Kredi

BDDK’nın kararına nazaran vade sonu, son fatura kıymeti 2,5 milyon TL ve altında olan taşıt alımı hedefiyle kullandırılan kredilerde 48 ay olarak belirlendi.

Merkez Bankası, 1 Mart’ta yabancı para kredilerdeki gelişmeleri dikkate alarak sıkı mali duruşu desteklemek maksadıyla kredi büyümesine dayalı mecburî karşılık uygulamasında değişiklik yaptı. Buna nazaran yabancı para krediler için aylık yüzde 1 olan büyüme hududu yüzde 0,5’e düşürüldü. Bu kapsama altın da alınınca esasen altın kotası nedeniyle problemler yaşayan mücevher dalındaki dertler bilhassa küçük üreticiler için daha da ağırlaştı. Çünkü borcunu kapatan üreticiler altın kredisini geri alamıyor. 

Gereksinim kredilerinde büyüme sürat kesmiyor. Aylık büyüme limitlerinin üzerinde yükselen gereksinim kredileri şubat sonunda tarihinde birinci defa 1.5 trilyon lirayı aştı. Gereksinim kredi faizleri yüksek olsa da başka alanlardaki sıkılaşma gereksinim kredilerine olan talebi arttırıyor, muhtaçlık kredileri TL ticari kredilerin iki katından süratli büyüdü.

Muhtaçlık kredilerinde büyüme sürat kesmiyor. Aylık büyüme limitlerinin üzerinde yükselen gereksinim kredileri şubat sonunda tarihinde birinci sefer 1.5 trilyon lirayı aştı. Muhtaçlık kredi faizleri yüksek olsa da başka alanlardaki sıkılaşma muhtaçlık kredilerine olan talebi arttırıyor, gereksinim kredileri TL ticari kredilerin iki katından süratli büyüdü.

Kişisel taşıt kredilerinde 8 haftalık düşüş serisinin akabinde toparlanma başladı. Sene başında 75 milyar liraya yakın olan taşıt kredileri BDDK datalarına nazaran, 68.3 milyar liraya düşmesinin akabinde son haftada 68.4 milyar lira düzeyine çıktı. Yeni yılda krediler birinci defa istikametini yükselişe çevirirken, kredi hacminde de artış görüldü.

Düşük TL kredi faizleri periyodunda net döviz konum açığını epey düşük düzeylere taşıyan gerçek dal sıkı para siyaseti ve gerçek kıymetli TL devrinde istikametini değiştirdi. Merkez Bankası datalarına nazaran gerçek dalın net döviz durumu yurt içi ve yurt dışı kredilerdeki artışın tesiriyle 141.93 milyar dolarla 5 yılın tepesine çıktı.

Maliyet yüksek TL ticari kredi faizine nazaran çok daha uygun olan yabancı para kredilerde gelen büyüme sonları banka ve şirketlerin iştahını kesemedi. Yılbaşından bu yana yüzde 4.3 büyüyen yabancı para kredide aylık büyüme sonu yüzde 0,5’e çekilirken uzmanlar tahvil ihraçlarının artacağını vurguluyor.

Savunma sanayi şirketlerine kiralama takviyesi verilecek. Kredinin vadesi, bir yıla kadarı ödemesiz olmak üzere, 60 ayı geçemeyecek. Paket kapsamında kullanılacak finansmanın toplamı 250 milyon euro olacak. Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanı Haluk Görgün, Vakıf Leasing işbirliğiyle oluşturdukları ‘Finansal Kiralama Desteği’nde öteki kredi sistemlerinden farklı olarak teminat istenmeyeceğini belirterek, “Geri ödeme müddetinin 1 yıla kadar olmaması ve 60 ay üzere bir müddetle geri ödeme, kiralama mühletinin planlanmış olması avantaj sağlayacak” dedi.

Yabancı para krediler aylık yüzde 1 büyüme hududuna karşılık yüzde 2,7’yi bulan artışını sürdürürken toplam ticari krediler içindeki hissesi da yüzde 50’ye dayandı. 174.9 milyar dolar ile Eylül 2019’dan bu yana en yüksek düzeyine çıkan yabancı para krediler geçen yılsonundan bu yana ise yüzde 4,3 artış gösterdi.

Bankacılık bölümünde 2024 yılı takipteki alacak oranlarının daha dikkate alındığı yıl olsa da takipteki alacak oranı en yüksek olan bölümlerdeki güzelleşme dikkat çekti. TBB bilgilerine nazaran inşaatta takipteki alacak oranı 0.7 puan, gayrimenkulde ise 1.1 puan geriledi.