Türkiye’de tüketim malları ithalatında 2025 başında yüzde 10 artış: Binek otomobillerinin rolü

Ticaret Bakanlığı ve TİM verilerine nazaran ocak-mart periyodu dış ticaret datalarında, tüketim malları ithalatındaki artışın sürdüğü gözlendi. Ocak-Mart 2025 devrinde tüketim malları ithalatı bir evvelki yılın birebir periyoduna nazaran yüzde 10 artarak 13 milyar 446 milyon dolar seviyesine geldi. Bu fiyat, Türkiye’nin 2019 yılındaki toplam tüketim malı ithalatının yarısından fazlası. TÜİK Genel Ticaret Sistemi bilgilerinde tüketim malı ithalatı gelişmesi de tüketim mallarındaki dikkat cazip yükselişi gösteriyor. 2019’dan 2024 yılı sonuna kadar artış yüzde 156,98 oldu. Binek arabalardaki artış ise yüzde 401,22 seviyesinde gerçekleşti. Bilhassa 2023’te binek araba ithalattı başta Çin olmak üzere üretici ülkelerin ve Türkiye’nin iç pazarının da tesiriyle patlama yaşadı. 2022’de yalnızca 7 milyar 927 milyon dolar olan binek araba ithalatı, 2023’te 18 milyar 183 milyon dolara fırladı. Binek arabalarındaki istikrar de bozuldu. Türkiye 2019’da 8,5 milyar dolar dış ticaret fazlası verdiği bu eserlerde, 2023 itibariyle açık vermeye başladı ve 2023’te 6,5, 2024’te ise 4.9 milyar dolar açık verdi.

YİYECEK İTHALATINDA PATLAMA

Ekonomim’den Mehmet Kaya’nın haberine nazaran, binek arabalarının tüketim malları ithalatındaki artışa tesiri büyük olsa da bu eser kümesi dışarıda bırakıldığında da sıra dışı bir artış dikkati çekiyor. Genel tüketim malı ithalatında binek araba hariç artış da 2019-2024 periyodunda yüzde 108,1 seviyesinde oluştu. Türkiye’nin ihracatçı olduğu, hatta izafî olarak güçlü göründüğü hazır giyim-tekstil, beyaz eşya, televizyon vb. dayanıksız, yarı sağlam ve sağlam eser kümesinde da 2019- 2024 periyodunda artışlar yüzde 233,71, yüzde 125,17 üzere büyük artışlara uğradı. Hatta tarım ülkesi Türkiye’de işlenmemiş yiyecek ithalatında artış yüzde 67,58, işlenmiş yiyeceklerde ise yüzde 100 olarak gerçekleşti. Bu kümelerde 2025 itibariyle artış sürüyor.

TÜRKİYE’NİN İMALATÇI ÜLKE İDDİASI

Türkiye’nin “imalatçı ülke” olma argümanıyla, yatırım malı ve hammadde-ara mallardaki yüksek ithalatı son yıllarda yavaşlarken, öne çıkarken, ithal tüketimdeki artış da kıymetli düzeylere geldi. 2019’da toplam ithalatın yüzde 10’u tüketim malıyken, 2024-2025 periyodunda yüzde 14-15 oranına yükseldi. Türkiye’nin yatırım malı ithalatı klasik olarak tüketim malı ithalatının üstünde yer alırken, son devirde bu durum bilakis döndü. 2024’te 50.6 milyar dolarlık yatırım malı ithalatına karşılık, 54.5 milyar dolarlık tüketim malı ithalatı oldu. 2025’in Ocak-Mart periyodunda 11.6 milyar dolarlık yatırım malı ithalatına karşılık 13.5 milyar dolarlık tüketim malı ithalatı gerçekleşti.

patronlardunyasi.com