Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Lideri Şemsi Bayraktar, yaptığı açıklamada eylül ayı üretici ve market fiyatları ile girdi maliyetlerindeki değişimlere ait değerlendirmede bulundu.
Ziraat odaları aracılığıyla girdi piyasalarından fiyat verisi aldıklarına işaret eden Bayraktar, eylülde ağustosa nazaran “20.20 kompoze gübresinin” fiyatının yüzde 2,1, DAP ve amonyum nitrat gübresinin yüzde 1,3 ve amonyum sülfat gübresinin yüzde 1,2 arttığını, ÜRE gübresinin fiyatının ise yüzde 2,9 oranında azaldığını söz etti.
Bayraktar, geçen yılın eylül ayına nazaran son bir yılda ÜRE gübresinin fiyatının yüzde 75,3, DAP gübresinin yüzde 51,3, “20.20 kompoze gübresinin” yüzde 48,6, amonyum nitrat gübresinin yüzde 39,6 ve amonyum sülfat gübresinin yüzde 31,6 arttığını aktardı.
Eylülde mazot fiyatının aylık yüzde 4,4, yıllık yüzde 31,3 arttığını belirten Bayraktar, kelam konusu ayda ağustosa nazaran besi yeminin fiyatının yüzde 4,1, süt yeminin yüzde 3,1 arttığını bildirdi.
ÜRETİCİ VE MARKET ORTASINDAKİ FİYAT DEĞİŞİMLERİ
Bayraktar, eylülde üretici ve market ortasındaki fiyat farkının en fazla yüzde 335,5 ile patateste görüldüğüne işaret ederek, değerlendirmesini şöyle sürdürdü:
“Patatesteki fiyat farkını yüzde 308,7 ile kabak, yüzde 250,4 ile marul, yüzde 227,9 ile patlıcan ve yüzde 218,3 ile havuç takip etti. Üreticide 4 lira 38 kuruş olan patates markette 19 lira 8 kuruşa, 11 lira 38 kuruş olan kabak 46 lira 49 kuruşa, 18 lira 14 kuruş olan marul 63 lira 58 kuruşa, 13 lira 38 kuruş olan patlıcan 43 lira 85 kuruşa ve 13 lira 50 kuruş olan havuç 42 lira 96 kuruşa satıldı. Fiyatı en fazla artan eser markette marul, üreticide fındık oldu. Fiyatı en fazla düşen eser ise hem markette hem de üreticide limon olarak belirlendi. Eylülde markette 36 eserin 29’unda fiyat artışı, 7’sinde ise fiyat azalışı görüldü.”
Bayraktar, markette yüzde 65,1 ile fiyatı en fazla artan eser olan marulu, yüzde 54 ile sivri biber, yüzde 38,8 ile kabak, yüzde 37,7 ile patates ve yüzde 20,1 ile yeşil soğanın takip ettiğini aktardı.
Markette fiyatı en fazla azalan eserin ise yüzde 42,7 ile limon olduğuna işaret eden Bayraktar, limondaki fiyat düşüşünü yüzde 10,3 ile havuç, yüzde 4,2 ile yeşil fasulye, yüzde 3,2 ile tavuk eti ve yüzde 1,4 ile toz şekerin izlediğini belirtti.
ÜRETİCİDEKİ FİYAT DEĞİŞİMLERİ
Bayraktar, eylülde üreticide 28 eserin 20’sinde fiyat artışı, 6’sında fiyat düşüşü görüldüğünü, 2 eserde ise fiyat değişimi olmadığını bildirerek, üreticide en çok fiyat düşüşünün yüzde 26,9 ile limonda görüldüğünü söz etti.
Bu fiyat düşüşünü yüzde 6,4 ile yeşil fasulye, yüzde 4,1 ile kuru fasulye, yüzde 2,8 ile maydanoz, yüzde 2,7 ile patates ve yüzde 1,1 ile nohudun izlediğini aktaran Bayraktar, “Üreticide en çok fiyat artışı yüzde 73,7 ile fındıkta görüldü. Fındıktaki fiyat artışını yüzde 70,1 ile sivri biber, yüzde 35,8 ile kabak, yüzde 33 ile marul ve yüzde 29,4 ile kuru incir izledi.” değerlendirmesinde bulundu.
ÜRETİCİ FİYAT DEĞİŞİMLERİNİN NEDENLERİ
Bayraktar, nisanda yaşanan zirai don olayının bu yıl fındık rekoltesini azalttığına dikkati çekerek, şunları kaydetti:
“Yaşanan bu arz düşüşü fındık fiyatlarının yükselmesine sebep oldu. Sivri biber ve kabakta dönem sonu gelmesi sebebiyle arz azaldı ve fiyatlar yükseldi. Limon ihracatının kayda bağlanması, iç piyasadaki fiyat baskısını sonlu ölçüde dengeledi ve bu da fiyatların düşüşüne sebep oldu. Ayrıyeten fiyat düşüşüne, erkenci çeşitlerin hasadına başlanması da etken oldu. Arz artışı nedeniyle üreticide kuru fasulye fiyatlarında düşüş gerçekleşti.”
patronlardunyasi.com