TikTok nasıl kişiye özel videolar sunuyor, Big Data neden önemli, ABD neden TikTok’un yerli bir yatırımcıya satılmasını istiyor
FERAMUZ ERDİN
Dün PD’de Toygun Atilla’nın “dünyayı kurtaran” kahramanlar yaratmakta çok becerikli olan Hollywood’un gerçek afetler karşısında nasıl çaresiz kaldığı hakkındaki yazısını okuduk. Bir öteki gerçek de Hollywood üzerinden dünyaya pazarlanan Amerikan kültürünün bugün global ölçekte ne kadar çok benimsendiğidir. Türk dizilerinin de dünyada misal bir tesir yarattığı bilinmektedir. “Eğlencelik” yerli dizilerin global muvaffakiyetinin yanında Türk tarihini ve kültürünü anlatan dizilerin de çok tutulması planlı bir stratejinin sonucudur.
ÇİN’İN TİKTOK’U VAR
İnsanların görsel – işitsel öğrenme yeteneğini keşfeden ABD’nin, Hollywood projesi ile dünyada bir kamuoyu ve hatta bir eğilimler zinciri oluşturduğu bugün artık sır değildir. Hollywood’un günümüz teknolojilerine uyarlanmış formatları olan Facebook, Instagram ve Tiktok üzere çok tercih edilen uygulamalar, artık bireyleri tek tek maksat alan algoritmaları sayesinde Hollywood misyonunu devam ettirmektedirler. Tiktok ise batının en büyük siyasi, ticari, askeri ve teknolojik rakibi olarak görülen Çin’e ilişkin olması nedeniyle başkalarından ayrılmaktadır. Her ne kadar bulunduğu ülkelerdeki ferdî data muhafaza mevzuatına uygun hareket ettiği belirtilse de Tiktok bilhassa ABD’de her vakit kuşkuyla yaklaşılan ve soruşturmalara husus olan bir uygulama olmuştur. Yaşanan süreçte artık Tiktok’un ABD operasyonlarını önümüzdeki Pazar gününe kadar kapatması yahut bu ülkedeki operasyonlarını ABD’li bir firmaya devretmesi üzere seçenekler gündeme gelmiştir.
EĞLENDİRİRKEN ETKİLEMEK
İnsanları bir yandan eğlendirirken öteki yandan da yönlendirmek üzerine kurulu olan temel stratejide sinema ve diziler üretmek büyük bir sanayi haline gelmiştir. Hatta bugünlerde Türkiye’de sinema ve dizi kesimindeki oyuncuların seçilmesi üzerine yaşanan bir monopolleşme argümanı soruşturma konusu dahi edilmiştir. Yeni jenerasyon uygulamalar ise toplumdaki sıradan bireylere içerik yaratarak ünlü olma ve hatta para kazanma imkanı sunmaktadır. Buradaki temel kriter ise algoritmanın dikkatini çekecek ve onun seni ön plana çıkarmasını sağlayacak içerikler üretebilmektir.
ALGORİTMA DEDİKLERİ
Özgün, farklı ve insanların dikkatini çekecek içeriklerin üretilmesini teşvik eden, Yapay Zeka ögesi olan algoritmalar, içerik üreticileri kadar içerik tüketicilerinin de tercihlerini takip etmektedir. Kişinin dünya yahut siyasi görüşüne, ilgi alanlarına ve ilgi duyabileceği alanlara yönelik olarak karşına çıkarılan içerikler onun ekran başında saatler geçirmesine neden olabilmektedir. Etik pahalara uygun olarak işletilmeyen yahut birtakım içerik üreticileri tarafından manipüle edilebilen algoritmalar ise içerik tüketicilerini intihar, uyuşturucu, pedofili, cinsel akın, zorbalık ve şiddet mevzularında teşvik edebilmektedir.
DEZENFORMASYONUN KAYNAĞI
X üzere yazılı toplumsal medya içeriklerinin yanı sıra Tiktok üzere görsel – işitsel toplumsal medya platformları anlık bilgiyi daima sundukları için yanlış ve yanlışlı bilgilendirmenin de en çok olduğu yerlerdir. İlgi cazibeli olması nedeniyle algoritmayı da manipüle edebilen bu üzere düzmece yahut palavra içeriklerin yayılma suratı nitekim vahimdir.
VERİ ARTIK MADDİ BİR KIYMETTİR
Yapay Zeka tabanlı yazılımlar ile daima olarak işlenen ve çeşitli sonuçlar çıkarılmaya çalışılan Büyük Bilgi ( Big Data) bugün dünyada en bedelli varlıkların ortasında sayılmaktadır. Bu datalar ticari hedefle kullanılabileceği üzere makûs hedefli olarak da kullanılabilmektedir. Yapay Zeka yazılımlarının gelişmesi ile sanal alemde her bireyin bir avatarının oluşması, zayıf ve kullanılabilir özelliklerinin bu sistemler tarafından tahlil edilebilir ve hatta manipüle edilebilir olması yakında insanlığın en büyük sıkıntılarından birisi olabilecektir.
TÜRKİYE’NİN ATILIMLARINA DİKKAT
Türkiye de bu alandaki bir zaafiyet durumunu süratle kapatmak üzere harekete geçmiştir. Geçen hafta Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile Siber Güvenlik Başkanlığı kurulmuş ve bu hafta da Siber Güvenlik Kanunu taslağı TBMM’de görüşülmeye başlanmıştır. Mevcutta işleyen bir KVK (Kişisel Bilgilerin Korunması) mevzuatı bulunmasına karşın; vatandaşların, kamu kurumlarının ve özel kesimin bilgileri bu yeni mevzuat ile daha ileri düzeyde korunabilecektir.
patronlarduunyasi.com
