Yiğit Doğan Çelik, Patronlar Dünyası için ‘Dijitalin yükselişi ve yeni yol haritaları’nı kaleme aldı

Yiğit Doğan ÇELİK

Dijitalin Yükselişi ve Medya Stratejisinde Yeni Yol Haritaları

DÖNÜŞÜMÜN RUHU

Bir vakitler televizyon kumandasına hâkim olan başparmak, artık YouTube’un “skip ad” tuşuna terfi etti. Medya kesimi uzun müddettir dijital ihtilalin eşiğinde değil, tam ortasında yaşıyor. Klâsik televizyon hâlâ salonda yerini koruyor lakin artık tek başına hükümran değil; dijital platformlarla uyumlu bir “koalisyon hükümeti” kurmak zorunda.

Benim açımdan da tablo çok net: Türkiye’de dalı yöneten herkesle, yapımcılardan kanal yöneticilerine kadar tekraren masaya oturdum. Bugün geldiğimiz noktada kimse “dijital mi, televizyon mu?” diye sormuyor. Asıl sorun “ikisini birlikte nasıl yönetiriz?” sorusuna cevap aramak.

KÜRESEL EĞİLİMLER V REKLAMCILARIN VİZYONU

Rakamlara bakalım: PwC’ye nazaran 2024’te reklam gelirlerinin %72’si dijital formatlardan geldi; 2029’da bu oran %80’i bulacak. Caretta Research ise 2029’a kadar klasik yayıncılığın 42 milyar dolar kaybedeceğini, streaming’inse 93 milyar dolar büyüyeceğini söylüyor.

TÜRKİYE’DE DİJİTAL DÖNÜŞÜM

Türkiye’de internet penetrasyonu %88,3; toplumsal medya kullanıcı oranı %66,7. YouTube tek başına nüfusun %65,7’sine ulaşıyor. Bu tabloya birkaç kritik oyuncu damgasını vuruyor:

• BluTV–Max birleşmesi, Warner Bros. Discovery’nin global stratejisini Türkiye’ye taşıdı.
• Disney Plus, Türkiye’de yılda en az on yeni projeye yatırım yapıyor. Rakip yabancı platformlar reytingi yüksek TV üretimlerini lisanslamakla yetinirken, Disney Plus sıfırdan yepyeni içerik üretiyor. Bu yaklaşım hem gözü pek bir risk hem de Türkiye’ye yabancı bir platformdan gelen en büyük yatırım.
• Exxen, bir devir UEFA ile gündeme gelse de bugün farklı içeriklerle kendi yolunu çiziyor.

YouTube: TÜRKİYE’NİN EN GÜÇLÜ DİJİTAL İHRAÇ KAPISI

Küresel ölçekte YouTube, reklam takviyeli yayıncılığın tartışmasız başkanı. 2024’te 50 milyar doların üzerinde reklam geliri yarattı ve Netflix’in abonelik gelirlerini yakaladı. ABD’de Nielsen bilgilerine nazaran artık televizyon ekranlarının en çok izlenen platformu.

Türkiye’de tablo daha da çarpıcı:

• YouTube nüfusun %65’inden fazlasına erişiyor.
• Türk dizileri Latin Amerika’dan Güney Asya’ya kadar yüz milyonlara ulaşıyor.
• Yapımcılar için dizilerin bütçelerinin büyük kısmını karşılayan bir gelir kaynağına dönüşmüş durumda.
• Ve tahminen de en kıymetlisi: YouTube, Türkiye’nin kültürel diplomasisi için yeni kuşak bir “yumuşak güç” aracı.

Geçen yıl bir Latin Amerika fuarında bir alıcı bana şöyle dedi: “Ben sizin dizilerinizi evvel YouTube’da keşfettim, sonra lisansladım.” İşte bu, YouTube’un Türkiye için gerçek manada ihracat kapısı olduğunun en sade delili.

YAYIN STRATEJİLERİNDEKİ YENİ DENKLEM

Artık formül net:

1. Önce televizyon ekranında geniş kitle,
2. Ardından paralı platformlarda premium izleyici,
3. Sonra da ise YouTube’da global gelir.

Bu üç adım, dizilerin ömrünü uzatıyor, bütçeleri dengeliyor. Lakin bir eksik var: reklam verenlerin daha en baştan bu stratejinin içinde olması.

REKLAMVEREN VE PAYDAŞLAR İÇİN YENİ OYUN ALANI

Amerikan dizileri her kısımda ülke markasını işlerken, Türk dizileri hâlâ kentlerini ve eserlerini gereğince sahneye çıkarmıyor. Bu, elimizdeki en büyük fırsatlardan biri. Türk dizileri zati küresel izleyiciyi büyülüyor; asıl sorun, bu büyünün markalara, kentlerimize ve ihracatımıza nasıl dönüştürüleceği.

FUARLAR VE GLOBAL VİZYON

13 Ekim’de Cannes’da başlayacak MIPCOM fuarı, Türk dizileri için yılın en değerli vitrini. Büyük lansmanlar, kırmızı halılar, ağır görüşmeler… Lakin burada da tek başına “satış” artık yetmiyor.

Ben şahsen şirketimle birlikte yıllardır MIPCOM’a katılıyorum. Orada dünyanın en büyük şirketlerinin CEO’larıyla tıpkı masada oturdum, onların aktifliklerine katıldım, onları kendi etkinliklerimde ağırladım. Bir noktadan sonra fark ettim ki, iş yalnızca içerik kataloğunu göstermekten ibaret değil. Asıl bedel, masada kimlerin oturduğunda kapalı.

Gerçek verimlilik için satış takımlarının yalnız bırakılmaması kural. Üretimciler, televizyon kanalları, dijital hakların parasallaştırılmasını yöneten firmalar ve küresel markalar da bu masada olmalı. Geçen yıl bir toplantıda altını çizmiştik: Şayet bu iş sadece bir “satış işlemi” olarak kalırsa, gelir tek seferlik olur. Ancak işin içine markalar girdiğinde, çok katmanlı yayın stratejileri satıldıkları ülkelerde de uygulandığında, içerik kalıcı bir ekonomik kıymet yaratıyor.

MIPCOM bu açıdan yalnızca içerik lansmanlarının değil, tıpkı vakitte yeni işbirliği modellerinin ve ortak vizyonların inşa edildiği bir sahne. Benim gözümde, önümüzdeki ay başlayacak fuar tam da bu dönüşümün testi olacak.

STRATEJİK PAYDAŞLIKLAR ÇAĞI

Türk medya sanayisi tam manasıyla bir eşikte. Televizyon ve dijital platformların ahenk içinde çalıştığı, reklam verenlerin projelere en baştan katıldığı, içeriklerin kültürel marka bedelini güçlendirdiği bir model bizi bekliyor.

Bugün yaşadığımız dönüşüm sadece ekonomik değil, tıpkı vakitte stratejik ve kültürel bir mecburilik. Türkiye, önümüzdeki yılları akıllı işbirlikleri ve vizyoner yatırımlarla şekillendirebilirse, yalnızca dizilerini değil, kültürünü de global lige kalıcı olarak yazdırabilir.

patronlardunyasi.com