Türkiye İktisat Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) için Prof. Dr. Türkmen Göksel ve Prof. Dr. Yetkin Çınar tarafından hazırlanan ‘Tarife Savaşlarının Ticaret Kompozisyonuna Yansımaları: Türkiye Motorlu Taşıtlar Dalı Tesir Analizi’ başlıklı siyaset notu, ABD’nin yürüttüğü tarife siyasetlerinin Türkiye’ye yansımalarını ortaya koydu. Çalışmaya nazaran, ABD’nin motorlu taşıtlar bölümünde Türkiye’ye uyguladığı ek tarifeler ve buna karşılık başka ülkelerin aldığı tedbirler sonucunda, Türkiye’nin ABD’ye yönelik motorlu taşıt ihracatında yaklaşık 738 milyon dolarlık kayıp yaşanması öngörülüyor. Bu tesir, traktörler, binek ve ticari araçlar, özel amaçlı motorlu taşıtlar ile bunların aksam ve kesimlerini kapsayan sektörlerde ağırlaşıyor.
TİCARİ SAPMALARDAN TÜRKİYE HUDUTLU FAYDALANDI
Analiz, ABD’nin ikinci sefer başkan seçilen Donald J. Trump periyodunda sürat kazanan tarife savaşlarının dünya ticaretini daralttığına ve motorlu taşıt ihracatçısı ülkeleri olumsuz etkilediğine dikkat çekti. Türkiye özelinde, ABD’nin Türkiye’ye karşı uyguladığı yüksek tarifeler doğrudan ihracat kaybına yol açarken ABD’nin global ihracatının gerilemesi yan sanayi girdi talebini de azalttı. Bu durum Türkiye’nin motorlu taşıt yan sanayi ihracatında kıymetli bir düşüşe neden oldu. Ayrıyeten ABD’den ithalatını azaltan ülkeler, ortaya çıkan boşluğu kısmen öteki ülkelerden karşılamaya yöneldi. Fakat Türkiye, bu ticaret sapmalarından sonlu ölçüde yararlanabildi. Bunun en değerli nedeni olarak ABD’nin Türkiye’ye uyguladığı tarifelerin Avrupa Birliği ülkelerine kıyasla daha yüksek düzeyde olması gösterildi.
HER DAL İÇİN BAŞKA STRATEJİ ŞART
Çalışmada, Türkiye’nin yaşayacağı kayıpları azaltmak için çeşitli siyaset tekliflerine yer verildi. ABD’nin uyguladığı tarifelerin Avrupa Birliği düzeyine çekilmesi halinde ihracat kayıplarının azalabileceği. Bununla birlikte ABD’nin kendi otomotiv üretimini artırmaya yönelmesiyle ortaya çıkacak yan sanayi gereksiniminin Türkiye için yeni fırsatlar sunabileceği vurgulandı. Tarife savaşlarının daldan kesime farklı tesirler yarattığı belirtilen çalışmada, önümüzdeki devirde gelişmelerin daima izlenmesi ve her bölüm için başka stratejiler geliştirilmesinin kritik ehemmiyette olduğu kaydedildi.
KAYBIN ESAS NEDENLERİ NEDİR?
TEPAV bu kaybın esas nedenleri şöyle sıraladı:
1 ABD’nin Türkiye’ye uyguladığı yüksek tarifeler: ABD’nin tüm dallarda tarifeleri artırması, direkt Türkiye’nin ABD’ye ihracatında kayıplara yol açtı.
2 ABD’nin ihracatında yaşanan daralma: Tarife savaşları nedeniyle ABD’nin global ihracatı gerileyince, ABD’nin yan sanayi girdi ithalat talebinin de azalması, Türkiye’nin 8708 (Traktörler, on yahut daha fazla kişi taşımaya mahsus motorlu taşıtlar, motorlu otomobiller ve temel olarak insan taşımak üzere tasarlanmış öbür motorlu taşıtlar, mal taşımaya mahsus motorlu taşıtlar) ihracatında kıymetli bir düşüşe neden oldu.
3 Türkiye’nin öteki ülkelerdeki talep açığını gereğince değerlendirememesi: ABD’ye ihracatları azalan ülkelerin açılan pazar hisseleri Türkiye tarafından tam olarak karşılanamadı. Bunun değerli sebeplerinden biri, ABD’nin Türkiye’ye uyguladığı tarifelerin AB’ye kıyasla görece daha yüksek olması.
patronlardunyasi.com