Temel Reis ve Tintin telif hakkı korumasını kaybederek kamu malı haline geldi
Bu yıl, Henri Matisse, Robert Capa ve Frida Kahlo üzere sanat dünyasının değerli isimlerinin yapıtları ile Ernest Hemingway’in ‘Silahlara Veda’ ve William Faulkner’ın ‘Ses ve Öfke’ üzere edebi klasikleri kamu malı olarak paylaşılmaya başlandı. Ayrıyeten, tanınan kültürün ikonik çizgi roman karakterleri Temel Reis ve Tintin de bu sene itibariyle kamu malı kapsamına girdi.
Kamu malı, telif hakkı muhafazası sona eren yapıtların serbestçe kullanılabildiği bir kavramdır. Bu durum, yaratıcılığı teşvik etmek ve sanatın herkes tarafından erişilebilir hale gelmesini sağlamak gayesiyle büyük bir kıymete sahiptir. ABD, Birleşik Krallık ve birçok Avrupa ülkesi üzere ülkelerde, tek yazarlı eserler çoklukla muharririn vefatından itibaren 70 yıl boyunca telif hakkı müdafaası altında tutulur. Kural gereği, 1954 yılında vefat eden müelliflerin ve sanatkarların yapıtları 2025 yılı itibariyle kamu malı statüsü kazandı.
SANATIN İKONİK İSİMLERİ KAMU MALI OLDU
İngiltere’de bulunan Public Domain Review ve Duke Üniversitesi Kamu Alanı Merkezi’nin açıkladığı bu yıl kamu malına dönen eserler listesi hayli çarpıcı. Örneğin, çağdaş sanatın önde gelen isimlerinden biri olan Henri Matisse’in yapıtları, artık telif hakkı muhafazası olmaksızın paylaşılabilir. Matisse’in çizimleri ve tabloları, sanata erişim konusunda yeni imkanlar yaratabilir. Emsal halde, ünlü fotoğrafcı Robert Capa’nın ikon haline gelmiş savaş fotoğrafları, öğrenciler, tarihçiler ve sanatseverler için çok daha erişilebilir olacak.
Frida Kahlo’nun özgün ve etkileyici fotoğrafları de kamu malı kapsamına dahil oldu. Kahlo’nun çalışmaları, yalnızca sanatsal bedeliyle değil, tıpkı vakitte feminist hareketler ve kültürel kimlik tartışmalarındaki tesiriyle de öne çıkıyor.
Edebiyat alanında ise Ernest Hemingway’in ‘Silahlara Veda’ ve William Faulkner’ın ‘Ses ve Öfke’ isimli romanlarının telif hakkı muhafazası sona erdi. Bu durum, bu klasiklerin daha çok şahsa ulaşmasına imkan tanıyacak.
Popüler kültür dünyasında ise Temel Reis ve Tintin üzere çizgi roman karakterleri, hayranları tarafından yine yorumlanabilecek ve çeşitli yaratıcı projelere ilham kaynağı olacak. Bilhassa Tintin’in maceraları, hem çocuklar hem de yetişkinler için yeni uyarlamalar ve etkileşimli projelerle yine keşfedilebilir.
patronlardunyasi.com
