ne kadar çok biyomoleküler belirteç sahibi olabilirsek kendimizi o kadar yeterli tanıyoruz. Benim öğrenciliğimde 100-150 civarında laboratuvar testi vardı, bugün neredeyse 2 bini geçti. Ancak son iki yılda bunlara 500 civarında yeni test eklendi, genetik testler dahil değil. Önümüzdeki beş yılda asgarî beş bin daha gelecek. Bunlar ‘omik’ bilgiler, yani biyomoleküler bilgiler. Mesela proteinin yapısı, proteomikler… Bağırsağımızdaki mikrobiyolojik güç olan probiyotik bakteri gücünün yapısı, mikrobiyomikler… RNA ve DNA’mızdaki yapılanmalarda oluşan biyomoleküler değişimler, transkriptomikler… Metabolizmamızda oluşan hormonal ve öbür biyomoleküler değişimler, metabolomikler… Yani o kadar çok omik gelecek ki elimize, o kadar çok biyobelirteç alışı içinde olacağız ki ben yolda yürüyüşünü gördüğüm bir kişinin, ankilozan spondilit (bir çeşit iltihaplı romatizma) hastalığına yakalanıp yakalanmayacağını bile varsayım edebileceğim. Uçakta yanımda oturan kişinin konuşma usulünden, el kol hareketlerinden pek çok şeyi kestirim edebileceğim. Ancak daha değerlisi, bana gelen bireye yalnızca şekeri, tansiyonu, kolesterolü var mı diye bakmayacağım. O kişinin telomerlerinin uzunluğunu-kısalığını, DNA’daki metilasyon süreçleriyle kansere yakalanma mümkünlüğünü, kalbinde plak-pıhtı tehdidini varsayım ederek hareket edeceğim. Yani biyobelirteçler ve omik tıp kocaman bir derya deniz olarak bizi bekliyor. Oksijen okurları bunları herkesten evvel öğrenecek, farkına varacaklar.

İKİNCİ 50 HAZIRLIĞINA BAŞLAMAK İÇİN GERÇEK VAKİT 30 YAŞ

Güncel bir olaydan yola çıkarsak… Yine Hackman ve eşinin herkesi şoke eden vefatıyla ilgili yorumunuz nedir?

En kritik sorunun bir örneği. Eğitimden, paradan, güçten bağımsız olarak dünya toplumunun, bilhassa de bizim Türk toplumunun bir ‘yaşlanma planı’ yok. Yaşlanma planı denince bizim aklımıza gelen “Kenara 3-5 kuruş koy, başını sokacak bir konutun olsun, bir de sana her ay gelecek olan bir emekli paran olsun.” Lakin yaşlanma ekonomik istikametten ibaret değil. Toplumsal, ruhsal ve fizikî tarafları var. Buna dikkat etmediğiniz vakit Yeniden Hackman üzere iki Oscar kazanmış, 95 yaşı görmüş biri olmanıza karşın Alzheimer hastalığına yakalanan, yalnız, toplumdan uzak, kimsenin aramadığı, toplumsallaşmadan önemli ölçüde fukaralaşmış bir halde hayatınızı sürdürmek zorunda kalırsınız. Sonra da konutunuzdaki karınızın yedi gün evvel öldüğünden habersiz bir formda hayatınızı tamamlarsınız. Sizin öldüğünüzden de insanların neredeyse 15 gün haberi olur. Ben aslında insanların, tahminen hoşunuza gitmeyecek fakat, konutta ölmelerini hastanede ölmelerine tercih ederim. Daha huzurludur. Benim çocukluğumda vefatlar konutta olurdu. Çekirdek aile kaybolmadığı için evladın başında olurdu, torunun başında olurdu. Bizim o toplumsal yapımızı kaybetmememiz lazım. Şayet huzurevinde yaşlanmak yerine meskende yalnız yaşlanmak istiyorsak bunu kesinlikle toplumsal çoğalmayla yapmamız gerekiyor. Yine Hackman’ın parası mı yoktu ki bu kadar yalnız kaldı? Hayır, planı yoktu. Onun için bana “Hocam artı 50 programına girmek istiyorum” diyen herkese şunu söylüyorum: “Yaşlanma planın var mı kardeşim?” Parası ya da aklı var mı diye sormuyorum. Bir yaşlanma planı olup olmadığını soruyorum. Münasebetiyle bizim İkinci 50’deki temel gayemiz insanlara tıpkı vakitte bir yol arkadaşlığı yaparak bir yaşlanma planı oluşturmalarını sağlamak. O kadar çok şeyimiz yaşlanıyor ki: Gözümüz, kulağımız, dizimiz, kalçamız… Bunları hem yavaşlatmak hem yönetmek hem de çarelerini yalnızca paramızla değil, bağlantılarımızla, temasımızla, etrafımızla aramak mümkün.

BİR İNSANIN İKİNCİ 50 YAŞ HAZIRLIKLARINA BAŞLAMASI İÇİN HAKİKAT VAKİT NE PEKALA?

1. Bir genç bana 30’unda “Ben ne yapayım” diye gelirse çok daha fazla keyifli oluyorum. Zira 30 yaşındaki bir gencin 50 yaşında başına gelebilecek diyabetini, insülin direncini, karaciğer yağlanmasını, kolesterol sorununu, stent taktırıp taktırmayacağını vs. iddia edebiliyor ve onu yönetebiliyorum. Birden fazla şey bitmeden, muhakkak bir kayba uğramadan yakalama bahtı oluyor. 30 yaş altın, 40 yaş gümüş, 50 yaş ise köprüden evvelki son çıkış.

TIP DÜNYASI BU UÇURUMU KAPAMAK İÇİN BAŞ YORUYOR

Daha evvelki röportajımızda konuşmuştuk; varsayım ediyorum ikinci 50’de de “life span-health span” (ömür-sağlıklı yaşam süresi) ortasındaki derin uçurumun üzerinde çok duracaksınız.

Çok değerli. Bütün dünya şu anda buna baş yoruyor, bizde şimdi gereğince tartışmaya bile açılmış değil. Aslında bana sorarsan, biz birincisi MIT’de kurulan ve “AgeLab” ismi verilen bir yaşlanma laboratuvarını açacağız Oksijen’de. Pekala niye Harvard, MIT, Stanford yahut Yale üzere üniversiteler güzel yaşlanma kısımları, longevity merkezleri oluşturmaya çalışıyor? Zira ömrü uzatırken paralel olarak sıhhati uzatamazsanız bir hasta yaşlılar ordusuyla karşı karşıya kalıyorsunuz. Bizde erkeklerin 77 yıl, bayanların 79 yıl ortalama ömrü var ve muhtemelen yalnızca 62-64 yılı sağlıklı geçiyor. Geri kalan 15 yılı hastane kuyruklarında, doktor muayenehanelerinde, ameliyathanelerde, yoğun bakım yahut hastane odalarında şifa arama uğraşıyla geçiyor. Bunun biraz evvel söylediğim üzere ekonomik, toplumsal lakin birebir vakitte çok farklı ruhsal ve ruhsal sonuçları var.

BU SEYAHATTE ÖBÜR NELER VAR?

• Bağırsak beyin ekseni
• Nutrigenomikten
• Nootropikler ve psikedelikler
• Kriyoterapi
• LED terapileri
• Plazma değişimi
• Hiperbarik oksijen
• Ten pass ozon terapisi…
• Biyo-hacking
• PEMF
• Pressoterapi ve gibisi gençleştirici uygulamalar….
• miRNA ve Eksozom tedavileri
• Mitokondri müdahaleleri
• Telomer iyileştirmeleri

SÜLEYMAN DEMİREL’İN ÖZEL DOKTORUYDU

Osman Müftüoğlu, 1955’te Anamur’da doğdu. 1972’de Anamur Lisesi’ni, 1978’de Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi’ni bitirdi. 1984’te iç hastalıkları uzmanı, 1989’da endokrinoloji ve metabolizma hastalıkları klinik şefi yardımcısı, 1989’da doçent, 1990’da iç hastalıkları klinik şefi, 1997’de profesör oldu. Uzun yıllar 9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel’in özel doktorluğunu yaptı. 1993-2001 arasında Ankara Numune Hastanesi başhekimliği ve cumhurbaşkanının sıhhat başdanışmanlığı misyonlarında bulundu. Türkiye Diyabet Derneği, Ankara Diyabet Derneği, Türk Hipertansiyon ve Nefroloji Derneği, Türk İç Hastalıkları Derneği ve Osteoporoz Çalışma Kümesi üyesi olan Prof. Dr. Osman Müftüoğlu, Sıhhat Bakanlığı Yüksek Sıhhat Şurası, Etik Konsey ve İlaç Ruhsatlandırma Komitesi üyeliklerinde bulundu. Kurduğu Yaşasın Hayat Kliniği’nde hekimlik mesleğini sürdüren Müftüoğlu’nun yayımlanmış dokuz kitabı var.

HAYAT ARTIK DÖRT FAZ OLMALI, ‘EMEKLİLİK’ SÖZCÜĞÜ YASAK!

• Erken vefatlar herkes için acı verici ve üzücü. Ve çok yıllar evvel “insan ömrünün potansiyel gücünün en büyük kısmı kendilerine ayrılan müddet dolmadan, erkenden ölen şahıslar tarafından heba edilmiştir” diye yazan Peter Laslett şimdilerde çok daha haklı… Ömrü sağlıklı bir vücut ve ruhla, bize bağışlanacak o son nefese kadar olabildiğince sağlıklı formda ve fit kalarak uzatabilmek çağdaş tıbbın ve biz doktorların insanlığa en büyük armağanı ve başarabildikleri en değerli iş olacaktır…
• “İkinci 50”de yalnızca bedensel değil zihinsel ve duygusal olarak da daha güzel yaşlanabilmenin yol haritasını inceleyeceğiz. Ve yaşlılığa 50’li yaşlardan çok daha önce, 30’larda, 40’larda, vücut ve ruhun oluşturduğu daha kaliteli bir hamurla ulaşmaya çaba edeceğiz.
• Neyi, ne vakit ve ne için yapacağımızı ya da yapmayacağımızı çok uygun öğrenerek kendi sıhhatimizin CEO’su biz olmalıyız. Daha uygun bir hayat ve yaşlanma seyahati için buna mecburuz. Çünkü bize bağışlanan ömürler giderek uzuyor ve görünen o ki daha da uzayacak. Bu uzatmaları da formda, fit, güçlü ve sağlıklı bir oyuncu üzere oynayabilmek için hazılıklı olmak zorundayız…
• Yeni hayat üç değil, dört fazlı olmalıdır. Bilimsel bilgiler, dünyamızdaki tüm biyolojik süreçler üzere ömrümüzün de çan biçimli bir eğri üzere geçtiğini gösteriyor. Basitçe anlatırsak: Şu anda üç fazlı bir hayat eğrimiz var. Birinci fazında doğuyoruz, büyüyoruz, okuyup meslek ediniyoruz, evlenip çocuk sahibi oluyoruz. İkinci fazda mesleğimizde yahut işimizde yükselip iktisadımızı güzelleştiriyoruz. Üçüncü fazda ise emekli olup yaşlılığımızla baş başa kalıyoruz… Evvelden 10-15 yıl süren bu faz şimdilerde nerede ise 40-50 yıla kadar uzayabiliyor. Bu nedenle artık dördüncü fazı oluşturup “mükemmel yaşlanan” biri olarak yeni bir hayat planını devreye sokmak zorundayız… Bu yeni fazda ‘emeklilik’ sözcüğü yasaktır. Ya bilinen işlere devam edilecek, bilinen meslek sürdürülecek ya da yeni marifetler edinilecek, yeni şeyler öğrenilecek. Böylelikle yalnızlaşmadan, hatta daha da çoğalarak, aileyle, dostlarla yaş almaya devam edilecek…

“İKİNCİ 50”NİN CEVAPLAYACAĞI BİRTAKIM SORULAR

• Uzayda yaşamak ömrü uzatıyor mu?
• Biyolojik yaşı ölçen testler inançlı mi?
• İri vücutlu olanların yahut uzun boyluların ömrü daha mı uzun?
• Yaşam şekli tıbbının şimdiki tıptan farkı ne?
• “İkinci 50 “için önerdiğiniz “5P tıbbı” nedir?
• Bizi bir “kronik hastalık tsunamisi” bekliyor derken ne anlatmak istiyorsunuz?
• Longevity kavramı neden ve nasıl sıhhat gündemimizin bir numarası oldu?
• “Derin tıp” kavramını özetleyebilir misiniz?
• Giyilebilir sıhhat teknolojileri işe yarıyor mu?
• Takviye vitamin almak kaide mı?
• Sağlıkta “gelecek” kavramı nasıl değişti?
• Koroner arterlerinizdeki plakların hangileri ne vakit kopabilir?
• 50’ye yaklaşırken kansere yakalanma riski 5-10 yıl öncesinden nasıl iddia edilebilir?
• Koroner arterlerdeki iltihaplanma plakla ve pıhtılar oluşmadan evvel nasıl görülebilir?
• Yapay zeka ile konutlarda, işyerlerinde, ayak üstü hangi sıhhat taramaları gerçekleştirilebilir?

GİYİLEBİLİR SIHHAT ESERLERİ ERKEN TEŞHİSTE KULLANILABİLİR

Araştırmalar akılcı sıhhat taramaları ve yanlışsız biyobelirteçler kullanılırsa, 40-50 yaş aralığındaki bireylerin dörtte birinde en az bir tane teşhis edilebilir kronik hastalık öncü belirtilerinin olduğunu gösteriyor. Tıpkı beşerler 65 yaşına geldiklerinde ise üçte ikisinde kronik bir hastalık saptanabiliyor. Özetle, hastalık ihtimalini kestirim ve erken teşhis için yeni ve daha fazla biyobelirtece muhtaçlığımız var…

Dr. Leroy Hood’a göre bu biyobelirteçlerin bir kısmı yaşamsal kaynak kodumuz ‘genom’umuzda kapalıdır. İkincisi, genomumuz ömür şeklimiz ve etrafımızla etkileşimin bir sonucu olarak vücudumuzda oluşan değişimleri yansıtan ‘fenom’umuzun kıymetlendirilmesi ile başarılır. Omik yaklaşım bu nedenle kıymetlidir. Biyokimyasal tahliller bizi bu maksada ulaştırır.

Üçüncü sırada ise dijital sıhhat ölçümleri vardır. Akıllı telefonlar, saatler, yüzükler, ayakkabılar, iç çamaşırlarıyla; kan basıncınızı, nabzınızı, ateşinizi oksijen-şeker-laktat seviyelerinizi, kalp ritminizi hatta kalp akciğer seslerinizi erken teşhis için kullanabiliriz.

MENOPOZ SÜRECİNİ YÖNETMEYİ, CİLDİ GENÇ TUTMAYI KONUŞACAĞIZ

• İkinci 50’de yalnızca yaşlanmayı değil genç kalmayı ve hatta gençleşmeyi, daha doğrusu ‘rejeneratif tıbbı’da sık sık tartışacağız…
• High-tech beauty bize neler vaat ediyor, ‘parabiyoz’ yani “genç kanı nakli ile gençleşme” ne manaya geliyor, ‘plazmaferez’ yani “kanı atık hususlar ve toksinlerden temizlemek” neden süratle tanınan bir gençlik çeşmesine dönüşüyor… Hepsini tek tek masaya yatıracak ve eğrisini doğrusunu anlamaya çalışacağız.
• mTOR nedir? AMPK neden değerlidir? Sirtüinler ile ömür nasıl uzatılabilir? IGF-1 neden bir uzun ömür freni üzeredir? İnsülini 5’ten az olan, ‘iyi kolesterol’ olarak bilinen HDL’si 70-80’i aşan, ürik asidi taban yapan, trigliserit seviyesi 80’den az olanların neden daha şanslı birer ‘uzun ömür yolcusu’ olduklarını da “İkinci 50” okurları herkesten daha erken öğrenecek.
• Bu yazılarda tıpkı vakitte, uzun ömürlülükte beslenme-uyku-egzersiz-stres sorunlarındaki gelişmeleri ve yenilikleri öğreneceğiz. Kilo ve metabolizma idaresinin sırlarına vakıf olacak, yaşlanmayı frenleyen ‘süper gıdalar’ ve besinlerdeki ‘ilaç moleküller’in neler olduklarını anlatacağız. Toplumsal irtibatların ehemmiyetine ve yalnızlık tehdidine değineceğiz..
• Başka ayrıntılar da yazılarda yer alacak. Mesela şunları konuşacağız: Cilt yaşlanmasına dur demeyi… Belleğimizi her daim güçlü tutabilmeyi… Menopoz ve andropoz süreçlerini muvaffakiyetle yönetebilmeyi… Aile dinamiklerini sürdürebilmeyi… 50 yaş sonrasının sağlıksal toplumsal ve finansal planlamasını yapmayı… Bağışıklığı güçlü bir ikinci 50 sakini olabilmeyi… Çağdaş tıptaki son yenilikler yanında ikinci 50’nin klasik bilgi ve tavsiyelerini… Longevity ve wellness alanındaki yeni trendleri…
• Yaşlanmayı berbat tarafta etkileyip hızlandıran glikasyon (şekerlenme) inflamasyon (iltihaplanma) oksidasyon (paslanma) üçlüsünü de sık sık gündemimize alacağız. İnsülin direncinin obezite tsunamisindeki rolünün yanı sıra; obezitenin kalp damar hastalıkları, kanserler ve Alzheimer pandemilerindeki tesirlerinin boyutlarını bilimsel dataları temel alarak size aktaracağız.

patronlardunyasi.com