Türkiye’de borçların GSYH’ye oranı düştü: Hanehalkı, şirketler ve finansal sektör borçları gerilerken kamu borcu hafif yükseldi

Uluslararası Finans Enstitüsü (IIF), “Küresel Borç Monitörü” raporunu “Küresel Borç Piyasalarında Sismik Değişimler – Demografi, Globalleşmeden Geri Dönüş, Karbonsuzlaşma ve Dijitalleşme” başlığıyla yayımladı.

Toplam borcun global GSYH’ye oranı, yılın birinci yarısında düşüşünü sürdürerek yüzde 324’ün altına geriledi.

Sektörlere nazaran eğilimin farklılaştığı görülürken, kamu borcunun GSYH’ye oranı yükselmeye devam etti, özel bölümün borç oranları ise düştü.

Toplam GSYH’ye oranları dikkate alındığında, hane halkına ilişkin borçlar ikinci çeyrekte geçen yılın tıpkı periyoduna kıyasla yüzde 60’dan yüzde 59,1’e, finansal olmayan şirketlere ilişkin borçlar yüzde 91,7’den yüzde 90,8’e ve finansal dala ilişkin borçlar yüzde 77,6’dan yüzde 76,2’ye geriledi. Tıpkı periyotta kamuya ilişkin borçlar yüzde 96,6’dan yüzde 97,6’ya çıktı.

Ülke bazında toplam borç oranlarındaki en keskin artışlar Kanada, Çin, Suudi Arabistan ve Polonya’da kaydedildi. Buna rağmen İrlanda, Japonya ve Norveç’te borcun GSYH’ye oranlarında kayda paha düşüşler görüldü.

TÜRKİYE’DE ŞİRKETLERİN BORCU AZALDI

Türkiye’de ise borçların GSYH’ye oranları dikkate alındığında, yılın ikinci çeyreğinde geçen yılın tıpkı devrine kıyasla hane halkına ilişkin borçlar yüzde 10,1’den yüzde 9’a, finansal olmayan şirketlere ilişkin borçlar yüzde 40,6’dan yüzde 34,9’a ve finansal dala ilişkin borçlar yüzde 17,7’den yüzde 16,6’ya geriledi.

Kamu borcu oranı ise tıpkı devirde yüzde 28’den yüzde 28,3’e çıktı.

KÜRESEL BORÇ ARTTI

Rapora nazaran, toplam global borç 2025’in birinci yarısında 21 trilyon dolardan fazla arttı.

Bu artışın ölçeği, Kovid-19 salgınıyla ilgili siyaset reaksiyonlarının global borçta gibisi görülmemiş bir artışı tetiklediği 2020’nin ikinci yarısında kaydedilen yükselişle karşılaştırılabilir seviyede oldu.

ABD dolarının zayıflaması ve Avrupa Merkez Bankası (ECB), İngiltere Merkez Bankası (BoE), Çin Merkez Bankası (PBoC) ile İsviçre Merkez Bankası (SNB) dahil en önemli merkez bankalarının daha gevşek siyaset duruşlarıyla desteklenen global finansal şartlardaki gevşeme, bu yılki artışın en önemli itici güçlerini oluşturdu.

Yılın ikinci çeyreğinde yaklaşık 338 trilyon dolarla rekor düzeye ulaşan global borç, geçen yılın tıpkı periyodunda 313,6 trilyon dolar olarak hesaplanmıştı.

EN BÜYÜK BORÇ ARTIŞI ÇİN, FRANSA, ABD, ALMANYA, İNGİLTERE VE JAPONYA’DA

Çin, Fransa, ABD, Almanya, İngiltere ve Japonya, borç düzeylerinde dolar cinsinden en büyük artışları kaydetti.

Gelişmiş iktisatların toplam borcu yılın ikinci çeyreğinde 228,2 trilyon dolar olarak hesaplanırken, gelişmekte olan ülkelerde toplam borç 109,5 trilyon dolara ulaştı.

Küresel borcun dağılımına bakıldığında, hane halkına ilişkin borçlar bu yılın ikinci çeyreğinde 63 trilyon dolara, finansal olmayan şirketlere ilişkin borçlar 97,4 trilyon dolara, kamu borçları 101,3 trilyon dolara ve bankalar üzere finansal şirketlere ilişkin borçlar 76 trilyon dolara yükseldi.

BİRÇOK GELİŞMİŞ İKTİSATTA BORÇLANMA GEREKSİNİMİ, SALGIN ÖNCESİ DÜZEYLERİN EPEY ÜZERİNDE

IIF’in raporuna nazaran, birçok gelişmiş iktisatta borçlanma muhtaçlığı salgın öncesi düzeylerin epey üzerinde seyretmeye devam ediyor ve manalı bir bilakis dönüş işareti görülmüyor.

Artan popülizm, sık kabine değişiklikleri ve hükümet değişimleriyle birleşince, siyaset yapıcıların son yıllarda artan kamu borcunun seyrini düzeltmek için gereken güçlü kararları alması giderek zorlaşıyor.

Mali baskılar, artan faiz sarfiyatları, demografik değişimlerden kaynaklanan sıhhat hizmetleri maliyetlerindeki artış, savunma harcamalarındaki yükseliş ve doğal afetler ile iklim değişikliğinden kaynaklanan ekonomik kayıpların artmasıyla daha da şiddetleniyor. Tüm bunlar gelişmiş piyasalarda uzun vadeli borçlanma maliyetinin artmasına katkıda bulunuyor.

patronlardunyasi.com