Davut Menteş, 14. Sigorta Haftası kapsamında basın mensupları ile bir ortaya geldiği sohbet toplantısında yaptığı açıklamada, Adalet Bakanlığının sigorta uyuşmazlıklarına yönelik yeni düzenleme hazırladığını, bu kapsamda sigortalı ile sigorta şirketinin tazminat konusunda anlaşamaması durumunda Sigorta Tahkim Komitesi’ne başvurmadan evvel mecburî olarak arabuluculuk sistemine başvuracağını anlattı.
Bu çalışma için kendilerinin daha evvel görüş verdiğini lakin taslak çalışmada bu görüşlerinin yer bulmadığını kaydeden Menteş, sigorta uyuşmazlıklarının özel ve ihtisas gerektiren bir uyuşmazlık tipi olduğu, nizada bulunan tarafların bilgi ve imkan manasındaki hakimiyetinin değer arz ettiğini bildirdi.
Menteş, uyuşmazlığın özü olan pazarlık yahut uzlaşma metodunun temelinde iskontonun bulunduğunu belirterek kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Bu biçimdeki bir arabulucunun nizami bir iskonto etme formülüne döneceğiz vakit içinde, münasebetiyle gerçek zararın tazmini yolundan uzaklaşılacağı kanaatindeyiz. Hasebiyle tahkimden evvel zarurî arabuluculuğa karşıyız. İrade olarak bunu ihtilafa dönüştürmeden irade olarak tahliline dair uzlaşma adımları tam bir hürlük halindedir. İhtilafa dönüşmeden uzlaşma yoluyla çözülmesine dayanak veriyoruz.”
Menteş, zarurî arabuluculukta mutabakat mecburiyetinin bulunmadığını, bir ortaya gelme zorunluluğunun olduğunu, muahede olmaması halinde burada ekstra masraf çıkacağını bildirdi.
“(DEĞER KAYBIYLA ALAKALI YENİ ÇALIŞMAYI) YAKINDA UYGULAMAYA ALACAĞIZ”
Davut Menteş, Sigorta Tahkim Kurulu’na ait birtakım taleplerinin olduğunu belirterek, şu tabirleri kullandı:
“Danışma konseyinin ihdas edilmesi, disiplin kurulu ile aşikâr kurumsal süreçlerde olduğu üzere yargısal süreçlerdeki ihlallerin de müsabakasını sağlamak üzere bir tasarımız var. Bunu da paylaşacağız Sayın Bakanımız (Adalet Bakanı Yılmaz Tunç) ile. Kesimi uygunlaştırmak, kesimi geliştirmek, sigortalılara daha kaliteli bir hizmet sunabilmek için gerekli bir revizyon olduğuna inandığımız tahkim değişikliğini paylaşmış olacağız.”
Menteş, son yıllarda sigortalıların haklarının korunmasına ait kıymetli adımlar attıklarını kaydederek, bunlardan bir adedinin de bedel kaybına yönelik olduğunu söyledi.
“En çok ihtilafa sebebiyet veren kıymet kaybı hasarlarıyla ilgili ölçümleme sistemini yeknesaklığa yönelik bir adımımız var.” diyen Menteş, şöyle devam etti:
“TOBB bünyesindeki Sigorta Eksperleri İcra Komitesinden bir iç düzenleme yapmasını, iç standart belirlemesini talep ettik. Böylece tahkimdeki sonuçla, başlangıçtaki sonucu birbirine yakınsayarak ihtilaf oluşmasını baştan önlemeye yönelik bir adımımız var. Geliştirme kademesindeyiz. Yakında bunu uygulamaya alacağız ve inanıyoruz ki birinci belirlemeler ile son belirleme ortasında yani tahkimin kararları ortasındaki boşluk kapanmış olacak ve ‘tahkime götürün daha fazlasını alırsınız anlayışı’ azalacak. Böylece halihazırda makul bir orana ulaşmış olan, yüzde 30’lar düzeyinde olduğunu biliyorum şu anda, bunu yüzde 10’un altına indirmek üzere bir hedefimiz var. Yakında bunu uygulamaya alacağız.”
“PRİM ÜRETİMİ 700 MİLYAR LİRAYA YAKLAŞTI”
SEDDK Başkanı Menteş, sigorta sektörünün büyüklüğüne ait bilgiler vererek, yılın 7 ayında kesimin prim üretiminin 2024’ün birebir devrine nazaran yüzde 47 büyüyerek 700 milyar liraya yaklaştığını, özkaynak büyümesinin yüzde 56 düzeyinde gerçekleşerek 170 milyar liraya dayandığını söyledi.
Sektörün faal karlılığının yüzde 6, özkaynak karlılığının yüzde 50 düzeylerinde olduğunu lisana getiren Menteş şu bilgileri verdi:
“Bankalara göre epey yeterli durumda. Enflasyondan da arındırıldığında gerçek karlılık sağlıyor olması sebebiyle müspet bir durum. Son 2-3 yıldır bankacılıktan olumlu ayrışan bir dalımız var. Likidite ve finansal kaldıraç tarafında da pek güzeliz. 1 düzeylerinde seyrediyor. Genel manada sigorta kesiminde işler uyguna gidiyor. En değerli kriterlerden birisi sermaye yeterliliktir finans bölümünde ki bu da tarihi doruklarda şu anda. Onu da aktarmış olayım. Natürel ki her ne kadar ortalamalar tarihi doruklarda olsa da biz en alttakilere bakmak zorundayız. En alt prestijiyle da çok manalı güzelleşme var. İstediğimiz düzeylerin altında olan şirket sayısı çok az. Onlarda da güzelleşme olacağını umut ediyoruz.”
Menteş, trafik sigortasında birçok faktör bulunduğunu, hepsini sisteme dahil edildiğinde bahsedilen ziyan konusunun bulunmadığını anlattı.
“SEKTÖRÜMÜZ RİSK İDARESİ VE SERMAYE YETERLİLİĞİNDE HİÇ OLMADIĞI KADAR GÜVENLİ”
Davut Menteş, bölümdeki düzenlemelere ve uygulanan referanslara ait bilgiler vererek, “Bir sefer daha altını çizeyim. Bölümümüz risk idaresi ve şirketlerimizin sermaye yeterliliği açısından hiç olmadığı kadar inançlı bir ortamda. Son 5 yıl prestijiyle sermaye yeterliliği, likidite ve gibisi hususlarda en inançlı periyoda girmiş bulunuyor. Daha da düzgün olacağına inanıyoruz.” dedi.
“Poliçe kesmeleri sonlandıran iki şirket vardı. Onların hasar ödemeleri ne durumda şu anda?” halindeki soru üzerine Menteş, “Tedbirimizle birlikte önceliğimiz sigortalıların hak ve menfaati. Bu şirketlerdeki mevcudu öncelikle hasar ödemelerine tahsis etme yolunu seçtik. Hasebiyle önlem uyguladığımız şirketlerde önceliğimiz önlem günü prestijiyle ve sonrasında açılan hasar evraklarının ödenmesine yönelik bir program belirlenmesi biçiminde oldu. Bu program işliyor. Şu ana kadar tüm şirketlerimizde o gün prestijiyle açılan hasarlar ödendiği üzere yeni açılan hasarlar da ödeniyor.” diye konuştu.
Menteş, poliçe iptallerinin de bir kısmını ödediklerini belirterek, bu süreci Teminat Hesabı’nın yönettiğini anlattı.
“YABANCI ŞİRKETLERİN ÜRETİMDEKİ HİSSESİ YÜZDE 50”
SEDDK Başkanı Menteş, sektördeki yabancıların hissesinin arttığına yahut azaldığına dair spekülasyonlar yapıldığını tabir ederek, “Yabancılar kaçmıyor da dalı de ele geçirmiyorlar. 2021-2025 üretim asıllı dağılımda tam olarak hissesi yüzde 50. Aktifteki hissesi da 2021’de yaklaşık yüzde 45’miş, şu anda yüzde 44 düzeylerinde. Birkaç tane yabancı şirketin pazardan çekilmiş olması üretim ve etkin tarafı prestijiyle kesimimizi etkilemedi.” dedi.
Zaman vakit yabancı şirketlerin dala girişe ait bilgi almak için kendilerine geldiğini, geçen hafta da yabancı bir kümesi ağırladıklarını lisana getiren Menteş, “Yeni kuruluş için geleceklerini söylediler. Çok büyük bir yatırımcı. Halka açık bir küme ülkesinde. Dünyada da küresel bir küme. Yani sigorta kesiminde yabancı ilgisi var. Bunun daha da artacağını düşünüyorum.” değerlendirmesinde bulundu.
“(TES’İN) YÜRÜRLÜĞÜ İÇİN 2026’NIN SONU YAHUT İKİNCİ YARISI DİYEBİLİRİZ”
Davut Menteş, tamamlayıcı emeklilik sistemine (TES) ait soru üzerine, bu bahiste 30’a yakın ülkenin uygulamasının tarandığını, Türkiye’ye en uygun modelin hangisinin olacağının ele alındığını, ilgili kurum ve kuruluşlarla tekraren oturumlar gerçekleştirildiğini anlattı.
Menteş, “Çalışmalar devam ediyor. 2026’da birinci çeyrekte takvim biraz daha şekillenmiş olur. Bunun yürürlüğü için tahminen 2026’ın sonu yahut ikinci yarısı diyebiliriz.” diye konuştu.
SEDDK’nin yaptığı çalışmalardan bahseden Menteş, sigorta bölümüne hayat dışından girilebilmesi için bir banka kadar sermaye gerektiğini, sermaye ölçümlemelerinde memleketler arası standartlara gidildiğini, sigortacılık dışındaki alanlarda kıymetli kısıtlamalara gittiklerini, bilhassa gayrimenkul ve iştirak payları ediniminde sermaye yeterliliğine yönelik kurallar getirdiklerini, Sigorta Bilgi Nezaret Merkezi’nde birtakım denetim uygulamaları geliştirildiğini, kefalet senedi alanında sahteciliği önleyen çok kıymetli gelişmeye imza attıklarını anlattı.
Menteş, eksperlerin mesleklerini icra ederken önlerinde mahzurları kaldırmak için çalıştıklarını kaydederek, bu husustaki çalışmalara ait ayrıntılar verdi.
“(GÜVENCE HESABININ REVİZYONUNA YÖNELİK) ÇALIŞMALARIMIZ SÜRÜYOR
SEDDK Başkanı Menteş, Güvence Hesabına yönelik çalışmalarından bahsederek, şu açıklamalarda bulundu:
“Güvence Hesabı yalnızca zarurî sigorta kollarında sigortalıyı müdafaa sağlayan bir düzenek. Öbür branşlarda çözümleme aracımız yok. Bankacılıktan esinlenmiş, yeniden bankacılıkta TMSF’ye emsal bir şey sağlayabilecek bir yapı. Yahut yapının bu hale evrilmesi diyelim. Bu türlü bir taslağımız var. ‘Güvence Hesabının revizyonu’ diyelim buna. Mutabakat arayışlarımız var. Bunun piyasaya müdahale yahut rekabeti bozucu bir istikametinin olmamasını isteriz. Bu hassasiyetimizi de düzenlemede yer vermek niyetindeyiz. ‘Biz yaptık oldu’ formunda değil, bunu bölümle mutabakat halinde ilan etmek istiyoruz.”
Menteş, sermaye yeterlilik ve varlık yeterlilik tarafında her gün yeni bir eser çıktığını kaydederek, kendilerinin de bu mevzuda daima güncelleme yaptıklarını anlattı.
Davut Menteş, “Hasar yönetmeliği (çalışmamız var). Birinci olacak bu. Nitekim bu çok büyük bir muhtaçlık. Hasar yönetmeliği yok dalın. Aylardır bunun üzerinde çalışıyoruz. Yeniden çoklu bir paydaş kümesi var fakat büsbütün bizim inisiyatifimizde ilerliyor. ‘Paydaşlarımıza ikna etme sürecindeyiz’ diyelim. Genel manada dayanak bulan bir şey bu çalışma.” biçiminde konuştu.
KATILIM SİGORTACILIĞINDA YENİ DÜZENLEME GELİYOR
Katılım sigortacılığında uzun vakittir üzerinde durdukları bir çalışma olduğunu lisana getiren Menteş, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Hala daha belli hassasiyetler nedeniyle sigortalılığa uzaklıklı duran bir kesim var. Bu kesiti sisteme dahil etmek maksatlı yeni bir dizaynımız var. Yeni bir bakış var. Hem Türkiye modeli olacak içinde hem de memleketler arası genel kabul görmüş unsurları barındıracak. Memleketler arası modeli benimseyen şirketler bu modelin işleyişine dair tüm gerekleri yerine getirmek zorunda olacaklar. Bunlardan birisi sigortalı havuzunun şirket havuzundan farklı olarak raporlanması. Şeffaflık diyelim en kıymetli projelerden birisi. Sigortalıların ya da iştirakçilerin diyelim karşılıklı dayanışma anlayışıyla havuzlarını oluşturmaları, şirketin operatör olarak bu sürece dahil olması halinde bir memleketler arası uygulama var. Bu tekafül modeli. Artık hem dünya uygulamalarını hem de Türkiye modelini korumak suretiyle mevzuatı yine ele aldık. Bunu yakın vakitte görüşe açacağız. Bu bahisteki milletlerarası çevrelerden olumlu yansılar aldık.”
patronlardunyasi.com