Suriye’de süreksiz hükümetin ülkenin tüm hudut kapılarında birebir gümrük vergisi oranlarını uygulama kararı Türkiye’den ithalatı durma noktasına taşıdı. Suriye basınında yer alan haberlere nazaran Suriye Kara ve Deniz Geçişleri Yönetimi 11 Ocak’ta ülkenin tüm hudut kapılarında uygulanan gümrük tarifelerinin birleştirilmesi kararı aldı.

Ekononmim’den Tuba Canpolat’ın haberine nazaran, Suriye’de Esad rejiminin yıkılmasından evvel farklı güçlerin denetimi altında bulunan bölgelerde farklı gümrük mevzuatı uygulanıyordu. Esad rejimi bilhassa Ürdün, Irak ve Lübnan hudut kapılarında yüksek gümrük vergileri uygularken Türkiye hududundaki Bab el-Havava gümrük kapısını denetim eden ve hala süreksiz hükümetin başında bulunan Muhammed El Beşir’in idaresindeki “Suriye Kurtuluş Hükümeti” ise Esad rejiminden çok daha düşük gümrük vergileri uyguluyordu. Süreksiz hükümetin 11 Ocak’ta aldığı karar sonrasında evvel rejim tarafından uygulanan gümrük vergilerinde yüzde 60’a varan oralarda düşüş yaşanırken Türkiye’den ithal edilen malların gümrük vergisinde yüzde 300’e kadar artış yaşandı.

İHRACATÇI DA İTHALATÇI DA SIKINTI DURUMDA KALDI

Kararın uygulamaya girmesinin akabinde Türkiye’den ithalat durma noktasına geldi. Birçok bölümde hem ihracatçılar hem de Suriyeli ithalatçılar büyük zorluklarla karşı karşıya kaldı.

Güneydoğu Anadolu Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Lideri Celal Kadooğlu, gümrük vergisi artışının Türkiye’nin Suriye’ye ihracatını neredeyse durma noktasına getirdiğini belirterek, sorunun tahlili için diplomatik ve ticari adımlar atılması gerektiğini vurguladı.

Türkiye’nin Suriye’ye yönelik ihracatında değerli bir hisseye sahip olan hububat, bakliyat, yağlı tohumlar ve öteki besin eserleri başta olmak üzere pek çok dal, karar nedeniyle önemli ziyanlar yaşama riskiyle karşı karşıya. İhracatçılar, yüksek vergiler nedeniyle rekabet güçlerini kaybetmekten ve irtibatlarını kaybetmekten kaygı ediyor. Gelişmeleri yakından takip ettiklerini vurgulayan Kodooğlu, “Kriz derinleşmeden tahlili için ilgili bakanlıklarımızla daima temaslarımızı sürdürüyoruz. Bu karar Suriyeli vatandaşların derin bir enflasyonla müsabakası ve alım güçlerinin büsbütün sıfırlanması manasına da gelir” yorumunu yaptı.

Kadooğlu, “2024 yılında ortalama aylık 30 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirdiğimiz Suriye’ye ihracatımız bu yüksek vergiler nedeniyle durma noktasına geldi. Sonda TIR’ların oluşturduğu kilometrelerce kuyruk bunun en uygun göstergesi. Bakanlıklar sorunun tahlili için Suriye’de kurulan süreksiz hükümet yetkilileriyle temaslarının olumlu sonuçlanacağına inanıyoruz” şeklinde konuştu.

İDLİB VE HALEP’TE ESNAF VE TÜCCAR KEPENK İNDİRDİ

Öte yandan Suriyeli ithalatçıların da yükselen vergi nedeniyle hem stok idaresi hem de piyasa talebini karşılama konusunda zorluk yaşadığı belirtiliyor. Suriye’nin kuzeyinde birtakım tüccarların mevcut gümrük tarifesine nazaran mukaveleleri bulunduğunu ve yeni düzenlemenin kendilerini olumsuz etkileyeceğini belirterek kararın açıklandığı gün uygulanmayı protesto ettiği öğrenildi. İdlib ve Halep bölgelerinde de kepenk indiren tüccar ve esnaf, Şam idaresine reaksiyonunu lisana getirdi.

“BAKANLIĞIMIZ SÜRECİ YAKINDAN TAKİP EDİYOR”

Güneydoğu Anadolu İhracatçı Birlikleri (GAİB) Koordinatör Başkanı Fikret Kileci:

“Şu anda ihracatımız durdu, 3-4 gündür bu karar ile uğraşıyoruz. Bu karar, Suriye’nin yeni yapılanmasındaki karışıklıktan ötürü çıktı. Alınan karara sahip çıkan biri de yok. Lakin biz kararın tekrar gözden geçirelerek düzeleceğini düşünüyoruz. Bakanlığımız süreci yakından takip ediyor. Gerekli görüşmeler de yapılacak. Vergi 0 olmayacaktır lakin makul bir düzeye gelecektir. Görüşmeler sonucunda ihracatımızı olumsuz etkilemeyecek bir karar çıkacağını düşünüyoruz.”

patronlardunyasi.com