TL’ye olan talebi artırmak için 2021’de başlatılan KKM, uzun vade sona erdi
Kur Korumalı Mevduat (KKM) sistemi rafa kalkıyor. Daha evvel de bu sistem farklı modellerle denenmişti. Aralık 2021’de yine devreye alınan ve bu sefer ismine KKM denilen sistemle birlikte kurdaki dalgalanma biraz olsun dinmiş ve döviz hesapları adım adım TL’ye döndürülmüştü. Sistemin hayata geçmesinin açıklanmasının akabinde TL bundan epey müspet etkilenerek neredeyse yüzde 40 seviyesinde kıymet kazanmıştı.
Aralık 2021’de 16 lira düzeyinde olan dolar bir anda 11 lira seviyelerine kadar indi. Sistem o süreçte kestirim edildiği üzere çalıştı. Piyasaların o periyotta kur riskini almak istememesi karşısında kamu bir manada devreye girerek döviz riskini üstlendi. Düşük gerçek faize karşın en azından dövize hamle engellendi. Mayıs 2023’teki seçimlerin akabinde yeni iktisat idaresinin birinci işi KKM’yi adım adım bitirmek oldu. Artık ise alınan kararla birlikte, 6 ve 12 aylık hesap açma işlemleri sona erdi.
6 VE 12 AY VADELER SONA ERDİ
Dünya’dan Ali Yıldırım’ın haberine nazaran, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) 6 ve 12 ay vadeli Kur Muhafazalı Mevduat ve İştirak Hesabı (KKM) açma ve yenileme süreçlerinin sonlandırılmasına karar verdi. TCMB’nin internet sitesinde Kur Korumalı Mevduat hesaplarına ait basın duyurusu yayımlandı. Kur Muhafazalı Mevduat hesaplarından çıkış stratejisi kapsamında açılış ve yenileme süreçlerinde vade müddetlerinin kısıtlandığı belirtilen duyuruda “Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, döviz ve altın dönüşümlü kur muhafazalı mevduat ve katılma hesaplarında 6 ve 12 ay vadeli hesap açma ve yenileme süreçlerinin 20 Ocak 2025 tarihi prestijiyle sonlandırılmasına karar vermiştir. Kamuoyunun bilgisine sunulur” tabirleri kullanıldı.
HER FIRSATTA KKM’DEN ÇIKIŞ BİLDİRİSİ VERİLDİ
Mayıs 2023’te yapılana Cumhurbaşkanlığı ve genel seçimler sonrasında ise iktisat yönetiminde büyük bir değişim yaşandı. İktisadın direksiyonuna Mehmet Şimşek yine geçti. Şimşek bu süreçte her fırsatta KKM’den çıkış iletilerini verdi.
Bunu piyasalara ziyan vermeden yapmak isteyen Şimşek, evvel rezervleri güçlendirmeyi sonra da kademe kademe çıkışı sağlamak istiyordu. Adım adım düzenlemeler gerçekleşti. Hazine’den yapılan ödemelerin bütçe açığına verdiği yükü azaltmak emeliyle ödemelerin tamamı Merkez Bankası’na devredildi. KKM sisteminden çıkış teşvik edildi. Türk lirası mevduat faizleri artışa geçti.
KKM faizleri düşürüldü. Bankaların da KKM hesapları için Merkez Bankası’na yatırması gereken zorunlu karşılıklar yükseltildi. Böylece hem bankaların KKM iştahı kalmadı hem de vatandaşın ilgisi gitgide düştü. Kasım 2024’te açıklamalarda bulunan Şimşek, “Kur Muhafazalı Türk lirası Mevduat ve Katılma Hesapları’ndan çok büyük ihtimalle çıkış yakındır. Uyguladığımız program sayesinde KKM’den güçlü bir şekilde çıkış sağlıyoruz” demişti.
“72 HAFTADIR KESİNTİSİZ GERİLİYOR”
En son Hazine Bakanı Mehmet Şimşek, KKM’ye dair son dataları paylaştı. Şimşek KKM’nin toplam mevduat içindeki hissesinin yüzde 26,2’den yüzde 5,9’a gerilediğini aktardı. 9 Ocak 2025’te toplumsal medya üzerinden grafik paylaşan Şimşek, KKM stokunun 72 haftadır kesintisiz olarak gerilediğini belirtti. Şimşek’in paylaşımı şöyle devam etti: “KKM stoku, 2023 yılı ağustos ayındaki tepe bedeli olan 3,4 trilyon liradan 1,1 trilyon liraya düştü. KKM’nin toplam mevduat içindeki hissesi yüzde 26,2’den yüzde 5,9’a geriledi. Makro finansal istikrarı güçlendirecek, Türk lirasına inancı artıracak siyasetlerimize devam edeceğiz.”
“SEÇİMLERDEN BU YANA 213 MİLYAR DOLAR İYİLEŞTİ”
Ekonomistler de KKM ile ilgili toplumsal medya hesapları üzerinden yorumlarda bulundu. Ekonomist Ali Hakan Kara, “Merkez Bankası’nın negatif net rezervler ve KKM yoluyla üzerine aldığı döviz riski seçimlerden bu yana 213 milyar dolar iyileşti” dedi. Ekonomist İris Cibre ise “KKM çıkış stratejisi devam KKM artık yalnızca 3 ay vadeli yapılabiliyor o da 31 Ağustosta hesabınızda dolar varsa. KKM stoku 30,1 milyar dolar. Büyük yoğunluğu, iddiası, aslında 3 aylık. Ancak kapatıyoruz dediklerinde geride 1 yıl bekleyecekleri bakiye kalsın istemiyorlar muhakkak ki” yorumunda bulundu.
patronlardunyasi.com
