Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Yönetim Kurulu Başkanı ve Ziraat Bankası Genel Müdürü Alpaslan Çakar, Anadolu Ajansı (AA) Finans Masası’nda gündeme ait değerlendirmelerde bulunarak, soruları yanıtladı.
“TÜRKİYE’NİN EN BÜYÜK SORUNU ENFLASYON”
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının (TCMB) siyaset faizini 250 baz puan indirerek yüzde 45’e çekmesine ve Para Politikası Kurulu (PPK) toplantı sayısında değişikliğe gitmesine ait Çakar, Türkiye’nin en büyük probleminin enflasyon olduğunu, bu sorunu yönetmek zorunda olduklarını söyledi.
Enflasyonun öngörülebilirliği azalttığını; yatırım kararlarını, üretimi ve büyümeyi negatif etkilediğini lisana getiren Çakar, “Enflasyon her şeyden evvel ismi konmamış bir vergilendirmedir. Gelir dağılımında önemli sıkıntılara yol açar. Bilhassa düşük gelirlilerin aleyhine çalışarak toplumsal sorunlara yol açar. Toplamda da verimliliği negatif tesirler. O nedenle biz bunu her halükarda çözmek zorundayız.” diye konuştu.
“HANE HALKININ ENFLASYON BEKLENTİSİ HALA YÜKSEK”
Çakar, Türkiye’nin en sağlıklı büyüdüğü 2004-2019 devirlerindeki düşük enflasyon ortalamasından bahsederek, enflasyonla çabayı temel alan Orta Vadeli Program’da (OVP) dezenflasyonun amaçlandığını, çok istikametli ve bütün ekosistemi planlayan bu programın para siyasetini, maliye siyasetini, gelirler siyasetini ve tıpkı vakitte bunun irtibatı ile uyumunu içerdiğini anlattı.
Enflasyon oranının 2023 sonunda yüzde 65’e yükseldiğini anımsatan Çakar, geçen yılı yüzde 44 civarında kapattıklarını ve ocakta yüzde 42’ye gerilediğini bildirdi.
Çakar, hane halkının enflasyon beklentisinin yüzde 58 ile hala yüksek olduğunu kaydederek, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Reel dalda bu oran yüzde 47 iken bizim üzere piyasa oyuncularının beklentisi yüzde 27 civarında. Gerçek dalın ve hane halkının enflasyon beklentisi yüksek olsa bile bu düşüş eğiliminde. Aslında son enflasyon raporunda bu yılın enflasyon amacı yüzde 21 ile yüzde 26 aralığında belirlendi. Aslında hakikat bir noktada ve patikada, belirli bir ivmeyle aşağıya taraflı bu trendin geldiğini daima birlikte görüyoruz. Uygulanan program sayesinde iç talep denetim altına alındı, cari süreçler açığı önemli manada düştü, emtia ve güç fiyatları Türkiye’nin lehine gelişti. Bütün bunlar dikkate alındığında aslında enflasyon aşikâr bir patika aralığında aşağı hakikat geliyor.”
“FAİZLERİN DÜŞMESİ PROGRAMIN SONUÇ VERDİĞİNİ GÖSTERİYOR”
Alpaslan Çakar, TCMB’nin son 2 toplantıdaki indirimlerle birlikte faiz oranını yüzde 45’e düşürdüğünü belirterek, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Faiz oranının düşüş eğilimine girmesi ekonomistler açısından da bankacılık kesim açısından da ülkemiz açısından da çok sevindirici bir gelişme olmuştur. En azından uygulanan orta vadeli programın sonuç verdiğini, başarılı olduğunu, artık yavaş yavaş olağanlaşmaya ve daha düşük faiz ortamına, daha makul bir fiyat istikrarı ortamına hakikat gittiğimizi gösterir. Bu manada çok bedelli.”
Çakar, toplantı sayısının 12’den 8’e düşürülmesine ait, aslında daha evvel uygulanan bir takvime döndüklerini, ABD ve Avro Bölgesinde de 8’li bir yapının kelam konusu olduğunu kaydederek, “Hem araç bağımsızlığı hem âlâ bağlantı sağlamak hem datayı daha yanlışsız tahlil etmek hem enflasyondaki trendi daha âlâ yakalamak ismine aslında bunun daha makul ve âlâ bir dönem olduğunu söyleyebilirim.” halinde konuştu.
“FAİZLERİN DÜŞMESİNİ EN ÇOK İSTEYEN BÖLÜMLERDEN BİRİ BANKACILIK”
Alpaslan Çakar, faizlerin düşüşünü en çok isteyen kesimlerden birisinin de bankacılık olduğunun altını çizerek Çakar, şu tabirleri kullandı:
“Fiyat istikrarı olmadan finansal istikrar olmaz. Finansal istikrarı tesis etmeden makro ekonomik istikrarı tesis edemezsiniz. Makro ekonomik istikrar içerisindeki bir ülkede yatırım kararlarınızı daha rasyonel verirsiniz. Fizibiliteleriniz, projeksiyonlarınız daha rasyonel ve öngörülebilir olur. Geleceği daha âlâ fiyatlayabilirsiniz. Bu yatırım kararları manasına gelir. Bu da sizin müşteriyle olan bağınızın daha sağlıklı kurgulanmasının sonucunu doğurur. Müşterinin kredibilitesini daha yeterli ölçmenizi sağlar. Türk bankacılık kesiminin ana fonlama kaynağı mevduattır. Türkiye’de mevduatın vadesi ortalama 60 gündür. Hasebiyle faiz oranlarının düşüşünde yahut artışlarında bu 60 günde Türkiye’deki mevduat tekrar fonlanır. Lakin kredilerimizin vadesi 2 yılın üzerindedir. Siyaset faizlerinin düşmesi mevduat maliyetlerinin düşmesi manasına gelir. Hasebiyle bunun düşmesiyle bizim maliyetimiz olan mevduat maliyetleri düşer. Aslında uzun vadeli ve vadesi iki yıl üzerinden kredi faizleri onu biraz geriden takip edeceği için bizim net faiz marjlarımıza olumlu yansır. O nedenle mesela bu yılın ikinci yarısı prestijiyle Türk bankacılık bölümünün net faiz marjının geçmiş yıllara nazaran daha olumluya döneceğini söyleyebilirim. O nedenle faiz oranının düşüşünü en çok isteyen kesim muhtemelen bankacılık dalıdır.”
“KKM’NİN ZİYADESİYLE MİSYONUNU İFA ETTİĞİNİ DÜŞÜNÜYORUM”
KKM’deki düşüşe ait bir soru üzerine Çakar, şu tabirleri kullandı:
“20 Aralık 2021’de alınan ve o periyodun şartlarında üretilen KKM’nin ziyadesiyle vazifesini ifa ettiğini düşünüyorum. KKM’nin bir orta bankaların bilançoları içerisindeki hissesi yüzde 26’ya, hatta 144 milyar dolara ulaşmıştı. Bunun TL boyutu vardı, yabancı para boyutu vardı. TL boyutu zati 2024 yılında bitti. 144 milyar dolara ulaşan KKM bugün prestijiyle 29 milyar dolarlara düştü. Bankaların toplam mevduatı içerisindeki hissesi yüzde 5,3’e düştü. Hasebiyle KKM artık yavaş yavaş hayatımızda çıkıyor. Vazifesini tabir etmiş, sürecini tamamlamış, artık muhtaçlık duyulmayan bir eser durumunda. 2025 yılı prestijiyle artık KKM sisteminin büsbütün biteceğini, kapanacağını düşünüyorum.”
Çakar, Türk bankacılık bölümünün yurt dışı borçlarının son bir yılda 132 milyar dolardan 154 milyar dolara çıktığını kaydederek, yurt dışındaki gerçek kaynakları gerçek fiyatlamayla getirip Türkiye’de gerçek dalın hizmetine sunduklarını söyledi.
patronlardunyasi.com