Şirketten yapılan açıklamada yer verilen rapora nazaran, Türkiye’de birleşme ve satın alma süreçleri 2023’teki yavaşlamanın akabinde tekrar yükselişe geçti. Geçen yıl süreç adedi 2023’e nazaran yüzde 5 artarak 422’ye yükseldi. Toplam süreç hacmi ise yaklaşık yüzde 6 artışla 8,5 milyar dolara çıktı.
Geçen yılın en büyük süreci 1,1 milyar dolar ile Hepsiburada’nın Kaspi.kz’ye satılması oldu. Bu süreç, toplam süreç hacminin yüzde 14’ünü oluşturdu.
Rapora nazaran, yerli yatırımcıların ilgisi ve orta ölçekli süreçler pazarındaki hareketlilik, birleşme ve satın almalar piyasasını ayakta tuttu. Yabancı yatırımcıların süreç hacmi, yüzde 14’lük bir düşüşle 5,2 milyar dolardan 4,5 milyar dolara gerilerken, yerli yatırımcılar 340 süreçle toplam süreç hacminin yüzde 47’sine katkı sağladı.
YABANCI YATIRIMCILARDA EN BÜYÜK HİSSE AVRUPA’NIN
2024’te 48 adet süreçle en etkin yabancı yatırımcı kümesi Avrupalılar olurken, Asya Pasifik Bölgesi yatırımcıları 1,5 milyar dolar süreç hacmiyle yabancı yatırımcılar ortasında öne çıktı.
Son birkaç yılda görülen ivmenin tersine Körfez Bölgesi’nden gelen yatırımcı sayısında azalma yaşanırken, yabancı yatırımcıların gerçekleştirdiği en büyük süreçler ortasında, Kaspi.kz – Hepsiburada, General Atlantic – Insider, DFDS – Ekol Lojistik ve Mubadala Investment – Getir yer aldı.
Finansal yatırımcılar yaklaşık 2,1 milyar dolar meblağında 246 sürece imza atarak evvelki yıla nazaran süreç hacmini yüzde 65 artırdı. 2023’te yüzde 16 olan finansal yatırımcıların toplam süreç hacmine katkısı yüzde 25’e yükseldi.
2023’te 12 süreç gerçekleştiren özel sermaye fonları, 2024’te süreç sayısını 27’ye çıkardı. 2023’te 291 milyon dolar olan özel sermaye fonlarının süreç hacmi geçen yıl yaklaşık 900 milyon dolara çıktı.
Fonların odaklandığı dallar ortasında imalat, teknoloji, internet ve taşınabilir hizmetler öne çıktı. 2024’te hudutlu sayıda başarılı çıkış gerçekleşirken, Actera’nın Tam Finans Faktoring’den çıkışıyla Mediterra’nın Arkel Elektrik ve Glasshouse’dan çıkışları hem başarılı özel sermaye fonu süreçlerine hem de yabancı stratejik yatırımcıların ilgisine işaret etti. Yılın en büyük finansal yatırımcı süreci ise, Insider’a yapılan 500 milyon dolar fiyatındaki yatırım oldu.
Erken evre yatırımların ivmesinde geçmiş yıllara nazaran bir yavaşlama görüldü. Teşebbüs sermayesi ve melek yatırımcılar, toplamda 208 süreçte yaklaşık 875 milyon dolar fiyatında yatırım kaydetti.
Özellikle startuplarda büyüme sermayesi gereksinimi artarken, stratejik çıkışların hudutlu kalması teşebbüs sermayesi yatırımcılarını zorladı. Teknoloji, yapay zeka, internet ve taşınabilir hizmetler kesimlerine odaklanmaya devam eden teşebbüs sermayesi yatırımları, dijitalleşme ve yenilikçilikle uyumlu bir halde ilerlerken, yatırım ekosisteminde sürdürülebilirlik ve dijital dönüşüm ana temalar olmaya devam etti.
Stratejik çıkışların hudutlu kalması, teşebbüs sermayesi yatırımcılarını zorlarken, özel sermaye tarafında da çıkış baskısı hissedilmeye devam ediyor.
“PİYASA GÜÇLÜ YANLARINI AVANTAJA ÇEVİREBİLECEK POTANSİYELE SAHİP”
Açıklamada görüşlerine yer verilen Deloitte Türkiye Birleşme ve Satın Alma Hizmetleri Lideri Özlem Ulaş, 2023’teki daralmanın akabinde, Türkiye birleşme ve satın alma piyasasının 2024’te bir ölçü toparlanma gösterdiğini belirtti.
Ulaş, yabancı yatırımcıların bu devri temkinli bir yaklaşımla geçirirken, yerli yatırımcıların artan yatırım iştahı ve finansal yatırımcı süreçlerindeki hareketliliğin, piyasayı canlı tuttuğunu aktararak, şunları kaydetti:
“Yabancı yatırımcıların süreç hacimleri bir ölçü azalmış olsa da toplam aktivite içindeki hisseleri hala değerli düzeylerde. Makroekonomik zorluklar, şirket değerlemelerini ve mali tabloları etkilerken, enflasyon muhasebesi üzere ögeler yatırım süreçlerini karmaşık hale getirdi. Lakin Türkiye’nin jeopolitik avantajları ve tedarik zincirindeki stratejik pozisyonu, yatırımcılar için değerli fırsatlar sunmaya devam ediyor. Bu güçlü temeller ve makroekonomik öngörülebilirliğin artması bilhassa yabancı yatırımcıların önümüzdeki periyotta stratejik kararlarını destekliyor olacak. Ayrıyeten yerli yatırımcıların artan aktivitesi, değişken makroekonomik şartlara ahenk sağlama kabiliyetlerini net bir halde ortaya koyuyor. Yüksek enflasyon ve bölgesel politik belirsizlikler üzere zorluklara karşın, piyasa güçlü yanlarını avantaja çevirebilecek potansiyele sahip.”
“YAPAY ZEKA ÜZERE DALLAR DE YATIRIMCILARIN AĞIR İLGİSİNİ ÇEKİYOR”
Deloitte Türkiye Birleşme ve Satın Alma Hizmetleri Yöneticisi His Doğançay da 2024’te Türkiye birleşme ve satın alma piyasasında bilhassa finansal yatırımcıların faal rol oynadığını söz etti.
Özellikle teşebbüs sermayesi ve özel sermaye fonlarının, süreçlerde etkin rol oynadığını vurgulayan Doğançay, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Bununla birlikte erken kademe yatırımlarda evvelki yıllara kıyasla bir yavaşlama görülürken, dayanak fonlama gereksinimi ve çıkış baskısı giderek daha fazla hissediliyor. Sürdürülebilirlik kapsamında yeşil dönüşüm ve dijitalleşme, hem erken etap teşebbüs sermayesi hem de özel sermaye yatırım kararlarını şekillendiren ana temalar olarak öne çıkıyor. Bilhassa teknoloji ve finansal teknolojiler bölümlerinde artan yatırımlar bu trendlerin tesirini net olarak tabir ediyor. İnternet ve taşınabilir hizmetler, e-ticaret ve yapay zeka üzere kesimler de yatırımcıların ağır ilgisini çekiyor. Bu yatırımlar, dijitalleşme ve yenilikçiliği destekleyen global trendlerle uyumlu bir biçimde ilerliyor. Türkiye’nin tedarik zincirlerine yakınlığı, genç nüfusu, büyük ve dinamik iktisadı ve stratejik konumlanması itibariyle, hem erken hem de ileri kademe yatırımcıların ilgisini çekmeye devam ediyor. Bu dinamikler, uzun vadeli yatırım fırsatlarını destekleyen güçlü bir temel oluşturuyor.”
patronlardunyasi.com