THY, uçakların ekonomi bölümü için 3 kilo daha hafif koltuk üretip 4,5 milyon dolar ek kargo geliri sağlayacak

Gazeteci Vahap Munyar Türk Amerikan İş Konseyi’nin davetiyle gittiği Amerika seyahati sırasında tıpkı uçakta karşılaştığı THY Yönetim ve İcra Kurulu Lideri Ahmet Bolat ile yaptığı sohbeti kaleme aldı.

İşte o yazı:

Türk Hava Yolları (THY) Yönetim Kurulu ve İcra Komitesi Lideri Prof. Ahmet Bolat, 21 Eylül 2025 sabahı 07.15 New York uçağına Genel Müdür Yardımcıları Doç. Murat Şeker ve Levent Konukçu ile birlikte bindi.

Türkiye-Amerikan İş Konseyi’nin (TAİK) davetiyle meslektaşım Hakan Çelik’le birlikte ben de tıpkı uçaktaydık. Yolu yarıladığımızda Ahmet Bolat’ın yanına uğradım, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 25 Eylül 2025’te ABD Başkanı Donald Trump’la buluşmasının ana hususları ortasında gösterilen Boeing’ten uçak alımı konusunu sordum:

– Boeing’ten 300 uçak alımı için imza atacağınız gündeme geldi…

Bolat, yanıtladı:

– Boeing’ten uçak alımı konusunda zati görüşmelerimiz daima kelam konusu. Dünyanın iki önde gelen yolcu uçağı üreticisi Boeing ve Airbus, siparişlere yetişmekte zorlanıyor. Boeing’le bu seyahatte 250 uçaklık bir imza atabiliriz.

New York’a Eylül ayında yaklaşık tıpkı tarihlerde gittiğini anımsattı:

– Ben aslında TAİK’in “Yatırımcı Konferansı” kapsamındaki toplantılarına katılmak üzere seyahat ediyorum. Tekrar TAİK toplantılarına katılacağım.

Ahmet Bolat’la sohbet ederken, 2023 yılı Nisan ayının birinci yarısında, THY Genel Müdürlüğü’ndeki toplantıyı anımsadım. Bolat, 2005 yılında THY idaresine birinci girdiği günlerde ABD’deki öğrencilik günlerini, 1982 yılını anımsadığını aktarmıştı:

– 1982 yılında ABD’ye Stanford Üniversitesi’ne yüksek lisans için giderken THY o periyotta Atlantik uçuşu yapamıyordu. THY, o yıllarda “butik havayolu” biçiminde tanımlanıyordu.

Ocak 2022’de THY Yönetim Kurulu ve İcra Komitesi Başkanlığı misyonuna başlarken ulaşmak istediği maksadı şu sloganla ortaya koymuştu:

Butikten Tepeye (2003, 2023, 2033)

Bolat, “Butikten Zirveye” başlığıyla THY’nin 20 yılda ulaştığı seviyesi anlatmış, gelecek 10 yılda hedeflediklerini paylaşmıştı:

Uçak Sayısı: 2003 yılında 65 uçağımız vardı. 2023’te 435 uçaklık filoya sahip olacağız. 2033’ta 813 uçağa ulaşacağız.

Yolcu Sayısı: 2003’te yolcu sayısı 10.4 milyondu. 2023’te 85 milyonu aşacağız. 2033’te 171 milyon yolcuya hizmet vermeyi planlıyoruz.

Arz, Koltuk, Kilometre (AKK): 2003’te 24 milyar idi. 2023’te 235 milyarı aşacağız. 2033’te 492 milyarı yakalayacağız.

Dış Sınır Nokta: 2003’te yurt dışında 77 noktaya sefer yapıyorduk. 2023’te 295 noktaya ulaşacağız. 2033’te yurt dışı nokta sayısı 345’i bulacak.

Taşınan Kargo: 2003’te 0.1 milyon tondu. 2023’te 1.6 milyon ton olacak. 2033’te 3.9 milyon tona ulaşacak.

Gelir: 2003’te 1.8 milyar dolar gelirimiz vardı. 2023’te 19 milyar doları aşacak. 2033’te 52.2 milyar dolara ulaşmayı hedefliyoruz.

Türkiye iktisadına katkımız: 2003’te 5 milyar dolar hesaplanmıştı. Bu yıl 56 milyar dolara çıkacak. 2033’te 144 milyar dolara ulaşacağız.

Çalışan Sayısı: 2003’te 10.2 bin kişi istihdam ediyorduk. 2023’te 82 bine çıkacak. 2033’te istihdamımız 150 bini bulacak.

Ahmet Bolat’a kendi yazılarımla ilgili arşiv taramasında gördüğüm fotoğraftan kelam ettim:

– Cumhurbaşkanı Erdoğan, 22 Eylül 2017’de New York’ta THY’nin, Boeing’ten 40 uçak alımına ait imzaya tanıklık etmişti. İmzayı THY’nin o dönemki Yönetim Kurulu Lideri İlker Aycı atmıştı.

Bolat, 2018 yılı Ocak ayına uzandı:

– Sayın Cumhurbaşkanımızın şahitliğinde İlker Beyefendi Airbus’tan 25 uçak alımı için Paris’te Elysee Sarayı’nda imza atmıştı.

Airbus’tan siparişin daha sonra arttığını kaydetti:

– Airbus’tan 355 uçak alımı için siparişimiz var. O muahedeyi da İlker Bey imzalamıştı.

Bu noktada 28 Şubat 2025’te THY’deki toplantı aklıma geldi. Bolat, THY’nin filosuna katılacak 500’üncü uçakla ilgili şu bilgiyi vermişti:

– 500’üncü uçak filomuza bu yıl Eylül ayında katılacak. Uçağı, emekli olanlar dahil 100 bin kişilik THY çalışan ordusunun fotoğrafları ile giydireceğiz. Bu, dünyada birinci olacak.

Sohbet sonrasında THY’nin uçak siparişleriyle ilgili arşiv taraması yaptım, Ahmet Bolat’ın Haziran ayı başında Yeni Delhi’deki (Hindistan) IATA Genel Kurulu sırasında havacılık muharriri Kurt Hofmann’a söylediklerini okudum:

Gündemimizde 225 uçak alımı var. 75’i geniş gövde, 150’si dar gövde olacak. Yakında kararımız netleşecek.

THY, Erdoğan’ın bu yılki ABD seyahatinde Boeing’ten 250 uçak alımı için imzaları atacak. 2033 için koyduğu 813 uçaklık filo konusunda değerli ölçüde yol alacak…

Ekonomi koltukları 3 kilogram hafifliyor

Türk Hava Yolları (THY) Yönetim Kurulu ve İcra Komitesi Lideri Prof. Ahmet Bolat, Boeing ve Airbus’ın siparişlere yetişmekte zahmet çektiğinin altını çizdi:

– Başta motor olmak üzere birçok aksamın üretim temposuna yetişmesi gerekiyor.

Oturduğu koltuğa işaret etti:

– Business koltukta en ufak bir değişiklik, uçağın teslim müddetini 6 ay uzatabiliyor. Onay süreci uzun vakit alıyor.

Bunun üzerine THY’nin iştiraklerinden koltuk üreten şirketi sordum:

– Ortak olduğunuz şirket business koltuk üretimine başlamadı mı şimdi?

Şu karşılığı verdi:

• Aslında business koltuk üretiminde kıymetli kademeye ulaştık. Dediğim üzere Boeing ve Airbus’ın istediği test süreçleri vakit alıyor. Testler sonrası onaylı koltuk haline gelebiliyor.
• 

Seyahat ettiğimiz uçağın A350 olduğunu vurguladı:

– Bu uçağın iktisat kısmının koltukları bizim de ortak olduğumuz Turkish Seat Industry (TSI) şirketinin eseridir.

Şirketin business koltuk üretimi üzerinde dururken iktisat kısmı koltuklarıyla ilgili de güzelleştirme çalışmaları yaptığını bildirdi:

– İktisat koltuklarının daha hafif olması için yapılan çalışmalar son etaba geldi. O koltuklar da testler ve onay basamağının akabinde uçaklara monte edilecek.

Koltuk başına hafiflemenin ne kadar olacağını merak ettim, paylaştı:

– 3 kiloluk bir hafifleme kelam konusu olacak.

Koltukların hafiflemesinin değerini şöyle anlattı:

– Birinci bakışta “3 kilonun lafı mı olur?” denilebilir. Koltukların hafiflemesiyle açılan yük alanı olduğu üzere kargo yükü ile doldurulabilir.

Cep telefonuyla hesap yaptı:

– İktisat koltuğundaki 3 kilogramlık hafifleme, bir uçağın yıllık kargo gelirini 4.5 milyon dolar artırabiliyor. Bunun tamamı kâr manasına geliyor.

Ardından ekledi:

– Yani, 3 kilonun lafı olabiliyormuş…

Bolat, sonra şu noktanın altını çizdi:

– Artık ODTÜ’de bir uçak koltuğu test merkezi var. Boeing ve Airbus’a akredite bu merkez bizim koltuklarımızı test ediyor, onay kademesine getiriyor. Bu merkez ülkemiz için kıymetli bir kazanım oldu.

patronlardunyasi.com